Ежелгі кезең Қазақстанның ерте темір дәуірі тайпалары жайлы жазба деректер тарихнама
Ұлы Отан соғысы жылдарындағы соғыс тұтқындарының қайғылы тағдыры. Түркістан легионы жөніндегі аңыз бен ақиқат
жүктеу/скачать 4,62 Mb.
|
Тарих дайындық материалдар
- Бұл бет үшін навигация:
- ТҰТҚЫНДАР ТУРАЛЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ КОНВЕНЦИЯ
| 19. Ұлы Отан соғысы жылдарындағы соғыс тұтқындарының қайғылы тағдыры. Түркістан легионы жөніндегі аңыз бен ақиқат.
ТҰТҚЫНҒА ТҮСКЕНДЕР САНЫ: Кеңес Одағы мен Германия арасында ұрыс майданы басталғаннан Қызыл Армияның көптеген жауынгері мен командирлері әртүрлі себептермен жаудың қоршауына түсті. Тұтқынға түскендер қатарында қазақстандықтар да аз болмады. Олардың көпшілігі қиян-кескі ұрыстарда жарақат алғанына немесе сырқаттанып қалғанына, оқ-дәрі, отын және азық-түліктің таусылуына немесе қоршауда қалуына байланысты жаудың қолына түсіп қалды. Кеңестік әскерилердің басым көпшілігі соғыстың алғашқы жылдары неміс әскеріне тұтқынға түскен. 1941 жылдың 22 маусымынан 1942 жылдың 10 қаңтарына дейін әскери тұтқындар саны 3,9 млн адам болса, олардың 0,4%-ын, яғни 15,2 мыңын офицерлер құраған. 1942 жылдың басында лагерьлерде олардан 1,1 млн адам қалған. 1943 жылы − 487 мың, 1944 жылы − 203 мың, 1945 жылы 40,6 мың адам тұтқынға түскен. ТҰТҚЫНДАР ТУРАЛЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ КОНВЕНЦИЯ: Фашистік тұтқында болған кеңес жауынгерлерінің қиын жағдайына гитлерлік басшылық КСРО-ны айыптады. Өйткені КСРО 1907 жылғы «Құрлықтағы соғыстың заңдары мен талаптары» туралы Гаага конвенциясын мойындамады және әскери тұтқындардың құқықтық мәртебесін анықтайтын 47 ел қол қойған 1929 жылғы Женева конвенциясына қосылмады деп түсіндірді. Женева конвенциясында соғыс тұтқындары туралы заңдық талаптар көрсетілді. Онда соғыс тұтқынының беталды азапталуына жол берілмеуі, тұтқындарды қорғаудың белгілі бір халықаралық-құқықтық міндеттерінің сақталуы, соғысушы елдердің үкіметтеріне соғыс тұтқындарын қорғау ережелерін бұзғаны туралы бір-біріне айып тағуға мүмкіншілік берілуі, Қызыл Крест қоғамы арқылы арыздануға, дәрі-дәрмек алуға және т.б. қарастырылды. Ал КСРО-ның конвенцияға қол қоюдан бас тартуы кеңес тұтқындарын Халықаралық Қызыл Крест ұйымының көмегінсіз қалуына және фашистердің шамадан тыс азаптауына мүмкіндік берді. Кеңес Одағы соғыс тұтқындары мәселесiнде ең соңғы, жаңартылған және мемлекеттердiң басым көпшiлiгi қолдаған Женева келiсiмiн қолданғысы келмедi. Оның орнына КСРО мемлекеттік қорғаныс комитетінің төрағасы И.Сталин 1941 жылы 16 тамызда №270-бұйрыққа қол қойды. Бұл бұйрық бойынша кеңес әскерлеріне тұтқынға түсуіне тиым салынды. «Тұтқынға түсіп қалу жағдайы туындағанда ондайларды командирлер мен комиссарлар сол жерде атып тастауы қажет» деген тапсырма берілді. Алайда Кеңес өкіметінің Женева конвенциясынан мүлде бас тартуы фашистер үшін өте қолайлы сылтау болды. 1941 жылдың 8 қыркүйегiнде кеңестiк тұтқындарға өте қатал түрде қарау, оларға ешқандай аяушылықтың болмауы туралы фашистер әскерiне де бұйрық келдi. жүктеу/скачать 4,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|