Коммуникация



Pdf көрінісі
бет102/246
Дата31.03.2022
өлшемі11,31 Mb.
#29375
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   246
Байланысты:
1 тер-минасова

X
 ч
.
Лингвоелтанымдык,  түсініктемеге  Тула  атауына  берілген  тү- 
сіндірме  мысал  бола  алады  (запечатав  оба  письма  тульской 
печаткой  -   в  «Метели»  (екі  хатқа  да  тулалық  мер  басып),  орыс 
халқының тілдік санасында Тула атауы самаурынымен,  қару жасау- 
шыларымен,  Ресейдегі металл,  күміс қуюмен айналысатын  шебер- 
лерімен  есте  қалған  (ассоциацияланады).
London,1945:
Tula  is  the  capital of the  government of the same  name  in  Central 
Russia.  It  is famous for  the  manufacture  of hardware  (iron  and silver) 
[Тула  -   орталык,  Ресейдегі  дәл  осылай  аталатын  губернияда  орна- 
ласқан басты  қалалардың бірі.  Металдан  (күміс және темір)  құйыл- 
ған  өнімдерімен танымал.
Oxford,  1947:
So  called  because  of  the  town  of  Tula  famous  for  itsmetal-work 
[Металдан  құйылған өнімдерімен танымал  болғандықтан, Туламен 
байланысты аталады].
Moscow,  1975:
A seal made in  the town  of Tula,  which  was famousfor its hardware 
(iron  and silver)  [Мер -  металл  (темір мен  күміс) өнімдерімен таны­
мал Тулада  жасалған].
Жоғарыда  аты  аталған  «Метели»  шығармасындағы  Артемиза 
есіміне  берілген  түсініктемені  қарастырайық:  «Артемизаның  ба- 
тырға  деген  адалдығына,  өз  абыройын  берік  сақтайтынына  риза 
болған  көршілері  батырдың келуін  ерекше  ықыласпен  күтті.
London,  1945:
Artemisia.  Queen  of the  city  of Halicarnassus  in  Caria  renowned  in 
history  for  extraordinary  grief  of  the  death  of  the  husband  (fourth 
century  B.C.)  [Артемисия.  Қайтыс  болған  күйеуін  жоқтап  қайғыра- 
тын,  жұбанышы  жоқжесір  атымен тарихта  қалған  Кариядағы  Гали­
карнас цаласының патшайымы (б.д.д.  IV ғасыр)].
Artemisia  2  (4-th  century  В.С.),  диееп 
of  Halicarnassus  in  Asia  Minor  who  erected 
in  memory  of  her  husband  Mausolus  a 
magnificent  monument  therefore  called 
Mausoleum,  which  was  considered  one  of 
the seven  wonders  of the  world  [Артемисия 
2  (б.д.д.  IV  ғасыр),  Кіші  Азиядағы  Галикар­
нас  қаласының  патшайымы,  өзінің  қайтыс 
болған  күйеуі  Мавсал  патшаға  арнап  кере- 
мет ескерткіш орнатқан, сол себепті кесене 
осы атауға ие болған.  Бул  кесене «әлемдегі 
жеті  кереметтің» бірі саналады].
116


Moscow,  1975:
Artemisia (4-th cent.  B.C.),  a legendary gueen of Halicarnassus, Asia 
Minor, known for her boundless devotion to her husband, King Mausolus. 
After the King's deathshe had a magnificent tomb (the Mausoleum) built 
in  his memory.  One of the wonders of the  World  [Артемисия  (б.д.д.  IV 
ғасыр),  қайтыс болған күйеуіне деген шексіз махаббатын сақтаумен 
аты  аңызға  айналған  Кіші  Азиядағы  Галикарнастың  патшайымы. 
Патша  қайтыс болғаннан кейін, оған арнап  керемет мазар салдыра- 
ды.  Бұл  мазар «жеті  кереметтің» бірі саналады].
California,  1983:
Artemisia  (350  d.  са.  В.С.)  bereft  widow  of  Mausolus,  King  of 
Caria  (d.  ca.  353  В.  C.)  erected  a  tomb  (Mausoleum)  in  his  memory  in 
Halicarnassus  [Артемисия  (X.P. дейінгі 350 ж.) Мавсал  патшаның (Х.Р. 
дейінгі  353  ж.)  қазасына  қатты  қайғырған,  жұбанышсыз  жесірі.  Га- 
ликарнаста  күйеуіне арнайы ескерткіш  ретінде  кесене салдырған].
Берілген  төрт  түсініктеменің  ішінде  оксфордтык,  нұсқасы  энцик- 
лопедиялық  сипатқа  ие:  мұнда  оқиғаның  мерзімі,  мекені,  Артеми- 
сияның жағдайы туралы  ақпарат беріледі.  Күйеуіне арнап  салдырған 
кесененің «жеті  кереметтің» бірі саналатыны  (шығарма мәтініне тіке- 
лей ңатысы жоқ) жөнінде мәліметтер береді. Алайда  «Артемисияның 
қайтыс болған  күйеуін жоқтап,  қайғы-қасірет шегудің»  нышанына ай- 
налғаны туралы мәселе түсініктемеде ескерілмеген.
Бұл қосымша мәліметтіңконтекстуалды-бағыттықтұрғыдан лон- 
дондық,  мәскеулік  және  калифорниялық  нұсқаларында  қамтылға- 
нын  айта  кеткен  жөн.  Дегенмен  лондондық  нұсқасында  энцикло- 
педиялық мәліметтер жұтаңдау берілген  (Мавсал  патша туралы да, 
кесене туралы да  айтылмайды).
Ерекше сәтті  шыққан  комментарий  ретінде  мәскеулік  нұсқасын 
көрсетуге  болады.  Себебі  бұл  нусқа  әрі  энциклопедиялық  әрі  кон- 
текстуалды-бағыттық сипатты  иеленеді.
«Гробовщик»  повесіндегі  «Разгуляй»  атауына  берілген  түсінік- 
теменің  мәскеулік  нұсқасы  таза  энциклопедиялық  сипатта:  «the 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   246




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет