Қытай математикасы:
ХІІІ ғасырға келгенде шығыс Қытай, Батыс орта азия , таяу және орта шығыс елдері манғол билеушілернің қлдарына өтті. Осы елдер ара барыс-келіс, сауда мәдениет ауысу онан ары күшеюдің сыртында Юан патшалығы дәуірінде мұсылмандар ерекше мұрсатты жағдайларды болады, ордада әр қайсы өлке аймақтарда саяси, әскери, экономика және ғылым-техника орындарында негізгі басқару, манғолдардан қалса мұсылмандардың қолында болады. Мұсылман елдерінің көптеген астроном-математиктері хан ордасына келіп жылнама (календар) жасау қызметімен шұғылданды.
Юан патшалығы дәуірінде тағы бір мұсылман математик әрі сушылық инженері Сакыш 1321-жылы «Тасқыннан сақтану туралы масылихат» атты кітап жазады. Оның бұл кітабында бір белгісізі бар теңдеулерден пайдаланып, су құрылысындағы төтенше күрделі есептерді шешеді.
Қорыта айтқанда, Юан патшалығы дәуірінде, және одан кейінгі дәуірлерде ислам елдерінен неше жүздеген ғұлама ғалым, астроном-математиктер жылнамалар
меңгермесінде, расатханада жұмыс істеген. Бұлармен бірге көптеген математикалық білімдерде кірген. Солайда орта ғасырдағы ислам елдері математикасының еліміз математикасының дамуына жасаған ықпалын әлі де ішкерлей зерттеуге тура келеді.
Лю Синь - Конфуций ғалымының ұлы Лю Сян (Б. З. Д. 77 - 6). Лю алыс туысы болды Лю Бэнг, Хань әулетінің негізін қалаушы, және осылайша билеуші әулет руының мүшесі болды Лю отбасы). Лю Синьнің әкесі атасы а марксис.
Чжан Хенг (Қытай: 張衡; AD 78-139), бұрын романизацияланған сияқты Чан Хенг, қытайлық болған полиматикалық ғалым және мемлекет қайраткері Наньян кезінде өмір сүрген Хан әулеті. Астаналарында білім алған Лоян және Чаньанол сәттілікке қол жеткізді астроном, математик, сейсмолог, инженер-гидротехник, өнертапқыш, географ, картограф, этнограф, әртіс, ақын, философ, саясаткер және әдебиеттанушы.
Ең көп үлес қосқан
Достарыңызбен бөлісу: |