Географиялық атаулар жəне артикль
Географиялық атаулармен əдетте артикль қолданылмайды. Артикль
келесі жағдайларда қолданылады:
20
а) көл, өзен, мұхит, тау жотасы, арал топтары атауларымен белгілі
артикль қолданылады: the Pacific Ocean, the Black Sea, the Thames, the
British Isles.
б) белгілі артикль кейбір ел, облыс жəне қала атауларымен
қолданылады: the Ukraine, the Crimea, the Caucasus, the Netherlands, the
Hague, the Riviera, the Congo, the West Indies
в) жанұяның жинақтау атауымен: The Petrovs – Петровы.
Сын есім. (The Adjective)
Сын есім қандай деген сұраққа жауап береді.
Мысалы: red қызыл, good жақсы, interesting қызықты, Russian орысша.
Өзінің құрылысы бойынша сын есімдер жай (big үлкен, small
кішкентай, short қысқа), туынды (cultural мәдениетті, hopeless үмітсіз,
doubtful күдікті) жəне күрделі болады (dark-blue қара-көк, red- hot
қыздырылған).
Ағылшын тілінде сын есімдер жақ түрінде, көпше түрінде, септеу
түрінде өзгермейді.
Мысалы: a young man жас жігіт, a young woman жас əйел, young people жас
адамдар, with a young man жас жігітпен.
Шырайлар (Degrees of Comparison)
Ағылшын тілінде сын есімдердің үш шырайы бар: жай шырай (The
Positive Degree), салыстырмалы шырай (The Comparative Degree) жəне
күшейтпелі шырай (The Superlative Degree).
Сын есімдер жай шырайда заттың сапасын ешбір сөзбен
салыстырмай көрсетеді : Long –ұзын( жай шырай)
Longer -ұзындау (салыстырмалы шырай)
The longest- ең ұзын (күшейтпелі шырай)
Бір буыннан тұратын сын есімдер cалыстырма шырайды сын есімнің
жай шырай формасына er [ə], күшейтпелі шырайдs est [ist] жалғау арқылы
жасайды. Сын есімнің алдында күшейтпелі шырайда the деген артикль
қолданылады.
Мысалы: Cold-colder-the coldest
Large-large-the largest
Hot-hotter-the hottest
Екі жəне көп буынды сын есімдердің салыстырмалы шырайы more,
күшейтпелі шырайы most сөздері арқылы жасалады. Бұл сөздер (more
жəне most) сын есімнің алдында тұрады.
Мысалы: Active-more active-the most active
Difficult-more difficult-the most difficult
21
Ағылшын тілінде кейбір сын есімнің шырайлары ережеге бағынбай
жасалады.
Мысалы: good-better-the best
Жақсы-жақсырақ-ең жақсы
Bad-worse-the worst
Жаман-жаманырақ-ең жаман
Little-less-the least.
Аз-азырақ-ең аз
Many, much-more-the most
Көп-көбірек-ең көп
Far-farther, further-the farthest, the furthest
Алыс, қашығырақ, тым қашық, ең қашық
Салыстырмалы шырайда сын есімдерден кейін than деген шылау
қолданылады.
Мысалы: Moscow is larger than Leningrad.
Мəскеу Ленинградтан үлкендеу.
Сөйлемде күшейтпелі шырайдағы сын есімдерден кейін зат есім
демеулікпен жиі кездеседі.
Мысалы: The Volga is the longest river in Europe.
Волга Европадағы ең ұзын өзен.
Достарыңызбен бөлісу: |