Оптика сессия жауаптары! 1-деңгей
жүктеу/скачать 183,09 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 88. Жарық жылдамдығын өлшеудің астрономиялық және зертханалық әдістері.
- Тажірибе Галилео Галилей карапайымдылыгымен тамаша болды.
- Олаф Ромер...
| 3-деңгей.
87.Жарық жылдамдығы, оны өлшеу әдістері. Жарык жылдамдыгы-с- кез-келген электрмагниттік толкыннын (онын ішінде жарыктын да) бос кеністіктегі (вакуумдагы) таралу жылдамдыгы; іргелі физика турактылардын бірі. Ол кез-келген физика асердін шектік таралу жылдамдыгы арі бір санак жуйесінен екінші санак жуйесіне кошкенде .500 км/с, американ физигі А.Майкельсон 1926 жылы с=299796) аныктаган кезде ардайым топтык жылдамдыкты олшейді. Жарык жылдамдыгын тунгыш рет 1676 жылы, Юпитер серіктерінін тутылулары арасындагы уакыт аралыгынын озгеруі бойынша дат астрономы О.К. Ремер олшеді (бакылау натижесінде с=215000 км/с болды). Оны 1728 жылы жулдыздардын жарык аберрациясын бакылау кезінде агылшын астрономы Дж.Брадлей растады. Кейін Жарык жылдамдыгы жер жагдайында да тажірибе жасалып олшене бастады (мысалы француз физигі А.И.Л. Физо 1849 жылы с=313300 км/с, француз физигі Ж.Б.Л. Фуко 1862 жылы с=298000) 88. Жарық жылдамдығын өлшеудің астрономиялық және зертханалық әдістері. Жарык жылдамдыгын олшеудін артурлі адістері бар, сонын ішінде астрономиялык жане артурлі эксперименттік адістерді колдану. Олшеу далдігі бірге унемі осіп отырады. 1849 жылы А.Физо бірінші болып зертханалык жагдайда жарык жылдамдыгын аныктады. Онын адісі тісті донгалак адісі деп аталды. Онын адісіне тан ерекшелігі жарык агынынын (тісті донгалактын) туракты узілуі аркылы жузеге асырылатын сигналдын басталу жане кайтарылу саттерін автоматты турде тіркеу болып табылады. Тажірибе Галилео Галилей карапайымдылыгымен тамаша болды. Галым карапайым импровизацияланган қуралдармен каруланган жарык жылдамдыгын олшеу ушін эксперимент жургізді. Бір-бірінен улкен жане белгілі кашыктыкта, артурлі тобелерде, Галилео мен онын комекшісі жарыктандырылган шамдармен турды. Жарык жылдамдыгын аныктаудагы алгашкы сатті жане танкаларлык дал тажірибе дат астрономынын тажірибесі болды. Олаф Ромер... Ремер жарык жылдамдыгын олшеудін астрономиялык адісін колданды. 1676 жылы ол телескоп аркылы Юпитердін серігі Ио бакыланып, Жер Юпитерден алыстаган сайын спутниктін тутылуынын басталуы озгеретінін аныктады. Ремер мен Брэдлидін тажірибесінін натижесіне сол кездегі гылыми алем сенімсіздікпен карады. Дегенмен, Брэдлидін натижесі 1849 жылга дейін жуз жылдан астам уакыт ішінде ен дал болды. Сол жылы француз галымы Арман Физо жарык жылдамдыгын аспан денелерін бакыламай, айналмалы ысырма адісімен олшеген, бірак мунда шын манінде, Галилейден кейін жарык жылдамдыгын олшеуге арналган бірінші зертханалык адіс болды. жүктеу/скачать 183,09 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|