ҚҰлажанов қ. С., Таусарова б. Р
§ 6.3. Электродтар типтері
жүктеу/скачать 0,92 Mb.
|
??ëàæàíîâ ?. Ñ., Òàóñàðîâà á. Ð
| § 6.3. Электродтар типтері.
Бірінші текті электродтар Бірінші текті электродтарға сол металлдың тұздағы ерітіндісіне батырылған металл пластинкадан тұратын электродтар жатады. Электрод қосылған элементтің қайтымды жұмысында металл пластинкада катиондардың металлдан ерітіндіге немесе ерітіндіден металлға ауысуы жүреді. Бірінші текті электродтар катион бойынша қайтымды және олардың потенциалы катион концентрациясы бар Нернст теңдеуімен байланысты. E E0 2,3RT lgMen nF (6.16) Бірінші типтегі электродтарға металл электродтар, катиондарға және аниондарғақатысты айнымалы өзгеретін металлоидты электродтар жатады. (бірінші типтегі электродтарғасутегі элетродын да жатқызады). М│М+ мысалы ретінде: Zn0Zn2+; Cu0Cu2+; Ag0Ag2+ және басқалар. Екінші типтегі электродтар - бұл аз еритін сол металлдың тұзымен жабылған және сондай анионы бар басқа еріген тұзды ерітіндіге батырылған сол металлдың электродтары болып табылады. Бұл типтің электродтары анионға қатысты салыстырмалы қайтымды және олардың электродтық потенциалдарының температурадан және анионның концентрациясынан тәуелділігі келесі түрде жазылуы мүмкін: E E 0 2,3RT lgА n nF (6.17) Екінші типтегі электродтар – бұл катиондарға және аниондарға қатысты айнымалы өзгеретін электродар. Оларға хлоркүмісті және каломель электродтары жатады. AgAgCl, KCl; Pt, Hg0Hg2,Cl2KCl Қолдану тәсіліне қарай электродтарды индикаторлы және салыстыру электродтары деп бөледі. Элементтің электродтық потенциалын анықтау үшін зерттелетін электродтан және потенциалы нақты белгілі электрод – салыстыру электродынан құралған гальваникалық элементтің ЭҚК өлшеу керек. Салыстыру электродтары дегеніміз потенциалы белгілі, дәл қалпына келетін, анықталатын иондардың концентрациясынан тәуелсіз және өлшеу кезінде тұрақты болып қалатын электродтар. Оларға: сутектік, хлоркүміс және каломельді электродтар жатады. Сутектік электродсутегі ионы бар ерітіндіге батырылған, газ тәрізді сутекпен шайылған платина пластинка. Адсорбцияланатын платина сутегі газ тәрізді сутегімен тепе-теңдікте тұрады; схема түрінде электродты келесі түрде көрсетеді: Рt, Н2 / Н+ Электродтағы электрохимиялық тепе-теңдікті келесі түрде көрсетуге болады: 2Н+ + 2е- ––> Н2 Сутегі электродының потенциалы ерітіндідегі Н+ионының белсенділігіне және сутегінің қысымына байланысты; стандартты сутегі электродының потенциалын (1 моль/л Н+ионының белсенділігімен және 101,3 кПа сутегі қысымымен) нөлге тең деп алады. Сондықтан стандарты емес сутегі электродының потенциалы үшін келесі түрде жазуға болады: E 2,3RT F lgН 2,3RT lg 2F PH 2 (6.18) Каломель электроды. Сутегі электродымен жұмыс істеген ыңғайсыз, сондықтан салыстыру электроды түрінде қолдануға ыңғайлы қарапайым, электродтық потенциалының шамасы стандартты сутегі электродымен салыстырғанда дәл анықталған және тек температураға тәуелді каломель электроды пайдаланылады. Каломель электроды белгілі концентрациядағы КСl ерітіндісіне салынған және Hg2Сl2 каломельмен қанықтырылған сынап электродынан тұрады: Нg / Нg2Сl2, КСl Каломель электроды хлор анионына қатысты қайтымды және Нернст теңдеуі ол үшін келесі түрде болады: EКЛМ E0 КЛМ 2,3RT nF lg Cl (6.19)
жүктеу/скачать 0,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|