36
Тұжырымдама деп –
бастапқы ақпарат пайымдау
(алғышарт, дәйектер), жаңа пайымдауға – қорытындыға
айналатын талқылау процесін атайды.
Алғышарттың бастапқы жүйесінің қайта жаңару ережесі
тұжырымдама ережесі немесе
ойша пайымдауды өткізу
ережесі деп аталады. Егерде алғышарт пен қорытынды түрі
нақты көрсетілсе, онда тұжырымдама тура деп аталады. Ал,
егерде алғышарт пен қорытындыда біреуінен келесісіне
қарай өзгеруге рұқсат
етілетін тұжырымдаманың
түрлері ғана көрсетілсе,
онда тұжырымдама жанама деп
аталынады.
Сонымен қатар қорытындыда да келесі кестеде
көрсетілген индикаторлар болуы мүмкін.
Міне, осылай біз аргументтер дәйек/дәйектер және
қорытындылардан тұратындығын білеміз.
Сонымен
қатар, біз индикатордың көмегі арқылы аргументтерді
анықтау мәселесі айтарлықтай жеңілдейтінін білеміз.
Аргументтердің қарапайым мысалдарын қарастырайық:
Мысал 2.2.1
Жансая:
Маған жаңа
ˢˎ˞
телефон ұнайды.
Достарымның көбісінде мұндай телефондар бар.
Сондықтан, маған да оны сатып алып беріңіздерші!
Бұл аргумент Жансаяның
барлық кірпияздығына
қарамастан онда дәйектер мен қорытынды болғандықтан
толыққанды болып табылады. Негізінен қорытынды
дәйектен шығады. Көрсетілген
жағдайда алғашқы екі
сөйлем дәйек болады да, соңғысы – «қорытынды».
«Сондықтан да» - қорытынды индикаторы. Бұл аргументті
өзгертіп, басқаша етіп құрастыруға болады: