РНҚ-полимеразаның транскрипциядағы рөлі

РНҚ-полимеразалардың құрылысы мен қызметтері:

• РНК- полимераза прокариоттық және эукариоттық ағзалардың бәрінде табылған. Ішек таяқшасынан (E. coli) бөлініп алынған РНҚ-полимераза тереңірек зерттелген.
• Прокариоттық РНК- полимераза – жалпы молекулалық салмағы 480000 жуық күрделі ақуыздық кешен, бес түрлі ақуыздардың суббірліктерінен: екі α, β β' және δ фактордан тұрады.
• Кор-фермент немесе негізгі фермент РНҚ тізбегін синтездейді, 5 протомерден (β, β`, ω және 2 α суббірліктерінен) тұрады;
• Көмекші суббірлік σ - промоторды таниды және полимеразаның онымен байланысуына көмектеседі, содан кейін ол бірден бөлінеді.

σ – суббірлік РНҚ полимеразаның транскрипция басталатын ДНҚ арнайы учаскесін – промоторды тану (транскрипцияның инициациясы) үшін керек. σ – суббірліктің core-фермент кешенімен байланысуынан РНҚ-полимеразаның холензимі түзіледі.

Эукариоттық жасушалардың РНҚ синтездейтін ферменттері

• Эукариоттық РНҚ-полимеразалар әлдеқайда күрделі және құрамында көбірек суббірліктер бар. Дегенмен, бұл ферменттер жұмыс істеуі үшін ақуыз факторларының үлкен мөлшерін қажет етеді. Соңғысы полимеразаларға промоторды тануға және онымен байланысуға көмектеседі, сонымен қатар ұзару және тоқтату процестеріне қатысады.

Эукариот жасушаларында үш түрлі РНҚ –полимеразалар (I,II,III) кездеседі. Олардың құрылыстары күрделі, құрамдарында 10-15 суббірліктері болуы мүмкін.
- РНҚ –полимераза І ядрошықта орналасады, рибосоманың құрылымына кіретін рРНҚ-ның бастапқы түрлерін: 18 S, 28 S, 5,8 S РНК транскрипциялайды.
- РНҚ –полимераза ІІ ядро шырынында болады, пре –мРНҚ немесе матрицалық РНҚ синтездейді.
- РНК –полимераза ІІІ ядро шырынында болады, пре – тРНҚ гендерін, 5S рРНҚ гендерін және басқа гя РНҚ-ларды транскрипциялайды.

жүктеу/скачать 3,94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: