Физикалық практикум


Заттың жылулық сипаттамаларын анықтау



Pdf көрінісі
бет48/113
Дата12.04.2022
өлшемі3,87 Mb.
#30798
түріПрактикум
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   113
Байланысты:
annotation88215

8.2.2 Заттың жылулық сипаттамаларын анықтау. 
8.2.2.1 
Заттың 
жылуөткізгіштік, 
температура-өткізгіштік 
және 
меншікті 
жылусиымдылық  қасиеттерінің  теориялық  және  практикалық  маңызы  зор.  Жылулық 
процестер  қолданылатын  техниканың  барлық  саласында  жоғарыда  аталған  сипаттамаларды 
білу өте қажет.  
Осы сипаттамаларды тәжірибе жүзінде анықтаудың көп әдісі белгілі. Соның біреуімен 
танысайық. 
8.2.2.2  Қалыңдығы  х  қабат  арқылы  жылу  тасымалының  бір  өлшемді  есебін 
қарастырайық. 
   Осы  қабаттың  бір  жағында  Т
б
  температура  тұрақты  ұсталсын  да,  екінші  жағында 
басқа  денелермен  жылу  алмаспайтын,  температурасы  Т Т
б
  бір  орта  болсын.  Қабырғадан 
өткен dQ жылу осы ортаның температурасын  
 
             
cm
dQ
dT
 
 
 
                                                  (8.14) 
шамасына өзгертеді.  
Бұл жерде  
c - ортаның меншікті жылусыйымдылығы,  
- осы ортаның массасы. 
  dt уақыты ішінде  S ауданнан өткен жылу мөлшері оңай табылады:   
dQ=qSdt. Қабат (қабырға) ішіндегі температура өзгерісі сызықтық заңдылыққа бағынса 
(квазистационарлық режім), онда  
 
Sdt
x
T
T
dQ
б
                                                                          (8.15) 
 
(8.14) және (8.15) өрнектер негізінде төменгіні аламыз: 
 


69 
 
Sdt
T
T
dT
cmx
б
   
 
                                          (8.16) 
 
Егер қабаттың сыртындағы ортаның температурасы белгілі бір уақыт ішінде Т
1
-ден Т
2
-
ге өзгерсе, онда (8.16)-ны басқаша жазуға болады:  
 
              
0
2
1
dt
S
T
T
dT
cmx
T
T
б
                                                              (8.17) 
 
Қажетті 
математикалық 
операцияларды 
жүргізіп, 
қабат 
материалының 
жылуөткізгіштігін табамыз: 
 
2
1
ln
T
T
T
T
S
cmx
б
б
   
                                                     (8.18) 
 
Сонымен,  қабат  сыртындағы  ортаның  массасы  m,  меншікті  жылусиымдылығы  c, 
бастапқы Т
1
 және  соңғы Т
2
 температуралары және осы температура өзгерісі болған    уақыт 
белгілі  болса,  оған қоса    қабаттың қалыңдығы  x,  ауданы  S  және  бір  жағындағы  тұрақты  Т
б
 
температурасы берілсе, онда осы қабырғаның материалының жылуөткізгіштігі (8.18) арқылы 
оңай табылады.  


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   113




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет