Экономика жахандану және еңбек

Экономикалық жаһандану жағдайында елдердің аумақтық және экономикалық қағидатпен жақындасуы жүреді, Қазақстан осындай кооперацияның бастамашысы болып келеді. Ол ТМД, ЕврАзЭЫ (Еуропа экономикалық ынтымақтастығы), ШЫҰ (Шанхай ынтымақтастық ұйымы), ЭЫҰ (экономикалық ынтымақтастық ұйымы, бұған Орталық Азия елдерімен қатар, Ауғанстан, Иран, Пәкістан және Түркия қатысады), ТРАСЕКА (Еуроазиатский транскортный коридор: Азербайжан, Армения, Болгария, Грузия, Казахстан, Кыргызстан, Молова, Румыния, Тәжікстан, Түркіменстан, Туркия, Өзбекстан, Украина) және ОЦАС (орталықазия ынтымақтастық ұйымы). Бұның бәрі қатысушы елдердің экономикасының дамуына ықпал етуге тиіс. Қазақстан компаниялары мен банктері Ресей, Грузия, Қырғызстан, Украина және т.б. мемлекеттердің аумағында соңғы жылдары қызметтерін арттырды. 

• Экономикалық жаһандану жағдайында елдердің аумақтық және экономикалық қағидатпен жақындасуы жүреді, Қазақстан осындай кооперацияның бастамашысы болып келеді. Ол ТМД, ЕврАзЭЫ (Еуропа экономикалық ынтымақтастығы), ШЫҰ (Шанхай ынтымақтастық ұйымы), ЭЫҰ (экономикалық ынтымақтастық ұйымы, бұған Орталық Азия елдерімен қатар, Ауғанстан, Иран, Пәкістан және Түркия қатысады), ТРАСЕКА (Еуроазиатский транскортный коридор: Азербайжан, Армения, Болгария, Грузия, Казахстан, Кыргызстан, Молова, Румыния, Тәжікстан, Түркіменстан, Туркия, Өзбекстан, Украина) және ОЦАС (орталықазия ынтымақтастық ұйымы). Бұның бәрі қатысушы елдердің экономикасының дамуына ықпал етуге тиіс. Қазақстан компаниялары мен банктері Ресей, Грузия, Қырғызстан, Украина және т.б. мемлекеттердің аумағында соңғы жылдары қызметтерін арттырды. 

Еліміздің әлемдік экономикалық кеңістіктегі орнын түсінуде: 1) аумақ көлемі маңызды. Бұл көрсеткіш бойынша Қазақстан 10 орында. Экономиканың жаһандануы жағдайында еліміздің үлкен аумағы, оның географиялық орналасуы, геосаяси орыны ықпалдасу процесіне тез кіруге ықпал етеді. Ел аумағы Батыс пен Шығыстың түйісінде орналасқан. 2) жан басына шаққандағы ІЖӨ жағынан Қазақстан 67 орында. 3) Алтын және волюта резервы бойынша 53 орында 17 млрд АҚШ доллары көлемінде (2007ж). Бұл халықтың хал – ақуалын және экономиканың тұрақтылығының көрсеткіші. Қазақстаннан кейін 140 мемлекет орналасқан, резервы 10 млн $ АҚШ құайтын елдерде бар. 4) Әлем рыногінде шетелден инвестиция тарту және өз инвестициясын шетелге шығару жағынанда Қазақстан белсенді. Шетелге инвестиция шығару жағынан Қазақстан 52 орында. (2006ж), ал елімізге шетел инвестициясын тарту жағынан 47 орында (2006ж). 5) Шетел инвестициясын Қазақстанның табиғи қазба байлықтары қызықтырады. Республика әлемдік нарықта көмір өңдеу мен экспорттауда 10 елдің қатарына кірді. Темір рудасының қоруы бойынша әлемде 8 – і орында, әлемдік қорда оның үлесі 6% құрайды

• Еліміздің әлемдік экономикалық кеңістіктегі орнын түсінуде: 1) аумақ көлемі маңызды. Бұл көрсеткіш бойынша Қазақстан 10 орында. Экономиканың жаһандануы жағдайында еліміздің үлкен аумағы, оның географиялық орналасуы, геосаяси орыны ықпалдасу процесіне тез кіруге ықпал етеді. Ел аумағы Батыс пен Шығыстың түйісінде орналасқан. 2) жан басына шаққандағы ІЖӨ жағынан Қазақстан 67 орында. 3) Алтын және волюта резервы бойынша 53 орында 17 млрд АҚШ доллары көлемінде (2007ж). Бұл халықтың хал – ақуалын және экономиканың тұрақтылығының көрсеткіші. Қазақстаннан кейін 140 мемлекет орналасқан, резервы 10 млн $ АҚШ құайтын елдерде бар. 4) Әлем рыногінде шетелден инвестиция тарту және өз инвестициясын шетелге шығару жағынанда Қазақстан белсенді. Шетелге инвестиция шығару жағынан Қазақстан 52 орында. (2006ж), ал елімізге шетел инвестициясын тарту жағынан 47 орында (2006ж). 5) Шетел инвестициясын Қазақстанның табиғи қазба байлықтары қызықтырады. Республика әлемдік нарықта көмір өңдеу мен экспорттауда 10 елдің қатарына кірді. Темір рудасының қоруы бойынша әлемде 8 – і орында, әлемдік қорда оның үлесі 6% құрайды