I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы


  Керей мен Жәнібек хандардың тарихтағы орны



Pdf көрінісі
бет48/367
Дата17.10.2022
өлшемі4,57 Mb.
#43719
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   367
20. 
Керей мен Жәнібек хандардың тарихтағы орны 
A) 
«Жеті жарғыны» енгізген хандар 
B) 
Отарлау саясатынан құтқарушылар 
C) 
Соғыс әдіс-тәсілінің білгірлері 
Д) Саяси бітімгерлер 
Е)Қазақ хандығының негізін қалаушылар 
1134 нұсқа 
1-мәтін 
Мінез 
Мінез - саналы өмір жүйесінде нәзік болмыспен қабаттас дарыган адамның табиғи 
қалпы, сыр-сипат, іс-әрекет, бет-әлпеті ерекшеліктерінің психологиялық жиынтығы. 
Көркем мінез - адамның эстетикалық-этикалык сәні мен мәні. Бұл ретте әдептілік, 
ұят,намыс сияқты ерекше қасиеттерді атаған жөн. 
Кез келген адамды бір көргенде-ақ оның көзі, қасы, беті. құлақ-мұрны, дене бітімі саған 
әр қилы әсер етеді. Онымен танысып, әңгімелесіп, араласып кетпей тұрып-ақ, ол 
қандай адам, сол жөнінде өзіндік пікір де қалыптастырын үлгіресің. Бұл - адамды 
адамның сырткы келбеті арқылы-ақ танып, білу касиеті. Содан, әлдекімді бір көргенде- 
ақ: «Әдемі киінуді ұнататын сәнқой екен», «Күлкісі қандай жасанды», - деп те жатамыз. 
Әйтеуір, адамнын сыртқы келбеті не сүйсіндіреді, не жағымсыз әсер қалдырады, тіпті, 
таң-тамаша да калдырады. 
1. 
Мәтін мазмұнына сай макал 
А)Талапты ерге нұр жауар. 
В) Киім пішсең кең піш, тарылтуын ойай. 
С) Сырлы аяқтың сыры кетсе де, сыны кетпейді. 
Д) Көз көрсетеді, ой танытады. 
Е) Жақсы болсаң - жақын коп. 
2. 
Мәтіндегі адам мінезіне көркемдік ұялататын қасиет 


44 
A)Еңбекқорлық 
B)Адалдық 
C)Алғырлық 
Д) Әдентілік 
Е) Бідімділік 
2- 
мәтін
Ұрпақ заманынан қозбаса... 
Мұрат үнемі әкесінен нені болса, соны сұрайтын. Әкесі де оған өте ыждағатпен жауап 
беретін. Бірде ол әкесінен: 
- Әке, неге осы ат жүргенде алдыңғы аяқтары баскан ізінен артқы аяқтарының басқан 
ізі асын түседі? - деп сұрады Әкесі: 
- Балам, ол солай. Алдыңгы аяқтары басқан ізден артқы аяқтары басқан ізі озып түсіп 
отыратын қасиет тек жүйрік, бәйге аттарында ғана болады. Оны сен аңғарған екенсің, 
демек, сенен де бір акылды адам шыгар. Ол тағы: Бұрын шыққан құлақтан кейін 
шыққан мүйіз озатынының да белгісі, - деді. 
Бала: 
- Бұрын шыққан құлақтан кейін шыққан мүйіз оза ма? Неге?- деп сұрады әкесінен. 
Әкесі: 
- Иә. балам. Мәселен, құлақтуа бітеді. Ал мүйіз болса малдың төлі туғанда болмайды. 
Кейін, үлкейе келе, біртіндеп все келе қүлактан да озып, ұзарып кетеді. Өзің карашы, 
ана ала тайыншаның туғанда мүйізі бар ма еді? Жоқболатын. Ал құлагы ше? Құлағы 
бар болатын. Бір айдан кейін мүйіз шыга бастады. Келер жылы мүйізі құлағының 
әлдеқайда ұзын болып өседі. Сен акылдысың. Демек, Ақбақайдың артқы аяғы алдыңғы 
аяғынан озып түскеніндей, ала тайыншаның туғанда жоқ муйізінің туғанда бар 
кұлағынан асқанындай, сен де үлкейгенде қатарыңнан озасың, балам. Олай етпесең, 
сенің менен туған ұрпақ болғаның қане? Ұрпак заманынан озбаса қатарынан озбағаны 
да. Мен сенің менен озғаныңды қалаймын, - деді әкесі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   367




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет