Идеалды ертінділердің заңдары. Рауль заңы. Егер ертіндінің құрамдас бөліктері ұшқыш болса, онда белгілі бір уақытта сұйық пен газға айналған құрамдасбөліктер арасында тепе-теңдік орнығады, сөйтіп қаныққан бу түзіледі. Ертінді бетіндегі қаныққан будың жалпы қысымы Р құрамдас бөліктердің үлестік қысымдарының қосындыларына тең, яғни Р=Pі Шексіз сұйытылған ертінділер үшін кез келегн идеалды емес ертінді бетіндегі еріткіштің қаныққан бу қысымы:
p1=p10 x1 (7.10)
p1 - еріткіштің ертінді бетіндегі қаныққан бу қысымы,
p10 - таза еріткіштің сол температурадағы қаныққан бу қысымы.
x1 - еріткіштің мольдік үлесі.
x1 ді 1- x2 (еріген заттың мольдік үлесі)арқылы түрлендіріп жазсақ:
(p10 - p1)/p10 =x2 (7.11)
p10 - p1 - ерткіштің қаныққан бу қысымының кемуі
(p10 - p1)/p10 - ерткіштің қаныққан бу қысымың салыстырмалы кемуі
7.11 теңдеу б/ша еріткіштің қаныққан бу қысымың салыстырмалы кемуі еріген заттың мольдік үлесіне тең. 7.10 және 7.11 теңдеу Рауль заңының математикалық өрнегі болып табылады.
Еріген заттың молекулалық массасын мына формула б/ша анықтайды:
M2=m2/m1M1 p10/p (7.12)
Сұйытылған ертінділердің қату температурасы Ертінділердің қату температутурасы таза ерткіштің қату температурасынан төмен. Ертіндінің қату температурасының кемуі Тқт ертіндегі еріген заттың концентрациясына тура пропорциональды.
Тқт=Kқт m (7.13)
Тқт=T0қт-Tқт (7.14)
T0қт,Tқт - еріткіш пен ертіндінің қату температуралары.
Kқт - пропорциональдық коэффициент н/е криоскопиялық тұрақты.
m - еріген заттың моляльды концентрациясы.
Криоскопиялық тұрақтыны былай анықтайды: