Қытай, Түркия, Иран, Ауғаныстан Жартылай отар елдер қатары
ХIХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырдың басында доминион отарларға Англия жұртшылығы көптеп қоныс аудара бастады
басқарушы мемлекеттің бағынышты елге сыртқы саясатын бақылау арқылы отаршылдық үстемдігін жүргізді. Протекторлық (қамқоршы) дегеніміз
көпестер, шеберхана, шағын өнеркәсіп кәсіпорындарының иелері Ұлттық буржуазияны құрады
Ұлттық зиялы қауым өкілдері, офицерлер, студент жастар, діни сословие ұлт-азаттық қозғалыстардың идеологтары
