Жалпы физика курсы



бет58/68
Дата18.10.2023
өлшемі1,97 Mb.
#117921
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   68
Байланысты:
УМК 1 часть

56. Капилярлық құбылыс.

Капиляр деп цилиндрлік трубканы айтамыз, оның диаметрі миллиметрден аз болу керек.
Капилярлық деп капилярдағы сұйықтықтың деңгейінің өзгеруін айтады.
Капилярдағы сұйықтық h биіктікке көтерілсе немесе төмендесе, онда сұйықтық бағанасының қысымы (гидростатикалық қысым) ρgh артық қысымы Δρ теңеседі:
2/R = ρgh

Капилярлы сұйықтықтың көтерілу (төмендеу) биіктігі:



Мұндағы ρ–сұйықтықтың тығыздығы, r-капиляр радиусы, R- мениск қисығының радиусы, g-еркін түсу үдеуі.


57. Кристалдық және аморфты қатты денелер.


Қатты дене деп заттың пішіні (формасы) мен көлемі тұрақты агрегаттық күйін айтамыз. Қатты денелер кристалдық және аморфты болып бөлінеді.
Кристалл денелер – бұл қатты денелер, олардың бөлшектері қайталанбалы және бірқалыпты болады.
Кристалдық тор бөлшектің қайталанбалы, периодты үш бағытта орналасуымен сипатталады. Бөлшектер орналасқан нүктеде қозғалыста болады, оларды біз кристалдық тордың түйіні деп аталады.



Аморфты деп, қатты денелердің физикалық қасиеттері барлық бағытта бірдей болуын айтамыз.


Аморфты дене сұйықтықтағы сияқты бөлшектердің орналасуында жақын тәртіппен сипатталады.


58. Кристалдардың типтері.
Кристалдық тордың түйінінде орналасқан бөлшектердің түріне және олардың арасындағы күштердің сипатына байланысты, кристалдар 4 түрге бөлінеді: иондық, атомдық, металдық, молекулалық.
Иондық кристалдар. Кристалдық тордың түйініндегі орналасқан иондар алма-кезек қарама-қарсы таңбамен орналасады. Көп кездесетін екі иондық кристалдық тордың – NaCl (ұқсас екі гранецентрлік кубтық торлар бір-біріне жабысқан түрде болады; осы торлардың біреуінің түйіндерінде Na+ ионы орналасады, ал басқа түйінінде – Cl ионы орналасады), және CsCl (кубтық көлемдік центрлік тор - әр элементтар ұяшықтардың центрінде ион орналасады) құрылысы суретте көрсетілген.

Әртүрлі зарядталған иондардың арасындағы Кулон күштерінің тартылыс байланысын иондық байланыс деп атаймыз.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   68




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет