Ғылыми педагогикалық журнал



Pdf көрінісі
бет27/31
Дата15.03.2017
өлшемі2,31 Mb.
#9341
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   31
часть очередников своей очереди так и не дождутся, пойдя в начальную школу. И 
вполне  оправданно  считать,  что  одной  из  причин,  по  которой молодые  семьи 
откладывают  рождение  детей  или  ограничиваются  одним  ребенком,  также 
является нехватка мест в детских садах. 
К причинам сокращения числа сельских ДОУ относятся: 
· снижение рождаемости в сельских районах; 
· проблемы подвоза детей (отсутствие системы “школьных автобусов”); 
·  падение  уровня  жизни  семей  с  детьми;  отсутствие  должной  работы  с 
родителями безнадзорных детей и др. 

Актуальные проблемы дошкольных организаций 
237 
Ряд  руководителей  областей  оказывают  действенную  поддержку  сельским и 
городским ДОУ. 
В ряде регионов местные органы власти принимают меры к удовлетворению 
потребностей  населения  в  образовательных  услугах  на  основе  программ 
социального партнерства, широко вводится система взаимозачетов, открываются 
ясельные группы. 
На селе сложно организовать группы кратковременного пребывания, отчасти 
данную проблему решают гибкие формы дошкольного образования “мини-сады”.  
В  настоящее  время  в  сельской  местности  развивается  сеть  образовательных 
учреждений для детей дошкольного и младшего школьного возраста. В настоящее 
время  в  сельской  местности  развивается  сеть  образовательных  учреждений  для 
детей дошкольного и младшего школьного возраста. Число таких  учреждений в 
2001 году составляло 1276 с 34 085 воспитанниками. 
По  данным  опроса  слушателей  курса  “Сельский  детский  сад:  проблемы  и 
перспективы”  свыше  80%  управленцев  (инспекторов,  руководителей  ДОУ) 
положительно оценивают модель “детский сад – начальная школа”. 
Эта проблема в Казахстане, обсуждается уже не первый год. Каждый год мы 
слышим  от  чиновников  разных  уровней  обещания  сдвинуть  ситуацию  с  места, 
однако кардинальных изменений в этой сфере жизни ни горожан, ни сельчан не 
наблюдается,  число  детей,  ожидающих  своей  очереди,  чтобы  попасть  в 
дошкольное  образовательное  учреждение,  не  опускается  ниже  отметки  в  20 
тысяч. 
Не менее острой уже много лет остаётся и проблема кадровой наполняемости 
дошкольных  учреждений.  Нехватка  воспитателей  и  помощников  воспитателей 
объясняется просто – низкая заработная плата.   
Проблему  с  низкой  заработной  платой  сотрудников  дошкольных 
образовательных  учреждений  призван  решить  переход  детских  садов  на  новую 
форму  работы,  когда  теоретически  руководители  смогли  бы  направлять  больше 
средств  на  финансирование  зарплаты  своих  сотрудников.  Однако  практически 
единственным  возможным  путем  получения  данных  средств  остается  оказание 
платных услуг, оплата которых ляжет на плечи все тех же родителей. 
Еще  одним  важным  аспектом  является  низкое  финансирование  самих 
дошкольных учреждений. По-прежнему в детских садах не хватает музыкальных, 
спортивных  залов,  бассейнов,  кабинетов  для  занятий  с  логопедом,  библиотек. 
Единственным  решением  проблемы  нехватки  мест  является  создание 
дополнительных  мест  в  детских  садах.  Для  этого  намечены  такие  мероприятия, 
как: открытие новых групп в незадействованных помещениях школ, возвращение 
зданий  детских  садов  от  новых  владельцев  дошкольным  учреждениям, 
строительство новых детских садов, открытие домашних детских садов. 
Также  одним  из  элементов  решения  выше  обозначенной проблемы  является 
упорядочивание самой очереди в детские сады. Родители часто записываются не в 
один, а два или три детских сада в надежде, что где-то очередь подойдёт быстрее. 
Нередки  и  случаи,  когда  родители  устраивают  свое  чадо  в  детский  сад  «вне 
очереди», оказав те или иные «услуги» руководителям дошкольных учреждений. 
Принципиально  решит  данную  проблему,  на  наш  взгляд,  электронная  очередь. 
Когда  списки  стоящих  в  очереди    публикуются  на  официальном  сайте  органов 
местного  самоуправления  с  возможностью  контроля  со  стороны  гражданского 
общества. Это практикуется в Северо-Казахстанской области. 

Скрипникова Е.В., Каленская В.И. 
238 
Таким образом, несмотря на определенные положительные сдвиги в данном 
направлении, нехватка мест в детских садах и их кадровое наполнение остается 
одной из острых проблем на сегодняшний день.  
Дошкольное  образование  –  важная  составляющая  социальной  жизни 
страны.  От  качества  образования  в  ДОУ  зависит  очень  многое,  поэтому 
дошкольное  образование  сейчас  рассматривается  как  важнейший 
социоформирующий фактор. 
Соответственно, проблемы дошкольного образования активно обсуждаются и 
решаются,  о  чём  свидетельствует  проведённое  23  апреля  2013  года  заседание  в 
формате  Открытого  Правительства,  на  котором  представители  власти  вместе  с 
экспертами обсуждали самые актуальные проблемы дошкольного образования в 
РФ. 
Какие проблемы дошкольного образования существуют
Как  и  любая  сложная  система,  дошкольное  образование,  к  сожалению, 
является  вместилищем  для  множества  проблем.  Для  их  устранения  необходимо 
глубокое  реформирование  этой  системы,  которое  должно  проводиться 
своевременно и поэтапно. Эксперты выделяют следующие наиболее актуальные 
проблемы дошкольного образования: 
1. Проблемы в области финансирования 
Сюда относятся: 

 
недостаточное оснащение детских садов, 

 
устаревание материально-технической базы, 

 
невозможность  обеспечить  в  некоторых  дошкольных  учреждениях 
достойный уровень учебно-методической базы, 

 
отсутствие компьютеров и подключения к Интернету в некоторых ДОУ. 
В некоторых детских садах основное финансирование осуществляется за счёт 
родителей  –  это  тоже  проблемы  дошкольного  образования,  которые  требуют 
разрешения. 
2. Проблемы с педагогическими кадрами 
Профессиональные  стандарты  для  педагога  в  системе  дошкольного 
образования нуждаются в изменении. Система подготовки кадров, чьей областью 
деятельности  является  дошкольное  образование,  напрямую  влияет  на  качество 
дошкольного образования. После разработки нового федерального стандарта эти 
проблемы дошкольного образования будут разрешены. 
Финансовый  вопрос,  касающийся  оклада  педагога  в  ДОУ,  также  будет 
рассмотрен, зарплаты будут повышены. 
3. Перегруженность детских садов 
Проблемы  дошкольного  образования,  связанные  с  недостатком  мест, 
рассматриваются  многими  экспертами  как  наиболее  актуальные.  Детские  сады 
перегружены,  во  многие  из  них  стоят  очереди,  у  некоторых  детей  просто  нет 
возможности попасть в детский сад. 
Тем  временем,  посещение  детского  сада  является  важнейшим 
социализирующим  фактором  для  ребёнка,  и  дошкольное  образование  должно 
охватывать возможный максимум детей. Из-за того, что группы в детских садах 
перегружены, ДОУ не могут полностью отвечать необходимым педагогическим, 
материально-техническим и санитарным нормам. 
 
 

Актуальные проблемы дошкольных организаций 
239 
4. Проблемы с организацией питания 
Нормативно-правовые  акты,  регулирующие  питание  в  детском  саду,  его 
организацию,  нуждаются  в  корректировке.  Кроме  того,  ощущается  нехватка 
специалистов,  которые  могут  компетентно  заниматься  организацией  питания  в 
ДОУ. 
5. Проблемы с взяточничеством 
Из-за нехватки мест в детских садах образуются большие очереди, что, в свою 
очередь,  создаёт  благоприятную  почву  для  развития  взяточничества.  Получая 
взятку,  заведующие  могут  на  этом  основании  самостоятельно  распределять 
приоритеты при приёме детей в детский сад. 
В первую очередь, развитию этой ситуации благоприятствуют сами родители, 
которые  пойдут  на  всё  ради  того,  чтобы  записаться  в  самый  удобный  для  них 
садик. 
Кроме  того,  эта  проблема  исходит  из  того,  что  приоритеты  приёма  в 
дошкольные образовательные учреждения остаются размытыми: если в садах нет 
мест,  родители  порой  не  могут  добиться  приёма  ребёнка  даже  в  то  ДОУ,  к 
которому они привязаны по месту жительства. 
Проблемы дошкольного образования: глазами родителей 
Дошкольное образование имеет некоторые специфические черты. К примеру, 
в  этой  области  сказывается  несамостоятельность  конечного  потребителя  услуг 
(ребёнка)  в  выборе  учреждения,  которое  будет  обеспечивать  выполнение  этих 
услуг. Так как в получении ребёнком дошкольного образования заинтересованы, в 
первую очередь, родители, именно они чаще всего сталкиваются с проблемами в 
дошкольном образовании лицом к лицу. 
Со стороны родителей самой актуальной проблемой является недостаток мест 
в  ДОУ  и  возникающая  по  этой  причине  очерёдность.  Родители  стараются 
записать  ребёнка  в  детский  сад  заранее,  с  момента  получения  свидетельства  о 
рождении,  многие  записываются  в  5-10  детских  садов,  стоят  в  огромных 
очередях,  предлагают  заведующим  взятки,  устраивают  различные  конфликтные 
ситуации. 
Проблема  финансирования  дошкольных  образовательных  учреждений  также 
является  достаточно  ощутимой  для  родителей.  Многие  жалуются  на  непомерно 
огромные сборы, на то, что за бесплатное образование приходится платить, на то, 
что финансирование детского сада практически целиком и полностью ложится на 
плечи  родителей,  и  для  многих  семей  такое  финансовое  бремя  является 
непосильным. 
Получается,  что  детский  сад  –  уже  не  необходимость,  а  роскошь,  которую 
могут  себе позволить состоятельные люди или люди со связями. Конечно же, в 
нормально функционирующей системе дошкольного образования такая ситуация 
категорически недопустима. 
Проблемы дошкольного образования: поиск решений 
В  данный  момент  работа  по  повышению  качества  такого  сегмента 
образовательной сферы, как дошкольное образование, ведётся, главным образов, 
в следующих направлениях: 

 
Разрабатывается  новый  профессиональный  и  образовательный  стандарт 
для работников системы дошкольного образования; 

 
Строятся  новые  здания  под  детские  сады,  предлагаются  проекты  по 
привлечению  частных  инвесторов  с  целью  постройки  и  приобретения  новых 

Ташманова А.Н. 
240 
помещений  и  зданий,  в  которых  будут  располагаться  ДОУ.  Эта  деятельность 
поможет  решить  проблемы  дошкольного  образования,  связанные  с  нехваткой 
мест в детских садах; 

 
Рассматриваются  новые  проекты  по  финансированию  детских  садов. 
Объём планируемых средств, которые будут выделены на развитие дошкольного 
образования в 2013-15 гг. превышает 1 трлн. рублей; 

 
Создаются  благоприятные  условия  для  побуждения  частных 
предпринимателей  к  открытию  дошкольных  образовательных  учреждений  на 
частной основе; 

 
К 2016 году планируется обеспечить как минимум 1 600 000 новых мест в 
детских садах. 
 
 
 
УДК 372 
 
БАЛАБАҚШАДА ОЙЫН АРҚЫЛЫ МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛДІ МЕҢГЕРТУ 
ЖОЛДАРЫ 
 
Ташманова А.Н. 
(«Балапан» бөбекжайының қазақ тілі мұғалімі, Явленка а., Есіл ауданы) 
 
 
 
21 ғасыр – білімділер ғасыры. Бүгінгі таңда заманымызға сай зерделі, ой-өрісі 
жоғары,  жан-жақты  дамыған  ұрпақ  қалыптастыру  -  мемлекетіміздің  алға  қойған 
аса маңызды міндеті. Тәрбие мен білімнің алғашқы дәні мектепке дейінгі тәрбие 
ошағында берілетінін ескерсек, баланың мемлекеттік тілге деген сүйіспеншілігін 
осы бастан дұрыс қалыптастыру басты мақсат болып саналады.  
Мектеп  жасына  дейінгі  өзге  ұлтты  балаларға  мемлекеттік  тіл  –  қазақ  тілі 
туралы бірінші түсінік қалыптастыруда ойынның алар орны ерекше.  Ойынкезінде 
кез келген бала өзін еркін әрі ашық ұстайтыны белгілі, ендеше мемлекеттік тілді 
меңгертуде бұл тәсіл – таптырмас құрал деп санаймын.  
Ойын  -  бұл  психология  және  философия  сияқты  бiлiм  беру  салаларында 
егжей-тегжейлі  қаралатын  феноменді  адами  оқиға.  Ойын  технологиясы 
балаларды  оқу  жұмысымен  қызықтыруға,  әртүрлі  қарым-қатынас  режимдерін, 
жұппен  және  топпен  жұмысты  ұйымдастыруға  көмектеседі.  Ойын 
технологиялары  қазақ  тілін  оқыту  әдістемесінде  белсендi  оқыту  нысанына 
жатады.  
Ойын  технологиялары  шығармашылық-іздестіру  деңгейіндегі  балалардың 
жұмыстарын  ғана  емес,  қазақ  тiлiн  зерттеу  бойынша  күнделiктi  қадамдарды 
қызықты етуге ықпал ететін, бірегей оқыту нысандарының бірі болып табылады. 
Ойынның  шартты  әлемiнің  қызықтылығы  есте  сақтау,  қайталау,  бекiту  немесе 
ақпаратты меңгерудің  жақсы бейнеленген бiр қалыпты қызметінің эмоционалды 
болымды жағын көрсетеді, ал ойын әрекетiнiң эмоционалдылығы баланың барлық 
психикалық  процестері  мен  қызметін  қарқындатады.  Ол  бiлiмді  жаңа  жағдайда 
пайдалануға,  яғни  балалардың  меңгеретін  материалдарын  өзіндік  тәжiрибеден 
өткізуге, оқу процесiнде әр түрлiлiктi және қызығушылықты тудыруға мүмкiндiк 
беретін ойынның екінші жағымды жағы болып табылады. 

Балабақшада ойын арқылы мемлекеттік тілді меңгерту жолдары 
241 
Қазiргi  заманда  бала  заманауи  ақпаратты  бойына  сіңіргендіктен,  ойынның 
маңыздылығы  артуда.  Барлық  әлемде,  Қазақстанда  да  пәндік-ақпараттық  орта 
әлдеқайда  кеңеюде.  Сабақта  және  бос  уақытта  алған  білімдерін  практикада 
пайдалануға  мүмкіндік  беретін  дидактикалық  ойын  оқыту  нысанының  бір  түрі 
болып табылады.Ойын – бұл бала үшiн табиғи және оқытудың ізгілікті нысаны. 
Олай дейтінім, бала ойын кезінде өзін емін-еркін ұстап, берілген жаңа ақпаратты 
мейілінше  тез  ұғып,  санасына  тоқиды.  Балаларға  қазақ  тілін  ойын  арқылы 
меңгерте  отыра,  бізге,  ересектерге  оқу  материалын  беру  қолайлы  болатындай 
емес,  балаларға  ыңғайлы  болатындай  және  оны  табиғи  түрде  алатындай 
оқытуымыз  керек.  Өйткені  басты  мақсат  –  болашағымыз  саналатын  өскелең 
ұрпаққа  тілге  деген  құрмет  пен  сүйіспеншілікті  бойына  аса  үлкен 
жауапкершілікпен дарыту. 
Қазақ тілін оқып  үйрену кезінде лексикалық тақырыптар бойынша мектепке 
дейiнгi балалардың сөздік қорын кеңейту, байланыстырып сөйлеуді дамыту басты 
проблема  болып  табылады.Қазақ  тілінің  баланың  тілін,  танымдылығы  мен 
коммуникативтік қабiлеттілігiн дамытуға оң әсер ететін, баланың тілді, сөйлеуді 
жақсы меңгеруге көмектесетінін күнделікті оқу іс-әрекеті кезінде көруге болады. 
Мектеп  жасына  дейiнгi  балада  логикалық  ойлау,  өзінің  жолдастарымен  өзара 
қарым-қатынас жасай білу қабілеті дамиды, ой-өрісі кеңейеді, тілге деген құрмет 
артады. 
Заман  талабына  сай  әр  мұғалім  өз  сабағын  жаңаша  ұйымдастырып, 
шығармашылық  ізденіспен  өтізеді.  Осы  мақсат  пен  міндеттерді  негізге  ала 
отырып,  өзге  ұлт  балаларына  қазақ  тілін  үйретуде  тек  қана  сөздерді  қайталау 
арқылы үйретпей, оларды ойындар арқылы үйреткен тиімді деп санаймын. Олай 
дейтінім,  ойын  ол  балалардың  тілді  үйренуе  деген  қызығушылығын  арттырып, 
сенімін оятады. Ойын элементтері оқытудың бір түрі болып табылады. Бұл әдістің 
тиімділігі  -  балалардың  белсенділігін,  пәнге  деген  қызығушылығын,  ынтасын 
арттыруында. Ойын ортасы ойын технологиясының ерекшелігін елеулі дәрежеде 
анықтайды:  ойынды  заттармен  және  заттарсыз,  столға  қоятын,  бөлме,  көше, 
белгілі бір жерде, компьютер және бiрге жылжымалы әр түрлi құралдармен танып 
бiледi.  Әлбетте,  мектепке  дейiнгi  тәжiрибеде  сабақты  ойын  нысанына  қалай 
түрлендіруге  болады?  Мұнда  нысандар  көп,  бiрақ  аталмыш  шарттардың 
орындалуы мiндеттi: 
1)
 
сабақтың мақсаттарына ойынның сәйкестiгi; 
2)
 
осы жастың балалары үшiн қол жетiмдiлiк; 
3)
 
сабақта ойындарды орынды қолдану. 
Одан  басқа,  тақырып  шеңберiнде  төмендегідей  оқу  түрлерін  ерекшелеуге 
болады: 
1) 
сабақтағы рөлді ойындар (сахналау); 
2) 
оқу үрдісінде ойын тапсырмаларын пайдаланумен ойын ұйымдастыру; 
3) 
ойынды сабақтың белгілі кезеңінде қолдану (басында, ортасында, соңында 
жаңа материалмен танысу, бiлiмдерін бекіту, дағдысын, іскерлігін, қайталау мен 
игергенді жүйелеу). 
Балабақшада  балаларға  қазақ  тілін  меңгертуде  мен  өз  тәжірибемде  ойын 
элементтерін  біртіндеп  енгізуді  дұрыс  санаймын.  Өйткені  балалар  ойын 
шарттарын  барынша  ұғынып  ойнауы  үшін  ең  алдымен  оларға  қолайлы  орта 
қалыптастыру керек. Оқу қызметі кезінде сюжетті-рөлді ойындардың маңызы зор. 
Мәселен,  «Қоянның  туған  күні»  атты  ашық  ұйымдасқан  оқу  қызметі  кезінде 
қоянның  туған  күніне  «сыйлық»  алу  үшін  «Дүкенде»  сюжетті-рөлдік  ойынын 

Ташманова А.Н. 
242 
ойната  отыра,  біріншіден,  балалардың  өзара  қазақ  тілінде  қарым-қатынас 
жасауына  жағдай  туғызсам,  екіншіден,  балалар  қоғамдық  орындарда  өздерін 
қалай  дұрыс  ұстау  керектігін,  сыпайы  болып,  үлкендерді  сыйлау  керектігін 
ұғынды,  үшіншіден  жолдастық  қарым-қатынасқа  тәрбиеленді.  Сол  сияқты 
аталмыш  оқу  қызметінде  «Ойлан,  тап!»,  «Кім  тапқыр?»,  «Кімде  не  бар?»  атты 
дидактикалық  ойындарды  орынды  қолдандым.  Балалар  қазақ  тілінде  кез  келген 
сұраққа  толық  әрі  нақты  жауап  беруге  тырысты.  Сонымен  қатар,  «Құстарға 
қонаққа  барамыз»  атты  ашық  ұйымдасқан  оқу  қызметі  кезінде  «Қай  құс  қалай 
дыбыстайды?»  атты  дидактикалық  ойын  кезінде  балалар  үй  құстарының 
аттарымен  қоса,  олардың  қалай  дыбыстайтындығын  білді  және  ойнай  отыра  өз 
білімдерін толықтырды. Балалардан жай сұраққа жауап алудан гөрі, ойната отыра 
тілдерін  дамытқан  әлдеқайда  оң  нәтижелі  болады.  Сондай-ақ,  біз  балабақшада 
балалармен  әртүрлі  ертегілері  сахналап,  рөлдерге  ене  отыра,  қазақша  қарым-
қатынас тілімізді дамытуға мүмкіндік туғызамыз. «Шалқан» орыс халық ертегісі, 
«Мақта  қыз  бен  мысық»,  «Бауырсақ»  ертегілерін  балалар  сахналаған  кезде 
олардың  осы  ертегі  кейіпкерлерінің  сөздерін  жаттап  алып,  аса  үлкен 
жауапкершіліпен  ойнап  шыққандары  тілге  деген  қызығушылықтарын 
аңғартқандай болды.  
Қазақ тілін оқытуда ойын түрлерін мынадай мақсатта қолдану тиімді:  
-
 
Мұғалімнен кейін қайталау арқылы сөздердің фонетикалық жағын меңгерту;
 
-
 
Балалардың  тыңдау  зейінін  қалыптастырып,  сөздерді  дұрыс  айтуға 
дағдыландыру;
 
-
 
Балалардың сөздік қорларын молайтып, оны дұрыс қолдана білуге үйрету;
 
-
 
Жай грамматикалық құрылымдарды меңгерту;
 
Балалардың ойын дамыту, дұрыс айту, дұрыс білу дағдысын қалыптастыру. 
Сөйлеуді  дамыту  балалық  шақта  ортақ  психикалық  дамудың  ең  маңызды 
аспектiсi  болып  табылады.  Сөйлеу  қызметі  баланың  айналаны  қоршаған 
адамдармен  қарым-қатынасы  барысында  меңгеретін,  тiл  арқылы  жүзеге 
асырылады. Осы орайда мектеп жасына дейінгі бала тілінің икемділігін ескерсек, 
қазақ тілін ойын арқылы меңгерту аса қиындық туғызбасы анық.  
Қазақ  тілінде  өлеңдерді  жаттау  сөздердің  байланысын,  оның  мәнерлілігін 
дамытуға  ықпал  етеді,  баланың  активті  және  пассивті  сөздер  қорын  молайтады, 
өздігінен  ауызша  еске  сақтауын  дамытуға  көмектеседі.  Бала  өзі  жаттаған 
өлеңдерін ұдайы ойын барысында еске түсіріп отырса, бұл оның сөйлеу тіліне де 
оң  ықпалын  тигізбек.  Неге  десеңіз,  қабылданған  ақпарат  жаңғыртылып  отырса, 
бала тілі анық, әрі толық сөздермен байи түседі.  
Балабақшада оқыту мен тәрбие беру деңгейi педагогикалық үрдістің баланың 
жасы  мен  жеке  дамуының  психологиясына  қаншалықты  бағытталғандығымен 
елеулі  дәрежеде  анықталады.  Бұл  әсiресе,  жаңа  ғана  адам  мақсатқа  сай  оқуды 
бастағанда,  оқу  жетекші  жұмыс  қызметін  атқарғанда,  баланың  психикалық 
қасиеттері  мен  сапасы,  танымдылық  үрдістері  (танымдылық  дәлелдер,  өзін-өзі 
бағалау,  ынтымақтастыққа  қабілеттілік  және  т.б.)  және  ең  алдымен  таным 
субъектісі  ретінде  өзінде  қарым-қатынас  қалыптаса  бастаған  мектепке  дейiнгi 
жаста маңызды. 
Осы  орайда  ойын  технологиялары  әзiрлемелерiнде  өзектілік  туындайды. 
Балалар  ойын  қолданылмаған  кездегі  материалдан,   ойын  қызметі  процесінде 
игерілген  материалдарды  аз  дәрежеде  және  баяу  ұмытады.  Бұдан, бұл  мектеп 
жасына дейiнгi
 
балалар үшiн оқу процесiнде ойынға қатысудың арқасында білімді 
игеру анағұрлым сапалы және мықты болатын, таным процесін қол жетімді және 

Мектепке дейінгі білімнің өзекті мәселесі 
243 
қызықты  етіп  жасайтын  қызығылықты  табиғи  байланыстырумен  түсіндіріледі. 
Дидактикалық  ойындар  мен  ұлттық  ойындар  қазақ  тілін  оқытуға  бағытталған 
әдiстемелiк  тәсiлдерді  қолданумен  жаңа  материалды  зерделеудің  барлық 
сатысында  танымдылық  қызметтің  қарқындататынына  көзіміз  жетіп  отыр. 
Балабақшадағы балалардың қазақ тілін меңгертуде  қимылды ойындардың орны 
ерекше.  Мәселен,  «Ақ  серек,  көк  серек»,  «Мысық  пен  тышқан»,  «Айгөлек-  ау, 
айгөлек»  атты  қимылды  ойындарды  серуен  кезінде  ойнататуға  болады, 
балалардың  қимыл-қозғалыстарының  дамуымен  қоса,  жаттанды  фразалардың 
ұмытылмауына  жол  береді.  Жалпы  мұндай  ойындар  өте  көп  және  мазмұндары 
мен бағыттары да бір-бірін қайталамайтындай сан алуан, әрі қызықты. 
 
Сабаққа  енгізу  үшін  ойынды  таңдау  немесе  оны  ойлап  табуда  келесі 
ережелердi  қолдану  керек.  Ойынға  кіріспес  бұрын,  төмендегі  сұрақтарға  жауап 
берiңiз:  Ойыннның  мақсаты  не,  онда  бала  неге  үйренеді?  Ол  қандай  сөйлеу 
әрекетін орындауы керек: әрекеттердің бірі сөзбен немесе сөз жасау – онда, атап 
айтқанда, қайсысы және қандай үлгі бойынша? Бала осындай пікір құра ала ма? 
Осы  сұрақтарға  жауап  бере  отыра,  өзіңіз  балаға  айналып  көріңіз  және  осы  үлгі 
бойынша  пікір  айту  қандай  қызықты  жағдайда  туындайды.  Бала  оны  бірден 
түсінетіндей  етіп  балаға  осы  жағдайды  қалай  суреттеу  керектігін  ойлаған 
жөн.Ойындар  балалардың  танымын,  ақыл-ой  белсенділігін  қалыптастырудың 
маңызды  құралы  бола  отырып,  олардың  бағдарлама  материалының  негізгі 
тақырыптары  бойынша  алған  білімдерін  тереңдете  түсуді,  әрі  пысықтауды 
көздейді.  Сондықтан  бағдарлама  бойынша  бекітілген  оқыту  үрдісіне  ойын 
түрлерін үнемі пайдаланып отырғанды жөн санаймын.
 
 
 
 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   31




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет