Жалпы физика курсы



бет35/68
Дата18.10.2023
өлшемі1,97 Mb.
#117921
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   68
Байланысты:
УМК 1 часть

Температура.

Температура – физикада негізгі роль атқаратын шама.


Температурафизикалық шама, термодинамикалық тепе – теңдіктің макроскопиялық жүйесін сипаттайды және жылулық алмасудың бағытын анықтайды.
Қазіргі уақытта 2 температуралық шкала қолданылады. Халықаралық тәжірибелік шкала (Цельсий шкаласы) Цельсий (00С) градуста 2 реперлік нүктеде градусталған –1,013*105Па қысымда судың қатуы және қайнауы, 00С және 1000С шамада қолданылады.
Термодинамикалық температуралық шкала (Кельвин шкаласы) Кельвин (К) градуста градусталған, бір реперлік нүктеде анықталады, судың үштік нүктесінде бұл температурада мұз, су және қаныққан бу 609Па қысымда термодинамикалық тепе – теңдікте болады. Осы температуралық нүкте 276,16К – ге тең деп алынады.
Температура Т= 0К кельвин ноль деп аталады.
Термодинамикалық температура (Т) және халықаралық
тәжірибелік температура (t) мына теңдеу арқылы байланысады:
Т = 273,15+t
Қалыпты жағдай: T0 = 273.15K = 00C, P0 = 101325Па



  1. Идеал газ.

Физикалық моделі мынадай:


1) Газ молекулаларының көлемі ыдыс көлемімен салыстырғанда аз болады.
2) Газ арасында молекулалары күштік әсер болмайды.
3) Газ молекулаларының өзара және ыдыс қабырғасымен соқтығысуы абсолютті серпімді болады.
Бұдан шығатын қорытынды:
Идеал газдарды көлемі көзге ілінбейтін және қашықтықта бір – бірімен
әрекеттеспейтін тәртіпсіз қозғалыстағы молекула – шариктердің жиынтығы деп қарастыруға болады.
Идеал газ әрекеттерін сипаттайтын заңдар: Бойль –Мариотт, Авогадро, Дальтон, Гей – Люссак заңдары.

  1. Бойль – Мариотт заңы

Тұрақты температурада Т, берілген m масса (газдың ) үшін,V көлем мен P қысымның көбейтіндісі - тұрақты шама.


PV = const егер T = const және m = const болса .
Тұрақты температурадағы заттың қасиетін сипаттайтын, P және V арасындағы байланысты көрсететін қисық изотерма деп аталады. Изотерма – болған процестің температурасы жоғары болған сайын графикте де жоғары орналасатын гипербола.




  1. Авогадро заңы.

Заттың мөлшері ν – физикалық шама, ол cпецификациялық элемент құрылымы сандарымен анықталады. Олар – молекула, атом немесе бір заттың құрамындағы ион.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   68




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет