Экстракция әдісімен бөлу екі фазалы жүйеде қоспа компоненттерінің әртүрлі ерігіштігіне негізделген, көбінесе су және онымен араласпайтын органикалық еріткіш алынады. Ондай экстракцияны сұйықтық деп атайды.
Экстракция әдісі органикалық табиғи және минеральды заттарды концентрлеуге және бөлуге қолданылады. Заттардың фаза аралық таралуы
органикалық және сулы фазадағы концентрацияларының қатынасымен сипатталады.
Со/Сс=К К-таралу коэффициенты(тұрақты мән)
Қанық ертінділер үшін Со мен Сс мәні анықталатын заттың екі еріткіште ерігіштігімен анықталады. Сондықтан, заттың органикалық еріткіштегі неғұрлым үлкен болса, соғұрлым судағы ерігіштігі төмен болады, ал зат толық экстракцияға ұшырайды. Экстракциялану дәрежесі көбінесе органикалық еріткіштің қасиетіне және сулы фазадағы зерттелетін заттың күйіне байланысты. Кейде затты сулы фазадан бірнеше қайталап экстракциялап толық бөліп алуға болады.
Металдарды экстракциялау олардың органикалық реагенттермен қосылыстары қолданылады. Ондай қосылыстар суда аз ериді, ал органикалық еріткіштерде жақсы ериді. Мысалы, іс жүзінде суда ерімейтін металдардың оксихиналинаты бензолда, хлороформда жеңіл ериді. Бұл қосылыстардың сандық мәнін экстракциялаған соң сусыз фазада оптикалық тығыздығын өлшеу арқылы анықтайды.
Экстракциялау процессі өнеркәсіпте материалдарды және реактивтерді тазалауға қолданылады.
Бақылау сұрақтары:
Үшкомпонетті жүйе құрамы қандай әдістермен анықталады?
Гиббс және Розебом әдістерінің айырмашылықтары неде?
Экстракция дегеніміз не?
Таралу коэффициентінің мағынасы неде?
Экстракция процесінің қолданылу аймағы.
Модуль 3. Химиялық кинетика және электрохимия.
Дәріс 9,10. Формальды кинетика және катализ.
Дәріс жоспары:
Формальді кинетиканың негізгі ұғымдары. Жылдамдық константасы.
Реакцияның жылдамдығы, реттілігі, молекулалығы және оның түрлері.
Температураның жылдамдыққа әсері. Вант-Гофф ережесі
Аррениус тендеуі. Активтілік энергия.
Катализ. Негізгі ұғымдар.
Фотохимиялық реакциялар
Достарыңызбен бөлісу: |
