Монография \ 3 «санат» а л м п и 1МП



Pdf көрінісі
бет30/217
Дата24.11.2022
өлшемі12,37 Mb.
#52446
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   217
TyciHiKTepi жатыр.
Алайда Платонньщ эстетикалык кезкдрастарында “сэби- 
лжтен” repi езгешелеу жат пиарлер де жок емес. Оныц софист 
Горгийдщ поэзияны — алдамшы нэрсе деген niidpiH куптай 
келш, акынды eripiiaui ретшде TyciHflipyi — аса агат нэрсе.
“Философ улкендер ушш, акын жастар ушш” деген 
тужырым, айталык, Аристофанда да бар^Нрак ол бул пшрд1 
акьшдык енердщ эстетикалык эсерше байланысты айткдн, 
эйтпесе, оган Платонша б1ржола кол ситгемеген...
* Античные мыслители об искусстве. ГИХЛ, М., 1938, стр. 38.
** 
В.И.Ленин.
Шыгармалартолыкжинагы. Алматы, “ Кэзакстан”, 1954, 
38-том, 196-197-беттер.
57


Сез ©Hepi жайлы Платон философиясы сын кезбен 
кдрауды кджет етедь
III
Платонньщ эдемшж жайлы идеалистж кезкдрастарын 
катал сынга алып, езшщ тьщ жене терец эстетикалык 
толгамдарын кдлыптастырган улы ойшыл Аристотель (б.э.б. 
384-322 жж.) ецбепнщ букш дуниежузипк едебиет пен енер 
тарихында тендер жок,
Аристотельдщ “ Поэтикасы” — енер туралы тунтътпг 
философиялык-эстетикалык трактат. Сонымен катар 
“ Поэтика” ез кезегшдеп эжептэу1р жуйеге тускен Шрден- 
6ip эдебиет теориясы екеш де даусыз. Мунда поэзияныц 
теп, мэш, мазмуны, niiuim, эдеби шыгарманьщ компози- 
циясы кец 9pi келел1 сез болады. Керкем шыгарманьщ кеп- 
кеп жайларын, ecipece характер, эрекет, байланыс, шеийм, 
ш иелетс, хабар, туйш, метафора, гипербола, фабула, 
аналогия, т.б. жайларын талдап-reKcepyi куш бугшге дейш 
езшщ мацызын жойган жок, Аристотель енбепнщ ец кунды 
жер1 тарихта тущыш рет дурыс жэне дэл эстетикалык прин- 
цип усыньщ, енердщ когамдык мацызын аныктап ашуында 
деп бшу керек.
Эрине, кдорп енер мен эдебиеттщ келеоп мэселелершщ 
бэрще, ecipece ani кунге даулы кдлыпта турган проблема- 
ларга 6ip гана Аристотельден жауап 1здеу агат. Б1рак “Поэ­
тика” грек эдебиет! мен енершщ классикалык дэ>!ршен 
кдлган 6ipfleH-6ip жуйел! байыпталган поэзия теориясы 
екенш жоккд шыгаруга болмайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет