Философия, II бөлім. Онтология. Гносеология. Әлеуметтік философия



Pdf көрінісі
бет80/87
Дата16.02.2023
өлшемі0,59 Mb.
#68411
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   87
Байланысты:
Философия, II бөлім. 2

6. Құқықтүсінудің негізгі типтері
Легистік тип
(лат. legistaue-заң)
Құқық (ресми биліктің 
ерігі 
мен 
қалауына 
тәуелсіз, 
объективтік 
мән ретінде) пен заңды 
(биліктің мәжбүрлеу – 
міндеттейтін 
нұсқасы 
ретінде) барабарлықта, 
тең сипатта қарастыру 
тән. 
Легизм 
тұрғысындағы 
заң 
дегеніміз 
мемлекеттің 
ұйғаруының, қалауының 
жемісі, оның бұйрығы 
(мәжбүрлейтін 
ережелер, 
актілер, 
нұсқалар, нормалар)
Табиғи құқықтық
(юснатуралистік)тип
Құқық Құдай немесе 
адам 
табиғатындағы, 
«заттар 
табиғатындағы» және 
т.б. 
объективтік 
табиғаты 
түбегейленетін 
және 
табиғаттың өзі берген 
білімді, бірегей, нағыз, 
парасатты, әдепті және 
әділетті құқық ретінде 
қарастырылады.
Либералдық – 
юридикалық тип
Оның негізінде формальды 
теңдік принципі жатады. 
Бұл көзқарас шеңберінде 
құқықтағы 
мән 
мен 
құбылыстың 
өзара 
байланысы қажетті және 
заңды 
сипатта 
болады. 
Құқықтық мән (формальды 
теңдік) 
өзін 
жалпы 
міндеттейтін 
заңда 
(шындықтың 
құқықтық 
құбылысында) көрсетеді, ал 
құқықтық 
құбылыс 
(жалпыміндеттейтін 
заң) 
құқықтық 
мәнді 
(формальды теңдік) сыртқы 
шынайы, реалды шындықта 
көрсетеді,білдіреді.


Жоғарыда айтылған құқықтүсінудің әртүрлі типтерінің өкілдері 
құқықтық онтология (құқық дегеніміз не?), құқықтық гносеология 
(құқық қалай танылады?) және құқықтық аксиология (құқық 
құндылығы неде?) мәселелерін әрқилы түсіндіреді, бірақ әрбір 
құқықтүсіну типінің шеңберінде (ішінде) осы мәселелер өзара тығыз, 
ал кейбір жағдайларда мызғымас байланыста қарастырылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   87




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет