21
«ЖАНСУГУРОВСКИЕ ЧТЕНИЯ»
материалы республиканской научно-практической конференции
7 декабря 2018
г.
Жүрек соғысы (қызметі) немесе қан қысымы: жүрек соғысының үдеуі, қан
қысымының өзгеруі.
Қалып тұр,
қаны қашып, сүлдесі құр.
Шулатып, маңыратып қойдай көпті [5, 285].
Жалт етті жайдың оты жүрегінен,
Кек қайнап, мұз құйылып жүре берді.
Мимика. Бұл топта аса маңызды рөлді адамның көзінің іс-қимылы атқарады: көзі
қанға толу,
көзі жалындау,
көзінде ашу тұну, көз алару т.б.
Қанталап екі
көзі көрмей кетті,
Қан мұздап сала берді, бойы суып [5, 309].
От
болып екі көзі көрмей кетті,
Жауды сел – қар ма, қан ба қабағынан [5, 315].
Қорыта айтқанда, І.Жансүгіровтің «Құлагер» поэмасында кездесетін «ашу-ыза»,
«реніш» психикалық күйіне байланысты тілдік бірліктер белгілі бір стильдік мақсатпен
қолданылған. Кейіпкер тілінде көрініс тапқан тұрпайы сөздер мен автордың шығарма
барысында ашу психикалық күйіне тән пайдаланған тілдік бірліктерді тиімді жүзеге
асырған, ойдың образдылығын күшейтудің негізгі құралы ретінде көрініс тапқан.
Достарыңызбен бөлісу: