Ə. Е. Жұмабаева, М. Н. Оспанбекова, М. А. Данабаева


(Ө; Т) «Жер сілкінісі» мəтінін іштей түсініп оқу. Дереккөздерден қажетті ақпаратты алу. Жаңа сөздердің мағынасын ашу. Жер сілкінісі



бет130/305
Дата06.01.2022
өлшемі2 Mb.
#11310
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   305
Байланысты:
Қазақ тілі 4-сынып

(Ө; Т) «Жер сілкінісі» мəтінін іштей түсініп оқу. Дереккөздерден қажетті ақпаратты алу. Жаңа сөздердің мағынасын ашу.
Жер сілкінісі

Жер сілкінісі – геологиялық құбылыс. Ол кез келген жерде пайда болуы мүмкін. Жер

сілкінісінің ошағы жер қойнауында


Оқушыларға «жер сілкінісі» туралы мəтінді іштей түсініп оқу ұсынылады.

«Белгілеп алу» стратегиясы арқылы оқушылар мəтінді түсініп оқи отырып, түсініксіз сөздерді белгілеп алады.

Түсініксіз сөздердің мағынасын сөздіктер мен анықтамалықтар, энциклопедиялардан

анықтайды. Түсіндірме кесте, географиялық


https://massaget. kz/layfstayl/bilim

/zharatylystanu/4 7209/


ш






жаңа сөздердің мағынасын мəнмəтін бойынша анықтап, ақпаратты қорытындылау, бағалау.

қалыптасады. Геологиялық ортадағы жылжулар, бірігулер, жарылулар, ортаюлар секілді тез өзгерістер жер сілкінісінің пайда болу себебіне жатады. Əрбір жер сілкінісі кезінде осы жарылыс нəтижесінде жер қойнауында жинақталған энергияның бір бөлігі сыртқа шығарылады. Жер сілкінісінің басты себептері ретінде жер қыртысы платформаларының қозғалысы мен қимылдауын айтуға болады. Мұндай қозғалыстар орын алған аймақ жер сілкінісінің ошағы деп аталады. Ал жер сілкінісі о ағының жер бетіндегі нүктесі эпицентрі болып саналады. Жер сілкінісінің барысында адамдар қаза болады, үйлер, жолдар, көпірлер, каналдар, тоғандар мен басқа да инженерлік ғимараттар, су құбырлары, канализация, электр беру жүйесі қирайды, байланыс желісі бұзылады, қар көшкіні, сел, сырғыма мен қопарылыс пайда болады. Тау жыныстарынан тастар құлайды, адамдарда үрей пайда болады. Сондай-ақ жер сілкінісімен бірге өрт пайда болады. Геологиялық ортаның экологиясы бұзылады, қопарылма, сырғыма сел тасқыны т.б. шаруашылыққа, адамға қосымша залал əкеледі.

Massaget.kz сайтынан

карталар арқылы түсініктерін нақтылай түседі.

Оқушылар жұпта отырып анықтаған жаңа сөздерінің мəн-мағынасын бір-біріне түсіндіреді, ақпарат алмасады. Топтарға бірігіп, жаңа сөздер мен терминдердің беретін мағынасымен бөліседі, сейсмикалық картамен жұмыс жүргізеді.







2.3 Мəтін мазмұны бойынша сұрақтар қою жəне жауап беру.

4.2.3.1 – мəтін мазмұны бойынша шешім табуға бағытталған сұрақтар құрастыру жəне жауап беру.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   305




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет