Цитоплазма мен сыртқы ортада К+, Na+ иондарын белгілі бір арақатынаста ұстау



бет173/360
Дата27.11.2023
өлшемі2,84 Mb.
#129454
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   360
жасушаның бақыланусыз бӛлінуіне (ісік жасушалары) немесе көбеюдіңнемесебөлінудіңтоқтаусебебіненжасушасаныныңазаюы,ұлпалар мен
  • мүшелердіңатрофиясы,қартаюүдерістеріжүреді;




  • - хромосомалық мозаицизм—зиготаныңбөлшектену сатысындамитоздыңдұрысжүрмеуіненхромосомалардыңдұрысажырамауыжүреді.Мысалы,
  • митоздық бөлінуге түскен зиготадағыжасушалардыңбіріндегі 21-шіхромосоманың біреуінің түсіп қалуы салдарынан келесі бөліну хромсомаларсанының ауытқуыменжүреді,мозаикалық46/47,+21жасушапайдаболады.



  • Амитоз,эндомитоз,политения

        • Митоздықциклнегізіндежасушалардыңсаныөзгермейзаталмасудыңқарқындылығыменгенетикалықматериалдыңмөлшерінарттыратынбірнеше механизмдер пайда болған. ДНҚ мен хромосомалардың екі еселенуіміндеттітүрдежасушаныңекігебөлінуінеәкелмеуімүмкін.Осыныңнәтижесінде хромосомалардың саны артады, бұл құбылыс – эндомитоз депаталған. Генетикалық көзқарас бойынша, эндомитоз дегеніміз– геномдықсомалық мутация.Хромосомалардың саны сақталып, олардың құрамындағыДНҚкөбеюіменсипатталатынкелесіқұбылыс–политениядепаталады.Эндомитозбенполитениятұқымқуалайтынматериалдыңмөлшерініңеселенуіменсипатталатынполиплоидтықжасушалардыңпайдаболуынаәкеледі.Диплоидтықжасушаларға қарағанда,мұндайжасушалардагендерекінемесеоданасаеселенген.Гендерсаныныңартуынабайланыстыжасушаныңкөлеміұлғаяды,қызметатқарумүмкіншіліктеріартады.Полиплоидизациясүтқоректілердіңағзасындажасыұлғаякелебауыржасушаларындабайқалады.


        • Тікелей емес бөлінумен қатар (митоз), тікелей бөліну – амитоз бар. Оныңмәні - ядроның генетикалық материалы күрделі өзгеріске ұшырамай бөлінеді.Ядроныңбөлінуіненсоңцитоплазмабөлінедідепсйпатталады.Көбінесе,


        • ядроның бөлінуін цитокинез аяқтамайды, сондықтан, амитоз нәтижесінде көпядролы жасушалар пайда болады. Амитоз қабыну үдерісінде, ісіктерде жәнекейбір қарапайымдылардыңбөлінуіндекездеседі.


        • Тіріағзаларғатәннегізгіерекшеліктің(қасиеттің)бірі–көбею.Көбеюүдерісіндегенетикалықматериалдыңұрпақтанкелесіұрпаққаберілуітекбелгілі бір түрдің белгілерінің қайта жарыққа шығуынғана қамтамасыз етіпқоймайды, сонымен қатар нақты сол дараның өзінің ата-аналарына тән айқынбелгілерініңдежарыққашығуын,ұрпақтарарасындағысабақтастықты,жалпытіршіліктіңүздіксіздігін қамтамасызетеді.


        • Мейоз–жынысбездеріндеерекшесомалықжасушалардыңбөлінуініңнәтижесіндехромосомаларсаныныңазайып(редукция)жәнежасушаныңдиплоидты жағдайынан гаплоидты жағдайына ауысуын қамтамасыз ететінбөлінудіңтүрі-гаметогенездіңнегізгісатысыныңбірі.БұлүдерістежасушадағыДНҚ-ныңбірақретеселенедідекейінекіретбөлінеді.Мейоздыңбіріншібөлінуініңпрофазасындатранскрипциябелсендіөтедіжәнегомологтыхромосомаларарасындаалмасу(кроссинговер)яғнигенетикалықматериалдың рекомбинациясы жүреді.




  • Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   360




    ©emirsaba.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет