Монография \ 3 «санат» а л м п и 1МП


ip нэрсе — мазмун мен тш ш нщ тарихи категория екендап.  0p6ip



Pdf көрінісі
бет90/217
Дата24.11.2022
өлшемі12,37 Mb.
#52446
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   217
Байланысты:
kabdolov zeinolla soz oneri

6ip нэрсе — мазмун мен тш ш нщ тарихи категория екендап. 
0p6ip жана дэу1рде кене мазмун тын niuiiH тауып, жадгы-

Л.Н.Толстой.
О литературе. М., ГИХЛ, стр. 250.
151


рыл, жасарып кана коймайды, эр дэу1р ез шындыгын, демек 
ез мазмунын ала келеда. Мэселен, гасырлар бойы унсЬ мулпп, 
тылсымдай тынып, кулазып жаткдн казак даласына Кдзан 
революциясынан кейш куре тамьфдай тарамданьш тешр жол 
жосылды да, оньщ бойымен бурын-сонды бул мац кермеген 
жаца келж — поезд жуйткда. Бул — опнрдеп жаца шындык, 
болса, енердеп — жаца мазмун. Осы мазмунды едебиетте 
шшшдеу калам кдйраткерлерщ жаца 1зденулерге салды. 
Даладагы бул кубылысты, кимылды, жылдамдыкгы, айталык» 
баягы Тайбурылдьщ шабысьш суреттегендей:
Ол тебе мен бул тебе, 
Шагал алы шалкар кел,
Бауыры шубар кел тебе. 
Кфшыштынын кызды кел^
Оман да етш женелдо, 
К,умыра, кртан К,ос келден,
Кдоыстыньщ кэзды кел, 
Айналасы бес келден,
Кргалыньщ кулы кел, 
Бершен етш женелда, — 
Шенгелдшщ желдд кел.
деп сыпыртып сога беруге болмайды. Жаца ем1рдеп жаца 
шындык енерге тыц мазмун болып ешп, ол езше соны гадин 
1здейд1. Осы мазмунга Сэкен Сейфуллин езшщ “Советстан” 
поэмасында мынадай 
niuiiH 
бердк
Советстан, б1здщ стан, Совстан 
Экспресс талма екшнда шабыстан.
Гуле журт,
Ym курып,
Кдлсын улып,
Есю жалган арттан кдлмай жабыскдн...
Кондуктор 
Сак бол, сак]
Кэрап тур 
Так-так-так.
Жол узак, 
Айдал бац,
Айдап бак! 
Рудзутак,
Уклон бар, 
Трат-тат-тат!
Терен жар,
Бул арада жаца мазмун езше ундес жаца гшшн тугазган. 
Оленда OKj.ni отырганда адам кавдмп поезд успнде келе жатаавдай 
тербелген сезам кушагында болады. блендеп ap6ip ыргак, тыныс, 
екшн окырман кулагына зулап асыл бара жаткдн экспресгщ 
дыбысьш жетюзгендей. Эрине, бул елецнщ пшннш мазмунына 
кылапсыз сай, терт аягынан тец баскдн мшсЬ нэрсе демейм1з. 
Осы тустагы елендердщ “niuiiH жагынан жетипп болмаганын” 
кезщце Себиг Муканов бшп айткан. "BipaK, — депп ол, — 
мазмун жагынан б1здщ ецбегаш жазушылар мактана алады. 
Кдзактьщ ецбекид табы ескен сайьш, ецбекпп жазушылары
152


жедел ecin келедь Сондыктан ецбеюш жазушьшардыц 
жазган сезшщ мазмунына nimim uiece алмай отыр”*.
Мазмун мен пшпн жайын сез еткенде, ескеретш тагы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет