Монография \ «санат» а л м п и мп


(12, И ,  15, 16).  BipaK


бет205/267
Дата20.09.2023
өлшемі
#109140
1   ...   201   202   203   204   205   206   207   208   ...   267
Байланысты:
Сөз өнері

(12, И , 
15, 16). 
BipaK 
эр жолдагы екпш саны 
б1рдей болгандыктан, элгадей буын ала-кулалыгы олещц 
окыганда онша ссзте коймайды. Муньщ вз1 елецнщ орыс 
тшндеп екпш зацына сэйкес жазылгандыгынан; сондыктан 
болса керек, кейде тоникалык жуйещ таза орыс елецше 
тэн елшем деп те есептей беред1. Соньшен орыс елендндеп 
тоникалык жуйенщ тамыры теренде жатыр. Байыргы 
былиналардьщ, халык эндер1 мен турмыс-салт жырларыньщ 
бэршде де тоникалык сипат бар. Дегенмен тоникалык жуйе 
орыстыц жазба поэзиясына Тредиаковский реформасынан 
кешн зацды турде енш, еткен гасырда Пушкин, Лермонтов, 
Кольцов, кешн Блок, Брюсов т.б. творчествосында жан- 
жакды дамыды да, Маяковский тусында шарыктау шегще 
ж е т .
Маяковский елендер1 орыс поэзиясындагы езгеше 6ip 
творчестнолык реформа тэр!зд1. Ол тониканы тура тогыдай 
кубылтты, ал кубылтуды (тропты) кудды кулпырту бшгше 
кетерш экеткендей болды. Буынды екпшге, екганда ыргакка, 
ыргакгы тш-тже тецкер1с тынысына багындырып жхбер- 
гендей ед
1
. Сезд1 тармаккя пзш, шумаккд калап жатпады, 
эр сезге ап-ауыр ой мен образ, мазмун мен магьша берд1 
де, елецнщ езгеше кестесш — “ Маяковский баспалдагын” 
жасап, сонымен сатылап 
K erri:
Я
с ношей моей 
иду, 
спотыкаясь.
Поязу
дальше 
на север.
(В. Маяковски й).
262


Сапалы (квалитатинп) топтьщ силлабика мен тоникадан 
белек, сейте тура екеу1мен де уксас непзп жуйелершщ 6ipi
силлабо-тоникалык, елец. Бул влецнщ елшем! — 
api 
буын, 
api 
екпш: ыргак пен шумак, тармак пен бунак — 6api де 
буын мен екпшге б1рдей непзделедь Мунда буын мен екпш 
б1рдей есепке алынады. Бул жуйенщ ар бунагындагы екпшда, 
екпшшз буындар метрикалык жуйедеп созымды, созымсыз 
буындарга сыбайлас, сондыкган муньщ непзп турлер1 де 
сол антикалык атаулармен аталып, белгшер1 де сол ретпен
— екпш тусетш буынга сызыкдпа (—), екпш туспейтш 
буынга дога (w) койылып жур.
Орыс поэзиясында силлабо-тоникалык еленщн; басты- 
басты бес 

жүктеу/скачать

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   201   202   203   204   205   206   207   208   ...   267




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет