жоғары АТФ-азалық белсенділікке ие.
Нəруыздардың реттеуші қызметі
Зат алмасуын реттейтін көптеген гормондар химиялық табиғаты
жағынан ақуыздар, пептидтер немесе амин қышқылдарының
туындылары болып табылады. Гормондармен байланысатын
жасуша рецепторларының табиғаты да ақуыз болып табылады.
Нəруыздар қышқылдық-негіздік тепе-теңдікті (ҚНТ), орта рН- ын,
қанның онкотикалық қысымын (альбуминдер) реттеу арқылы
ағзаның гомеостазын тұрақты сақтауға қатысады.
Нəруыздардың құндылығы
Құнды нəруыздар - олардың құрамында барлық 8
алмастырылмайтын амин қышқылы бар, (адам
ағзасында синтезделмейтін аминқышқылдар),
оларға жатады: валин, лейцин, изолейцин, треонин,
метионин, фенилаланин, триптофан, лизин.
Құнды белоктарға жатады, мысалы, альбуминдер,
глобулиндер, сүттің казеиногені, балық
уылдырығындағы ихтуллин
Егер нəруыздығ құрамында ең болмағанда бір
алмастырылмайтын амин қышқылы жетіспесе,
онда ақуыз құнсыз болып саналады (коллаген,
эластин, кератин, миозин)
Нəруыздардың жалпы қасиетті
Жоғары молекулалық масса
Нəруыздардың молекулалық массасы
(протаминдердікі) 6000 дальтоннан (Да)
он миллион Дальтонға
(нуклеопротеиндердікі) дейін барады.
Нəруыздардың молекулалық массасын
анықтау əдістері
Нəруыздардың молекулалық массасын
анықтаудың негізгі əдістеріне
гравиметрия, осмометрия,
ультрацентрифугирлеу, гель-
электрофорез, гель-фильтрация, гель-
хроматография əдістері жатады.
Нəруыздардың жалпы қасиетті
|