Әдістемелік ұсыныстар мен нұсқаулардың; әдістемелік ұсыныстардың; әдістемелік нұсқаулардың титул парағы


Ұсынылатын әдебиет: [1], [22], [23],[37], [46], [59]



бет15/26
Дата10.06.2023
өлшемі314 Kb.
#100342
түріНұсқаулар
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   26
Ұсынылатын әдебиет: [1], [22], [23],[37], [46], [59]


12-тақырып. Ғабиден Мұстафин(1902-1985)
Шығармашылық өмірбаяны. Қаламгердің 20-жылдары «Ер Шойын», «Қан», «Сәрсен мен Боқан», «Шағатайдың шатағы», «Кек», «Қашқын», т.б. әңгімелер жазуы. «Ер Шойын және басқа әңгімелер» (1929) атты жинағы. Сондай-ақ, колхоз тіршілігі, өндірісті жандандыру тақырыбына «Алыптың кереметтері», «Тұтқын», «Құлаған құз», «Күлмеген адам», т.б. очерктер жазуы.
Десе де, Ғ.Мұстафиннің алғашқы әңгіме, очерктерінде, шағын пьесаларында жазушылық тәжірибенің аздығынан, дайын сюжет, таптаурын схемаға ұрынудан кеткен кемшіліктердің кездесетіндігі.
«Өмір мен өлім» (1940) романының қазақ прозасында өндіріс тақырыбына жазылған алғашқы шығарма екендігі. Жазушының бұл романды өңдеп, толықтырып, «Қарағанды» деген атпен қайта бастыруы (1952). Романдағы Қарағанды сияқты ірі көмір ошағын іске қосу үшін көп қиындықтарды жеңіп, күресіп еңбек еткен Мейрам, Щербаков, Ермек, Жанәбіл образдары. Оларға қарсы Рымбек, Жаппар, Әлібек, Махметтер. Романдағы түрлі ұлт өкілдерінің арақатынасы, халықтао достығының көрінісі.
«Шығанақ» (1945) романы.Шығарманың орталық кейіпкері Шығанақ бейнесі. Оның тиянақты еңбек, табанды қажыр-қайратының арқасында жартылай шөлейт өңірден тарыдан төрт дүркін рекордтық өнім алуы. Сондай-ақ романда Ұлы Отан соғысы жылдары тылда белсенді еңбек еткен жастардың жарқын бейнесінің көрініс табуы. Романда жазушының кейбір қаламгерлік жасандылыққа, нанымсыз ситуацияларға ұрынуы.
«Миллионер»(1948) повесі. Шығармадағы Жомарт, Жақып, Ахмет, Алма бейнелері. Тартыссыздық теориясының көрініс табуы. Повестің сюжеттік желісінің босаңдығы.
«Дауылдан кейін» (1959)романы. Романда азамат соғысынан кейінгі қазақ даласының тыныс-тіршілігі, ауыл кедейінің сана-сезімінің оянып, қоғамның тегеурінді күшіне айналғанын көрсетуі.
Шығармадағы Аман бейнесінің қалыптасу, өсу эволюциясы.Жаңа заманның әсерімен әлеуметтік өмірге араласа бастаған Әдхам, Ізбасар, Таймас, т.б. халық өкілдерінің бейнелері. Өмір бойы құлдық сезімнен арыла алмаған Қазанғап.
Романдағы зымиян Шәкен мырза. Соның айналасында шөре-шөремен күн көрген, басынан дәурені өткен Жақып, Малқар болыс, Мақаш, Ермекбайдың бейнелері. Шолпанның образы.
«Көз көрген» (1963) романы. Онда екі түрлі қоғамдық құбылыстың, феодалдық және кеңестік дәуірлердің куәгері болған қаламгердің өзі басынан өткерген өмірлік іс-тәжірибелерге сүйене отырып, қоғам, адам, уақыт туралы айтқан ой-толғамдары. Романда қазақ халқы, қазақ қауымы бастан кешкен ширек ғасырға жуық өмірдің қыры мен сырларының қамтылуы. Романның орталық кейіпкері Сарбаланың қаламгердің өз прототипі екендігі. Ондағы жазушының әкесі Мұстафаның образы.
Ғ.Мұстафиннің «Шығанақ Берсиев», «Мазасыз мейман», «Шыныдан туған қошақан», «Басқа пәле тілден», «Алынған кек», т.б. пьесаларының кезінде театр сахналарына қойылып, көрермен ілтипатына бөленуі.
«Ой әуендері» атты мақалалар жинағы. Жазушы творчествосының қазақ әдебиетінде алатын орны.
Ғ.Мұстафиннің шығармашылығының зерттелуі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   26




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет