7. Бақылау:
7.1. Құзыреттілікті бағалау – білім.
7.1.1. Тақырыптың сұрақтары бойынша ауызша сұрау.
7.1.2. Тесттік бақылау – 10 сұрақтан 2 нұска.
7.2. Құзыреттілікті бағалау – тәжирбиелік дағды.
7.2.1. Төмендегі кариотиптерді сипаттаңыз:
|
Кариотип
|
Хромосомалық мутациялардың типтерін анықтаңыз
|
1.
|
46,XX,del(5p
|
|
2.
|
46,XY,dup(ll)(ql2)
|
|
3.
|
46,XY,inv(10)(pl3ql2
|
|
4.
|
45,XX,rob (14q21q)
|
|
5.
|
46,ХХ, г(16)
|
|
6.
|
46,ХХ, t(2;4)(q21;q21)
|
|
7.
|
46,ХХ/47,ХХ,+21
|
|
7.2.2. Хромосомалық мутациялар типтерінің сызбасын сызып пайда болу механизмін түсіндіріңіз.
7.3. Бақылау сұрақтары:
7.3.1. Қашан және қалай хромосомалық мутациялар пайда болады?
7.3.2. Хромосома ішілік абберациялардың ерекшелігі неде?
Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:
Қазақ тілінде
|
Орыс тілінде
|
Ағылшын тілінде
|
Аберрация – хромосоманың құрылысының өзгеруі
| Аберрация - структурное изменение в кариотипе |
Aberration - a structural change in the karyotype.
|
Транслокация – хромосома бөлігінің немесе геннің жаңа, өзіне тән емес орынға ауысуынан болатын хромосомалық қайта құрылу
| Транслокация - тип хромосомной перестройки (мутации), заключающийся в переносе гена или участка хромосомы в новое, необычное положение (локус) в той же или другой хромосоме. |
Translocation - type rearrangement (mutations), consisting in the transfer of a gene or a portion of the chromosome in new, unusual position (locus) in the same or another chromosome.
|
Делеция – хромосоманың ортаңғы бөліктерінің үзіліп түсуі.
| Делеция - утрата средних участков хромосом. |
Deletion is the loss of the middle parts of chromosomes.
|
Дефишенси – хромосоманың шеткі бөліктерінің үзіліп түсуі.
| Дефишенси - выпадение концевого участка хромосомы. |
Deficshensy - loss terminal segment of a chromosome.
|
Құрастырушы: Ә.Қ.Қыдырбаева
№ 27 сабақ
Тақырыбы: ДНҚ репарациясы
2. Мақсаты:студенттерде ДНҚ құрылымы мен қызметі бұзылуларының қалпына келу механизмдерінің молекулалық негіздерін,репарация үрдісінің медициналық маңызы туралы білімідерін қалыптастыру.
Оқытудың міндеттері:
- ДНҚ репарациясы ағзалардың ұрпақ сайын қалыпты тішілігін қамтамасыз ететіндігінің мәнін
ашу;
- ағзаның антимутациялық қорғаныш механизмдерін анықтау және түсіндіру;
- тұқым қуалайтын аурулардың пайда болуындағы ДНҚ репарация үрдісінің бұзылуының рөлін
анықтау.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
4.1. Антимутациялық кедергілер.
4.2. Репарация жайлы түсінік.
4.3.Репарация типтері:
- фотореактивация ( тікелей жүретін репарация)
- эксцизиалық репарация;
- пострепликативтік репарация;
- мисс – мэтсч репарация;
- SOS-репарация.
4.4. ДНҚ репарациясының медициналық маңызы.
5. Оқыту әдістері: үйлесімді оқыту тәсілі (әңгімелесу, сызбалар сызу, есеп шығару).
6. Әдебиеттер:
Негізгі:
Генетика. Под ред. Иванова В.И. М., 2006, с.164-181.
Қуандықов Е.Ө., Аманжолова Л.Е., Молекулалық биология негіздері. А., 2008, б.156-157.
Мушкамбаров Н.Н., Кузнецов С.Л. Молекулярная биология. М.,2003, с.78-82.
Қосымша:
Гайнутдинов И.К., Рубан Э.Д. Медицинская генетика. Ростов-на-Дону, 2007, с.170-173.
Жестяников В.Д. Репарация ДНК и ее биологическое значение. Л., 1979, с. 285-293.
Жимулев И.Ф. Общая и молекулярная генетика. Новосибирск 2007, с.218-234.
Медицинская генетика: учеб.пособие/ Роберт Л. Ньюссбаум, Родерик Р. Мак-
Иннес,Хантингтон Ф. Виллард: пер.с англ. А.Ш. Латыпова; под.ред. Н.П.Бочкова.
М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010, с.193,569.
Заяц Р.Г. Общая и медицинская генетика. Ростов-на Дону, 2002, с.137-143.
Спивак И.М. Наследственные заболевания с первичными и вторичными дефектами репарации ДНК. //Цитология, 1999, т.41, с.338-379.
6.7. Щипков В.П., Кривошеина Г.Н. Общая и медицинская генетика. М., 2003, с.132-133.
Достарыңызбен бөлісу: |