Емтихан сұрақтары: Тарихи дамудың қазіргі кезеңіндегі ғылым теориясы мен методологиясының орны мен рөлі



бет22/26
Дата28.03.2023
өлшемі65,59 Kb.
#77038
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   26
25.Тарихи білімнің пәнаралық сипаты.
ХХ ғасырдың екінші жартысындағы тарихи фактілерді, құбылыстар мен процестерді зерттеуге пәнаралық идеяның өзектілігі мен потенциалды ауқымды байланысының маңызды алғышарты «ақпараттық жарылыс» деп аталатын феноменальды құбылыс болды. Оның мәні адамзат қоғамының интеллектуалдық дамуы барысында ғылыми білімнің барған сайын жедел өсуінен көрінеді.
Теориялық және қолданбалы дереккөздің алдына қойылған дереккөздердің алуан түрлілігі оларды жүйелеу және жіктеу мәселелерін, олардың әрбір топтағы жалпы және арнайы ерекшеліктерін анықтауды зерттейді. Бұрын зерттеушілер тарапынан сұранысқа ие болмаған, сапалы, бірақ көп дәрежеде сандық ақпаратты қамтитын, дәстүрлі әдістермен жұмыс істеу қиын, сол кезде бұқаралық ақпарат көздері ерекше қызығушылық тудырды. Оның дамуының барлық кезеңдерінде тарихи білімнің дамуында өзара байланысты және көп бағытты екі тенденция – интеграция (қарым – «көптен» «жалғызға») және дифференциация (қарым-қатынас — «жалғыздан» «көпке») болатыны белгілі.
ХХ ғасырдың екінші жартысындағы интегративті процестердің кеңеюінің нәтижесі болды. Қазіргі заманғы тарихи зерттеулерде белсенді қолданылатын жүйелік-құрылымдық, аналитикалық-синтетикалық, гипотетикалық-дедуктивтік, ақпараттық және т.б жаңа кешенді зерттеу әдістерінің пайда болуы, дамуы болды. Сонымен қатар, жаңа әдістерді қолдану олардың дәстүрлі әдістермен қарым-қатынасы мен рөлінің өзгеруіне әкелді, бірақ соңғысы олардың маңыздылығын жоғалтпады.
Осы диссертацияда зерттеу пәні ретінде таңдалған тарихи информатика да тарих, деректану, қолданбалы математика, информатиканың пәнаралық өзара әрекеттесуінің классикалық үлгісі болып табылады. Сонымен бірге, тарих ғылымындағы саралау процесі, мысалы, күнделікті өмір тарихы, ауызша және гендерлік сияқты ішкі бағыттардың пайда болуымен көрінетінін атап өткен жөн. Іргелі заңдар мен принциптерге негізделген әртүрлі теориялар мен тәсілдер арасындағы, сондай-ақ пәнаралық сипаттағы әдістерді немесе басқа ғылыми пәндерде қол жеткізілген әдістер мен нәтижелерді қолдану болды.
Жалпы, күрделі танымдық мәселелерді шешуде, сонымен қатар ғылыми пәндердің дәстүрлі объектілерінде ортақ зерттеу мақсаттары көзделеді және танымдық құралдардың біртұтас жүйесі болады деп болжанады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   26




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет