Монография \ «санат» а л м п и мп


*  КЖумалиев. Абайга детнп кдзак поэзиясы жене Абай поэзиясыньщ


бет208/267
Дата20.09.2023
өлшемі
#109140
1   ...   204   205   206   207   208   209   210   211   ...   267
Байланысты:
Сөз өнері


КЖумалиев.
Абайга детнп кдзак поэзиясы жене Абай поэзиясыньщ
Tini. 
Алматы, 1948; 
Б.Кенжебаев.
 Кдзак влензнщ курьшысы -туралы. Алматы,
1955; 
ЗА.Ахметов.
Казахское стихосложение. Алма-Ата, 1964.
265


казак поэзиясындагы ыргакты атам заманнан 
6epi 
тек 
буын зацына лайык кана жасап келе жатканы эмбеге 
аян. Будан шыгатын туйш: соцгы кезде жацалык 
KepiHin 
журген (мешп, керше берсш, карсы ем естз!), 
ыргагы, ыргагына сай дауыс толкындары инверсия 
м ум к ш д тш н ; мелш ершде аз-кем тулеген немесе 
турленген тыц айшыктар, кандай куйге туссе де 
6api6ip, 
казак елещ нщ силлабикалык сипатын 
T im i 
де езгерте алмайды. Бул — 
6ip.
Екшшщен, сырт кезге буын емес екпшге иек арткан 
секшдешп, эр тармагын эр турл1 буыннан курайтын 
айшыктар бурын кез керш, кулак еспмеген нэрселер 
емес, казак поэзиясында баягыдан бар нэрсе. Демек, 
дэстурл1 нэрсе! Бул занды, ейткеш бул дэл осылай белгш 
6ip дэстурд1 жалгамаган болса, жацалык ретшде орын тебе 
де алмас едь
Мына шумактарга караныз:
Будырайган ею шекел1 (9)
Муздай улкен кебел!, (7)
Айдаса крйдьщ кесем1, (8)
Сей лесе, кызыл тшдщ шешеш (10)
Устаса, кдшаганньщ улкен курыгы (12)
Кдлайлаган касты орданьщ сырыгы... (12)
(Крзтуган).
Тогай, тогай, тогай су (7)
Тогай кондым, емнбен. (7)
, Толгамалы ала балта крлга алып, (12)
Топ бастадым, еынбен. (7)
(Доспамбет).
Кек коякньщ кос кулагын тундырган, (11)
Кегшдардщ жез кднатын сындырган, (11)
Тегеурщщ болат тешрдщ (9)
Тегеурив езщсщ. (7)
(Шалгез).
Таудан мунартып ушкан, тарланым, (10)
Саган усынсам к°лым жетер ме? (10)
Арызым айтсам втер ме? (8)
Арыстаным кеп болды-ау, (7)
C a F a H
да менщ арманым! (8)
(Махамбет).
M iH e , 
осылардын; 

жүктеу/скачать

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   204   205   206   207   208   209   210   211   ...   267




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет