Физикалық практикум



Pdf көрінісі
бет46/113
Дата12.04.2022
өлшемі3,87 Mb.
#30798
түріПрактикум
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   113
Байланысты:
annotation88215

8.2.1.2 Температуралық градиент. 
Температурасы  Т(х,у,z,t)  денеде  температуралары    бір  уақыт  мезгілінде  бірдей 
нүктелерді өзара қоссақ, изотермиялық деген бет аламыз. Изотермиялық беттің теңдеуі 
 
        Т(х,у,z,t)=С,  С=const                                                                 (8.6) 
 
Бейстационарлық  өрісте  изотермиялық  беттердің  формасы  мен  орны  уақыт  бойынша 
өзгеріп отырады. 
Изотермиялық беттердің мынадай қасиеттерін атап өтуге болады: 
 
изотермиялық  беттердің  дене  ішінде  шегі  болмайды:  олар  не  дене  бетінде  бітеді,  не 
өзімен-өзі тұйықталады; 


66 
 
 
жылу бір изотермиялық беттен екінші бетке тарайды, ал беттің бойымен тарамайды; 
 
температуралары  өзгеше  екі  изотермиялық  бет  бір-бірімен  қиылыспайды,  себебі  бір 
нүктеде  температураның екі мәні болуы мүмкін емес. 
Егер изотермиялық бетті басқа бір бетпен көлденең қисақ, қию бетінде изотерм іздері 
(сызықтары)  пайда  болады  (8.1-сурет).  Изотермалар  да  изотермиялық  беттердің  жоғарыда 
келтірілген қасиеттеріне ие болады. 
Бірлік ұзындықта температураның ең көп өзгеруі изотермиялық бетке нормаль бағытта 
байқалады. Изотермиялық бетке тік бағытта температураның өсуін температура 
градиентімен сипаттайды. Сонымен, температура градиенті деп бағыты изотермиялық 
бетке жүргізілген нормальдың температура өсу жағына қараған бағытымен бағыттас, сан 
мәні температураның осы бағыт бойынша туындысына тең векторлық шаманы айтады: 
 
n
T
n
gradT

 , 
 
                                                   (8.7) 
 
 мұнда 
n

 - температура өсу жағына бағытталған бірлік нормаль. Температура градиенті  
тік декарттық координаталар жүйесінде  
 
k
dz
T
j
y
T
i
x
T
gradT



                                               (8.8) 
түрінде жазылады. 
Т=Т(х) бір өлшемді стационарлық температура өрісі үшін 
 
х
T
i
gradT

     
 
                                                 (8.9)  
       


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   113




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет