20. Бірінші орыс революциясы жылдарындағы Қазақстандағы қоғамдық – саяси қозғалыстың дамуының сабақтары мен маңызы. 21. І-ІІ Мемлекеттік Думаға Сайлауларға қазақ депутаттарының қатысуы және қызметі. Еңбектер: Қойгелдиев М. Алаш қозғалысы. Алматы, 1995. Асылбеков М.Х. Железнодорожники Казахстана в первой русской революции (1905-1907 гг.). Алма-Ата, 1965. Аманжолова Д.А. Казахи-депутаты Государственной Думы. // "Отечественная история", 1994, №1, сс. 57-73. Озганбаев О. Казахи депутаты Государственной Думы России. // "Вестник Межпарламентской Ассамблеи". Санкт-Петербург, 1996, №2, сс.30-31.
Себебі: 1905 жылғы 9 қаңтардағы Петербургта патша әскерінің қарусыз жұмысшыларды қырып салуы қазақтардың ашу ызасын тудырды. Бұл тарихта «Қанды Жексенбі» деп аталды.
Патша өкіметіне жолданған ірі көлемді петиция Қарқаралы петициясы. 1905 жылы Қарқаралы қаласына жақын Қоянды деп аталатын жәрмеңкеде дайындалды.
Пошта – телеграф арқылы патша атына 1905 жылы 22 шілде күні жолданды. Қарқаралы петициясын жазуға қатысқандар: Байтұрсынов, Міржақып Дулатұлы Петициядағы басты талап – Мемлекеттік Думаға қазақтарды сайлау. ҚАЗАҚТАРДЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ДУМАҒА САЙЛАНУЫ: Мемлекеттік Дума -1906-1917 жж. Ресей империясының заң жөнінде кеңес беретін заң шығарушы құқықтары шектеулі уәкілетті мекемесі. Мемлекеттік дума бірінші орыс революциясының нәтижесінде демократиялық даму жолындағы өзгерістерді енгізуге мәжбүр болған Ресей патшасының 1905ж. 17 қазанда жариялаған манифесі негізінде құрылды. Мемлекеттік дума төрт рет шақырылды. Қазақ халқы оның тек екеуіне қатысты.
