Министерство здравоохранения республики казахстан

 
МОЛОДЕЖЬ И НАУКА: НОВЫЕ ВЗГЛЯДЫ И РЕШЕНИЯ 
 
 
12 
2.
 
Нурбекова  А.А.  Актуальность  изучения  проблем  сахарного  диабета  у  детей 
д.м.н.,  профессор 
кафедры эндокринологии КазНМУ им. Асфендиярова  
 
3.
 
Анн Л.Ф. Психологический тренинг с подростками.— СПб., 2004.— 271 с. 
4.
 
Собчик  Л.Н.  МЦВ  —  метод  цветовых  выборов:  Модифицированный  восьмицветовой  тест  Люшера: 
Практическое руководство.— СПб., 2001.— 112 с.  
5.
 
Внутренняя  картина  болезни  у  детей  с  сахарным  диабетом  //  Педиатрия,  -  1991.  -  2.  -  С.  33-37 
(совместно с Д.Н.Исаевым). 
 
 
А. Айдарова,  7-021, ОМ, педиатрия 
ПОСЛЕДСТВИЯ НЕВНИМАТЕЛЬНОГО ОТНОШЕНИЯ К ДЕТЯМ 
Научный руководитель: ассистент С. М. Садвакасова  
КГМУ, кафедра детских болезней №2, г. Караганда 
 
Введение. Недостаточное внимание родителей к детям имеет место в нашей повседневной жизни 
и является одной из основных причин проблем нашего общества.  
Отношение  к  детям,  полнота  удовлетворения  их  нужд  и  интересов  не  только  отражает  уровень 
социального  прогресса,  благосостояние,  гуманность  общества,  но  и  дальновидность  социальной 
политики  государства,  которое,  заботясь  о  детях,  обеспечивает  надежный  фундамент  для  своего 
будущего.  Этот  принцип  нашел  отражение  в  Конвенции  о  правах  ребенка,  которая  утверждает,  что 
«ребенок в силу его физической и умственной незрелости нуждается в специальной охране и заботе».  
Актуальность.  Внимание,  уделяемое  за  рубежом  проблеме  невнимательного  или 
недоброжелательного  обращения  с  детьми  и  пренебрежения  их  нуждами,  связано  со  стремлением  на 
деле  гарантировать  право  ребенка  на  защиту  «от  всех  форм  физического  и  психологического  насилия, 
оскорбления  или  злоупотребления,  отсутствия  заботы  или  небрежного  обращения,  эксплуатации  со 
стороны родителей, законных опекунов заботящихся о ребенке».  
Невнимательное  обращение  с  детьми  и  пренебрежение  их  интересами  могут  иметь  различные 
виды  и  формы,  но  их  следствием  всегда  является:  серьезный  ущерб  для  здоровья,  развития  и 
социализации ребенка, нередко - угроза для жизни.  
Целью  нашей  работы  было  изучение  всех  случаев  невнимательного  обращения  с  ребенком  в 
общей структуре заболеваемости детей, поступивших в приемный покой КГКП «ОДКБ».  
Нами  изучена  заболеваемость  детей  в  «ОДКБ»  г.  Караганды,  получивших  травмы  и  ожоги  в 
домашних условиях.  
Учитывались  случаи  невнимательного  обращения  с  ребенком,  случаи  недостаточного  контроля, 
ухода,  отсутствия  внимания  за  ребенком,  повлекшие  за  собой  необходимость  в  оказании  экстренной 
медицинской помощи ребенку.  
Проведенное  исследование  показало,  что  за  два  года  нами  установлено  1774  случаев 
невнимательного или недоброжелательного отношения к ребенку, что составило 8,3% в общей структуре 
заболеваемости детей, обратившихся за медицинской помощью.  
Мальчики  составили  65,4%,  девочки-33,6%  от  всех  случаев  обращений.  Среди  ожогов 
преобладали термические ожоги, которые составили 78%, химические - 22% случаев.  
При изучении возраста детей, обратившихся с ожоговой патологией, было установлено, что  
Среди детей первого года жизни преобладали термические ожоги, среди детей раннего возраста и 
детей с 3 до 5 лет - инородное тело, среди детей от 5 лет и старше доминировали травмы.  
Среди поступивших детей, городское население составило 87%, а жители сельской области  -23% 
случаев.  
По  тяжести  состояния  в  реанимационное  отделение  доставлено  67  (3,8%)  детей,  остальные 
получали  лечение  в  хирургическом  и  ЛОР  -  отделениях.  Смертность  среди  данной  категории  больных 
составила 6 детей.(4,02%).  
Результаты  проведенного  исследования  показали,  что  среди  всех  детей  преимущественно 
пострадали  дети  раннего  возраста  (37,4%)  за  счет  термических  ожогов  по  вине  родителей.  Все  дети  в 
возрасте  от  1  года  до  5  лет,  пострадавшие  от  невнимательного  отношения  со  стороны  родителей 
наблюдались хирургом в стационаре после пребывания их в реанимационном отделении в течении от 2-3 
до  10-12  суток,  в  среднем  7  дней.  Длительность  наблюдаемого  периода  непосредственно  в 
хирургическом отделении в среднем составило от 10 до 30-40 суток.  
Среди  детей  раннего  возраста,  подвергшихся  травмам,  различным  степеням  ожогов  по 
численности более преобладали мальчики, что составило 60%, нежели девочки – 40%.  
Нами проведен анализ оперативной деятельности при ожогах различной степени:  
- ПХО  
- Некрэктомия в 100% случаев  
- Аутодермапластика по показаниям в 30% случаев  

 
МОЛОДЕЖЬ И НАУКА: НОВЫЕ ВЗГЛЯДЫ И РЕШЕНИЯ 
 
 
13 
Также  было  установлено,  что  за  1  месяц  в  среднем  проводят  от  2-3  до  6  оперативных 
вмешательств.  
Все  дети,  находившиеся  в  хирургическом  отделении,  прошли  консервативное  лечение  под 
наблюдением хирургом.  
Реабилитационная терапия в послеоперационном периоде проводилась длительно и включала весь 
комплекс  медикаментозного  лечения,  куда  входила  инфузионно-трансфузионная  терапия,  анальгетики, 
аппликации на ожоговую поверхность местноанестезирующих средств.  
Раннее  восстановление  кожного  покрова  позволило  избежать  развития  рубцовых  стяжений  и 
контрактур и добиться хороших результатов лечения.  
Таким  образом,  реабилитация  детей  с  ожогами  должна  начинаться  с  первых  дней  поступления 
ребёнка  в  стационар.  Консервативные  мероприятия  направлены  на  профилактику  деформаций  и 
контрактур.  Хирургическая  реабилитация  осуществляется  у  тех  пациентов,  у  которых  не  удалось 
предупредить образование рубцовых деформаций и контрактур.  
При  несвоевременном  оказании  помощи  многократно  возрастает  риск  осложнений  и  может 
привести  к  нежелательным  последствиям  таким,  как:  гипертрофические  келлоидные  рубцы, 
контрактуры,  шрамы,  посттравматический  стресс,  психические  расстройства,  вплоть  до  суицидальных 
состояний.  
Статистика по странам.  
Нами  был  изучен  сравнительный  анализ  международных  исследований  со  странами,  где 
некоторые  факторы  риска  увеличивают  вероятность  насилия  над  детьми.  Так,  по  данным  российских 
исследований было выявлено:  
1. возраст: младше 1го года – 67%, 80% - младше трех лет.  
2.  случаи  насилия  над  ребенком  в  прошлом:  по  статистике  50%  насилия  повторяется.  В  10% 
случаях насилия - смертельные исходы.  
3.  насилию  чаще  подвергаются  дети  с  различными  нарушениями,  расстройствами  речи  и 
метальными  отклонениями,  с  врожденными  аномалиями  или  хроническими,  рецидивирующими 
заболеваниями.  
4. приемные или неродные дети чаще подвергаются насилию.  
По данным статистики, 77% обидчиков  -  родители ребенка, а  11%  -  родственники жертвы, 2%  - 
люди  у  которых  не  наблюдается  родственной  связи  с  ребенком  (например,  няни,  неродные  родители). 
Примерно 10% всех обидчиков детей - это те люди, которые не связаны родственными отношениями с 
ребенком.  
В заключение, следует отметить, что большую роль в распространении невнимательности к детям 
играет  неосведомленность  родителей  или  лиц  их  заменяющих,  о  том,  какие  меры  воздействия 
недопустимы  по  отношению  к  ребенку,  непонимание,  что  не  каждое  наказание  идет  ему  на  пользу. 
Немаловажное  значение  имеет  и  низкая  правовая  культура  населения,  недостаточные  знания 
законодательных норм, охраняющих права ребенка.  
Выводы.  
1.  Таким  образом,  любой  вид  недоброжелательного  обращения  с  детьми  может  сопровождаться 
серьезными  нарушениям  состояния  здоровья  детей,  их  физического  и  психического  благополучия,  что 
мешает его полноценному развитию.  
2.  Нами  установлен  факт  невнимательного  отношения  к  ребенку  со  стороны  родителей,  в  виде 
отсутствия  условий  для  безопасного  существования,  ввиду  незнания  особенностей  поведения  детей,  а 
также отсутствия солидарной родителей за здоровье своего ребенка.  
3. С целью предупреждения заболеваемости вследствие невнимательного отношения к ребенку со 
стороны  родителей,  необходимо  проведение  большой  профилактической  работы  с  родителями  еще  до 
рождения  ребенка,  ознакомление  с  правами  ребенка  на  безопасные  условия  проживания,  обучение 
родителей, обычно групповое, для расширения знаний о развитии ребенка и стимулирования стратегий 
позитивного обращения с детьми.  
 
Литература 
1.
 
Жестокое обращение с детьми. Информационный бюллетень N150, ВОЗ.-2010.- 15с.  
2.
 
Цымбал Е.И. Жестокое обращение с детьми: причины, проявления, последствия (учебное пособие). –
М. РБФ НАН.- 2007.-320с.  
3.
 
Этьенна Г. Круга Насилие и его влияние на здоровье. Доклад о ситуации в мире. Пер. с англ.  — М: 
Издательство «Весь Мир», 2003. — 376 с.  
4.
 
G. Philip Barnsley MD1,2, Shannon E. Barnsley MSc3,4. Rate of pediatric tap water scald injuries in eastern 
Ontario, 2007, 15(1):33-37  
 
 

 
МОЛОДЕЖЬ И НАУКА: НОВЫЕ ВЗГЛЯДЫ И РЕШЕНИЯ 
 
 
14 
Г. А. Айтжанова, магистрант 
СОСТОЯНИЕ ИММУНИТЕТА У ПРАКТИЧЕСКИ ЗДОРОВЫХ ЛЮДЕЙ 
В УСЛОВИЯХ БЕРИЛЛИЕВОГО ПРОИЗВОДСТВА 
Научный руководитель: М. А. Газалиева доктор медицинских наук, доцент 
кафедра иммунологии и аллергологии КГМУ, город Караганда  
 
Введение:  Основной  задачей  любого  цивилизованного  общества  является  сохранение  здоровья 
населения.  В  последние  десятилетия,  в  этом  направлении  достигнут  определенный  успех,  отмечается 
существенное  снижение  уровня  профессиональных  заболеваний.  Однако,  успехи  в  профилактике 
профессиональных  заболеваний  среди  работников  вредных  производств  за  счет  использования 
коллективных  средств  защиты  и  средств  индивидуальной  защиты,  выдвигают  новые  задачи,  а  именно, 
изучение  влияния  на  организм  человека  вредных  факторов  малой  интенсивности,  особенности  их 
воздействия на организм как лиц, непосредственно участвующих в технологическом процессе, так и лиц 
имеющих  опосредованный  контакт,  напрямую  не  участвующих  в  обслуживании  технологического 
процесса [1]. 
Целью  нашей  работы  явилось  проведение  анализа  состояния  иммунной  системы  работников 
бериллиевого производства.  
Задачи: изучить показатели  иммунитета, как донозологического критерия состояния здоровья, у 
лиц  непосредственно  связанных  с  обслуживанием  технологического  оборудования,  служащие 
заводоуправления,  традиционно  используемых  в  качестве  контрольной  группы  при  изучении  влияния 
производственных факторов; провести сравнение показателей  иммунитета с клиническими стандартами 
нормы. 
Материалы  и  методы.  В  качестве  критериальных  показателей  состояния  иммунной  системы 
были  выбраны  следующие  показатели:  уровень  лейкоцитов,  кластер  зрелых  Т-лимфоцитов  (CD3), 
кластер Т-хелперов (CD4), кластер Т-супрессоров (CD 8), кластер В-лимфоцитов (CD 20), кластер NK–
клеток (CD56) и иммунно- регуляторный индекс ИРИ  CD4/CD8. 
Результаты и обсуждение.  
Полученные  результаты  показали  наличие  достоверных  различий  показателей  (Р>99,0) 
иммунограммы  между  группой  практически  здоровых  рабочих  CD3  (43,5+1,25),  CD4(42,7+0,94), 
CD8(12,9+0,12)  и  ИРИ  CD4/  CD8      (3,31+0,04)  и  контрольной  группой  по  показателям  CD3(47,0+1,35), 
CD4  (46,9+1,04),  CD8(16,2+0,16)  и  ИРИ  CD4/  CD8(2,9+0,04).  Сравнительный  анализ  полученных 
результатов  с  клиническими  стандартами  нормы  выявил  достоверные  отклонения  со  стороны  всех 
показателей,  что  можно  рассматривать  как  начальные  проявления  дисфункции  иммунной  системы  и 
состояния  истощения  адаптационных  возможностей  организма,  т.е.  предболезненное  состояние 
организма. 
Выводы:  На  основании  изложенного,  можно  сделать  вывод  о  неблагоприятном  влиянии 
бериллиевого  производства  не  только  на  рабочих  занятых  управлением  и  обслуживанием 
технологического  оборудования,  но  и  на  население,  непосредственно  не  контактирующего  с 
технологическим оборудованием по производству и обработке бериллия. 
 
Литература 
1.    Сраубаев  Е.Н.  Сохранение  охраны  здоровья  работающего  населения  в  РК  //  Мат.  респ.  науч.-практ. 
конф.  с  межд.  участием  «Совр.  вопр.  гиг.  труда  и  профзабол.»,  Караганда,  20-21  сентября  2007  г.  – 
Караганда: «Санат», 2007. – С.3-9. 
 
 
Р. С. Айтқұлов  
ХІХ Ғ. СОҢЫ - ХХ Ғ. БАСЫНДАҒЫ ҚАЗАҚСТАН МӘДЕНИЕТІНДЕГІ АҒАРТУШЫЛЫҚ 
ЖӘНЕ ҚАЙТА ҚҰРУ БАҒЫТТАРЫ  
ХІХ Ғ. СОҢЫ - ХХ Ғ. БАСЫНДАҒЫ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ МЕДИЦИНАНЫҢ ДАМУЫ 
Ғылыми жетекші аға оқытушы К. Ж. Абдрахманова  
ҚММУ, Қазақстан тарихы және әлеуметтік - саяси пәндер кафедрасы, Қарағанды қ. 
 
Кіріспе:  ХІХ  ғ  соңы  -  ХХ  ғ  басындағы  Қазақстан  мәдениетіндегі  ағартушылық  және  қайта  құру 
бағыттары мен ХІХ ғ соңы - ХХ ғ басындағы Қазақстандағы медицинаның дамуын қарастыру. 
Мақсаты:ХІХ ғ соңы - ХХ ғ басындағы Қазақстан мәдениетіндегі ағартушылық және қайта құру 
бағыттары  мен  ХІХ  ғ  соңы  -  ХХ  ғ  басындағы  Қазақстандағы  медицинаның  дамуын  зерттеу.  Қазақ 
әдебиетінің  халық  руханиятына,  қоғамдық  сана-сезімі  мен  ұлттық  таным  білігіне  жасайтын  ықпалын 
айқындау. 
Мәселелері:  Қазақ  әдебиеті  тарихының  ең  бір  құнарлы,  дәстүрі  берік,  мазмұны  бай  кезеңі  ХІХ 
ғасыр.  ХІХ  ғасырда  қазақ  халқының  жаңа  әдебиеті  қалыптаса  бастады.Әдебиет-  жанрлық,  көркемдік 

 
МОЛОДЕЖЬ И НАУКА: НОВЫЕ ВЗГЛЯДЫ И РЕШЕНИЯ 
 
 
15 
шеберлік  тұрғыдан  іштей  түлеп,  тақырып  аясын  барынша  кеңейтті,  қоғамның  тарихи  құбылыстарына 
қарай күрделі сипат алды. 
Материалдар  және  әдістер:  «ХІХ  ғасырдың  аяғы  мен  ХХ  ғасыр  басындағы  зиялы  қауым 
өкілдерінің  педагогикалық  көзқарасы»  туралы  нақтырақ,  жан-жақты  білу  мақсатындағы  ізденісімізді 
қазақ халқының ірі тұлғалары Шоқан Уалиханов, Ыбырай Алтынсарин, Абай Құнанбаевтардан бастадық. 
Себебі Шоқан, Ыбырай, Абай мұралары ұлттық тәрбие беруде рухы мықты,саналы жастар тәрбиелеуде 
теңдессіз қазына болып табылады. Олай болса, бүгінгі қазақ мектептері үшін олардың еңбектері қандай 
деген  сұраққа:  ол  патша  үкіметінің  отарлау  саясатына  қарсы  шыққан  Сырым  Датұлы,  Исатай  мен 
Махамбет,  Кенесары  Қасымұлы,  Есет  Көтібарұлы,  Жанқожа  Нұрмұхамедұлы  т.б.  ұлт-азаттық 
көтерілісіне  үндес  күрескерлер,  патриоттар  деуге  болады.  Қазақ  батырлары  білекпен,  қарумен  күрессе, 
Ыбырай,  Абай,  Шоқан  бастаған  ағартушы-демократтар  тәуелсіздік  үшін  білімді,  парасатты  ұрпақ 
тәрбиелеу арқылы жүзеге асырды. Яғни отаршылдық саясатқа қарсы күрес «білектің күші емес, білімнің 
күші»  арқылы  іске  асты.  Әсіресе  Ы.Алтынсариннің  педагогикалық  мұраларының  ықпалымен  қазақ 
халқында тәуелсіздік үшін күресушілердің жаңа  легі: Ахмет Байтұрсынов, Міржақып Дулатов, Мағжан 
Жұмабаев,  Жүсіпбек  Аймауытов,  Сұлтанмахмұт  Торайғыров,  Мұхамеджан  Сералин,  Спандияр  Көбеев, 
Мұхтар Әуезов, Қаныш Сәтбаев т.б. көші басталды. 
ХХ  ғасырдың  басында  тарихи  сахнаға  шыққан  ағартушылардың,  педагогтер  мен  жазушылар 
буыны туралы ерекше атап айтқан дұрыс әрі қажет деп ойлаймыз. Олар қазақ халқының тарихи мәдени 
өмірінде өзіндік із қалдырған, республикада халық ағарту ісі мен жоғары педагогикалық ұлттық мектепті 
қалыптастыруда және оның іргетасын қалауды белсене ат салысқан, жеке басқа табыну кезінде зорлық-
зомбылық  пен  заңсыздықтың  құрбаны  болған,  көп  жылдар  бойы  есімдері  ескерілмей  келген 
халқымыздың 
адал 
перзенттері 
А.Байтұрсынов, 
М.Дулатов, 
М.Жұмабаев, 
Ж.Аймауытов 
Х.Досмұхамедұлы,  С.Сейфуллиннің  т.б.  педагогикалық  мұрасының  бүгінгі  таңда  ғылыми  мәні  орасан 
зор. 
Халықсыз тарих болмайды,тарихсыз халық болмайды.Қазақ халқының медицинасының тарихы әлі 
түбегейлі  зерттеуден  өткізілмеген  ғылыми  тың  сала.Өлкедегі  сол  кездерде  халқымызға  медициналық 
көмек  көрсеткен  саусақпен  санарлық  дәрігерлік  пен  фельдшерлеріміз  Қазан,Томск,Саратов,Санкт-
Петербург,Москва  университеттерінің  медициналық  факультеттерінде  ,академияларда  және  де 
Орынбор,Омбы,Астрахань,Воронеж,Кронштад 
әскери-фельдшерлік 
мектептерінде 
оқып 
білім 
алды.Алғашқы  қазақ  дәрігер,фельдшерлердің  қатарында:Хамза  Қаржасов  (Торғай,1864-1999),Әміре 
Айтбакин 
(Ақтөбе,1859-1919), 
Мұхамеджан 
Қарабаев 
(Торғай,1861-1923), 
Әли 
Көтібаров 
(Сырдария,1871-1926),  Мәжиш  Шомбалов  (Ішкі  Орда,1873-1940),  Ысқақ  Жақсылықов  (Жетісу,1875-
1930),  Гүлсім  Аспандиярова  (Түркістан,1880-1941),  Садуақас  Шалымбеков  (Семей,1880-1917),  Санжар 
Аспандияров  (Түркістан,  1889-1939),  Халел  Досмұхаммедов  (Орал,1883-1939),  Есенғали  Қасболатов 
(Орал,1889-1937), Мүбина Ниязова (Ақтау,1895-1981), Қошке Кемеңгерұлы (1896-1937) т.б болды. 
Қорытынды:Ертеден бұрмаланып келе жатқан Қазақстан мәдениеті мен қазақ әдебиетінің бүгінгі 
таңда өз орнын айқындап беру мақсатында көптеген табанды күрестер жүргізілді.Сонау Советтік кезеңде 
де  айтылмай  келген  ұлттың  келелі  мәселелері  өз  шешімін  тапты.Нәтижесінде  табанды  да  қайсар  ұлт 
қайраткерлерінің  тынымсыз  еңбегі  арқасында  қазақ  мәдениеті,әдебиеті,тарихи  мұралары  қалыпқа 
келтірілді.  
Бүгін Қазақстан әлемдегі қарыштап алға басқан жетекші жас мемлекеттердің бірі. Қазақ халқының 
ата тарихы жарқын болашаққа ұмтылған елімізге рухани нәр берері анық. Оның тарихы қаһармандыққа 
толы шежіре. Кез келген халық өсіп тұрған ағаш сияқты, ал халықтың тарихы оның тамырына ұқсайды. 
Тамыр  неғұрлым  тереңге  барса,  соғұрлым  ағаштың  алатын  нәрі  де  көп  болмақ.  Жер  жүзін  жаһандану 
үрдісі қамтыған уақытта өз кескін-келбетін, этностық құндылықтарын сақтап қалу оңай емес. Бұл мәселе 
қазақ  мәдениетінің  де  алдында  тұрған  жағдай.  Әміршілдік  жүйе  тұсында  ұлттық  негіздерінен  ажырап, 
мазмұн жағынан пролетарлық, түр жағынан ұлттық қазақ өнері еңсе көтеріп, жаңаша ұлттық түр сипат 
қалыптастыра  бастады.  Отаршылдық  дәуірінде  және  тоталитарлық  үстемдік  кезінде  жазықсыз  жазаға 
ұшыраған қазақ әдебиеті өкілдерінің еңбектері қайта жариялана бастады. Қара түнек заманда ел қамқоры 
болған азаматтар басын бәйгеге тігіп, ұлттық мүддені қорғап қалды. Олар өз пайдасын емес, ел-жұрттың 
бақытын аңсады. Бүгінде сол бақыт, еркіндік халықтың өз қолында... 
Талдау:  ХІХ  ғ  соңы  -  ХХ  ғ  басындағы  Қазақстан  мәдениетіндегі  ағартушылық  және  қайта  құру 
бағыттарын,  ХІХ ғ соңы - ХХ ғ басындағы Қазақстандағы медицинаның даму жолдарын  талдау. 
 
Әдебиеттер 
1.
 
Әдебиет: Қазақстан тарихы. Көне заманнан бүгінге дейін. IV томдық. Алматы; 1996, 1999,  
2.
 
Қазақстан тарихы. Очерк. Алматы; 1993 ж. 
3.
 
Артықбаев Ж.О. Қазақстан тарихы. Астана; 2000 ж. 
4.
 
Абдакимов А. Қазақстан тарихы. Алматы; 1993 ж 
5.
 
Кузембайулы А. Абиль А. История РК. Астана; 2001 г. 
6.
 
Интернеттен алынған мәліметтер . 
 

 
МОЛОДЕЖЬ И НАУКА: НОВЫЕ ВЗГЛЯДЫ И РЕШЕНИЯ 
 
 
16 
Н. Қ. Ақпанов, Е. М. Аймагамбетов, Б. Р. Белгибаев, К. А. Бектурсинов 
ШҰҒЫЛ ХИРУРГИЯДАҒЫ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ЭНДОВИДЕОЛАПАРОСКОПИЯНЫҢ РӨЛІ 
Ғылыми жетекші м.ғ.к., доцент А. Е. Алибеков 
Қарағанды облыстық клиникалық ауруханасы 
ҚММУ, №2 хирургиялық аурулар кафедрасы, Қарағанды қаласы 
 
2012-2013 жылдары Қарағанды Облыстық клиникалық ауруханасының шұғыл хирургия бөлімінде 
шұғыл тәртіптегі 57 эксплоративті эндовидеолапароскопия жасалынды, бұл 2011 жылмен салыстырғанда 
70%-ға  көп.  27  диагностикалық  эндовидеолапароскопия  (47,3%)  түнгі  уақытта  жасалынды.  Соңғы 
жылдары аз инвазивті технологиялар шұғыл хирургияда кеңінен қолданылуда, өйткені олар операциялық 
араласулардың  жарақаттылығын  азайтуға,  сонымен  қатар  іш  қуысының  жедел  хирургиялық  ауруларын 
нақты  анықтауға  мүмкіндік  береді.  Диагностикалық  эндовидеолапароскопияның  бағалылығы  жоғары, 
әсіресе  пациентке  инвазивті  манипуляцияны  жүргізу  қаупінен,  операцияны  кейінге  қалдыру  қаупі 
жоғары болғанда. Осылайша, іш қуысының лапароскопиялық ревизиясы оперативті емді қажет етпейтін 
жедел  аппендицитке,  гинекологиялық  патологияға  ұқсас  ішектік  ұстама,  ферментативті  панкреатитте 
және  басқа  ауруларда  лапаротомияның  алдын  алуға,  сонымен  қатар  динамикалық  бақылауда  жатқан 
науқастар  жағдайының  күрт  нашарлауына  алып  келетін  жағдайларда  (іш  қуысы  мүшелерінің, 
мезентериальды  қанайналымның  жедел  бұзылыстарында,  іш  қуысының  қуысты  мүшелерінің 
перфорациясында,  операциядан  кейінгі  асқыныстар  дамығанда  және  т.б.)  оперативті  емдер  кезінде 
жүргізуге мүмкіндік береді.  
Шұғыл  хирургиядағы  диагностикалық  лапароскопияны  жүргізуге  көрсеткіштер:  іш  қуысы 
мүшелерінің  жедел  ауруларын  ұзақ  уақыт  ажыратпалы  диагностика  жасау,  жедел  абдоминальді 
ауруларды  жоққа  шығару  мүмкін  болмағанда,  ес  түссіз  жағдайларда  (бас-ми  жарақатында,  алкоголді 
немесе  нашақорлық  мастықта),  жедел  патологиялық  өзгерістер  немесе  зақымдалған  ішкі  мүшелердің 
сипатын,  кезеңін,  орналасуын,  таралуын  анықтау,  іш  қуысындағы  операциядан  кейінгі  асқыныстар 
кезінде жүргізілетін емнің консервативті немесе хирургиялық екенін анықтау үшін. 
Абсолютті  қарсы көрсеткіш:  жүрек-тамыр және  тыныс алу жүйесі ауруларының декомпенсация 
сатысы. Өйткені пневмоперитонеум осы жүйе ауруларын өршітіп жібереді. 
Зерттеу мақсаты – Қарағанды Облыстық клиникалық ауруханасындағы шұғыл хирургия бөлімінде 
жасалатын диагностикалық лапароскопияның тиімділігін бағалау.  
Материалдар  және  әдістер.  2012-2013  жылдары    Қарағанды  Облыстық  клиникалық 
ауруханасындағы шұғыл хирургия бөлімінде шұғыл тәртіптегі 57 эксплоративті эндовидеолапароскопия 
жасалынды.  Бұл  2011  жылмен  салыстырғанда  70%-ға  көп.  27  диагностикалық  эндовидеолапароскопия 
(47,3%) түнгі уақытта жасалынды. 
Нәтижелер және оларды талқылау. Диагностикалық эндовидеолапароскопияны  жасау барысында 
келесі паталогиялар анықталды: жедел флегмонозды аппендицит – 16 жағдай (28,0%); жедел флегмонозы 
калькулезді  холецистит  –  1  жағдай  (1,7%);  Меккел  дивертикулының  перфорациясы  –  1  жағдай  (1,7%); 
аналық  без  апоплесиясы  –  6  жағдай  (10,5%);  сегментарлы  мезентеральды  тромбоз  –  2  жағдай  (3,5%); 
тотальды  мезентериальды  тромбоз  –  1  жағдай  (1,7%);  жедел  іріңді  оментит  –  1  жағдай  (1,7%);  жедел 
іріңді сальпингоофарит – 9 жағдай (15,7%); жедел криптогенді фибринозды перитонит – 1 жағдай (1,7%); 
жедел  мезаденит  –  4  жағдай  (7,0%);  іш  қуысы  лимфа  түйіндерінің  лимфагранулематозы  –  1  жағдай 
(1,7%);  асқазан,  12-елі  ішек  жараларының  жабық  перфорациясы  –  4  жағдай  (7,0%);  көкбауырдың 
жарақатсыз  жыртылуы  –  1  жағдай  (1,7%);  іштің  жабық  жарақаты  кезінде  көкбауырдың  жырлыуы  –  1 
жағдай  (1,7%);  жедел  ферментативті  панкреатит  –  4  жағдай  (7,0%);  ошақты  панкреонекроз  –  3  жағдай 
(5,2%);  іштің  жабық  жарақаты  кезінде  бауыр  капсуласының  жыртылуы  –  1  жағдай  (1,7%).  Сонымен 
қатар,  2  жағдайда  іштің  жабық  жарақатында  ішкі  мүшелердің  зақымдалуы  анықталмаған,  бұл 
науқастарға  консервативті  ем  жүргізілді.  Іш  қуысының  эндовидеолапароскопиялық  ревизиясының 
нәтижелерінен  кейін  келесі  операциялар  жасалды:  лапароскопиялық  аппендэктомия  –  16  (29,0%); 
эндовидеолапароскопиялық  санация,  іш  қуысын  дренаждау  –  31  (56,3%);  жыртылған  бауыр 
капсуласының  эндовидеолапароскопиялық  электрокаогуляциясы  –  1  (1,7%).  Ашық  операциялық 
араласулар  және  конверсия  7  жағдайда  жасалынды:  сегментарлы  мезентериальды  тромбозда, 
криптогенді  фибртнозды  панкреатитте,  асқазан,  12-елі  ішек  жараларының  тесілуінде,  көкбауыр 
жыртылуында, Меккел дивертикулының перфорациясында, ошақтық панкреонекрозда. 
Қорытынды.  Эксплоративті  диагностикалық  эндовидеолапароскопия  нәтижелерінен  кейін 
жасалынған  эндовидеолапароскопиялық  операциялар  саны  артқандығы  байқалды:  87,3%  оперативті  ем 
видеолапароскопиялық  әдіспен  жасалған,  12,7%  ашық  операциялар  жасалған.  Жоғарыда  көрсетілген 
нәтижелерге  қарай  отырып  аз  инвазивті  әдістің  шұғыл  хирургияда  тиімді  қолданылуы  және  ургентті 
хирургияның  біртіндеп  жаңа  сапалы  деңгейге  өткендігі  жайлы  айтуға  болады.  Тек  науқастың  өмірін 
сақтап  қалу  емес,  сонымен  қатар  операциядан  кейінгі  өмір  сапасын  жақсарту  алдыңғы  орында  болуы 
қажет.      

жүктеу/скачать 3,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: