Орындаған: Ғабдолқызы Ақтолқын 2022-2023 оқу жылы Құрғатқыш шкаф
жүктеу/скачать 0,66 Mb.
|
| Центрифуга ( центр және fuga – жүгіру, жүгіріс немесе үйірткі біртекті есес жүйені мысалы , суспензияны ) центрден тепкіш күштi пайдалану аркылы жiктеуге арналган қондырғы.
Центрифуганың негiзгi бөлiгi ротор болып саналады . Ол роторда тесіктер болады да , оған сұйығы бар пробиркалар орналастырылады . Центрифуганың жұмысын түсiну үшiн көрсетiлген пробирканы алайық . Осы пробирканы О0 осімен айналдырғанда центрден тепкіш күштiн эсерiнен пробирка геронталь орналасады . Бұрыштық жылдамдығы 60000 айн / мин тен болатын роторларда удеу 10² - 105 g - ге дейін жетеді . Осы центрге тарткыш күштің әсерінен пробиркадагы тығыздығы әр түрлі суспензиялар компоненттерге жіктеледі . Басқаша айтқанда , центрге тартқыш күштің эсерiнен тығыздығы көбiрек белшектер пробирканын тубiне жиналады да , тыгыздыгы азырак бөлшектер үстiнгi жағында орналасады . Центрифигурлеу деп суйыктык үшiн тутас немесе өткізгіш қалқаларды колданып , ортадан тепкіш күштер брiсiнде бiртексiз жүйелердi ( эмульсия және суспензия ) белу процесi түсiнiледi . Центрифигурлеу процестері центрифуга деп аталатын машиналарда жүргiзiледi . Центрифуга тутас немесе перфорацияланган буйiр қабырғалары бар қарапайым түрдегітік цилиндр ротор болып келедi . Ротор электрондашпен айналыска келтiрiлетiн тiк бiлiкке бекiтiледi және алынбалы какпакпен жабылатын осьтес цилиндр козгалмайтын каптамаға орналастырылады ; перфорацияланган кабыргалары бар ротордын бетінде сузгiш мата немесе жука металл тор орналасқан . Тұтас қабырғалы тұндыру це трифугаларында тұндыру принципі бойынша суспензияны және эмульсияны болу жүредi , бул кезде ауыр кушi ортадан тепкіш күштер мен алмастырылады . Өткізгіш қабырғасы сүзгілеу центрифугасында сүзгілеу принципі бойынша суст энзияны болу жузеге асырылады , бұл кезде кысымдар айырма сытын орнына ортадан тепкіш күштер колданылады . Тұңдыру центрифугасында бөлінетін суспензия немесе эмульсия ортадан тепкіш күштермен ротор қабырғасына лақтырылады , тығыздығы жоғары сұйық жане қатты фаза ротор қабырғасынв жақын орналасады , ал қабырғаларында қабат түзедi , ал төмен суспензиялардан басқа артүрлі суспензияларды бөлу үшін , сонымен қатар даналы акриалдардан ылғалды кетіру үшін қолданылады . Көлемді центнугалар эмульсияларды және ұсақ дисперсті суспензияларды бөлуге арналған . ( немесе тыгыздыгы жогары фаза ) ротор фугат ротордын жогаргы шетi арқылы ағызылады. Қалыпты центрифугалар тұндыру және сүзгілеу центрифугалары болып келедi . Сүзілі центрифугасында бөлінетін суспензия да ротор қабырғасына лақтарыланы ғане фазалар бөлiнедi ; бұл кезде сұйық фаза сүзгiш қалқа арқыла қаптамаға өтедi және одан шығарылады , ал қатты фаза тұңба турiнде осы қан iшкi жағында ұсталады , сосын ротордан шығарылады . Осылай центрифигурлеудiң жалпы заңдылыктары тұндыру және сузгiлеу заңдылықтарына ұксас болып келедi . Бiрак тұндыру және сузгілеу центрифугаларындағы процестер тұндырғыштар мен сузгiштердегі процестерге қарағанда күрдерірек . Бұл центрифугаларда ауырлық күшi мен қысым айырмасы орнына үлкен мәндерге дейін жететін ортадан тепкіш күш әсер ететiнiмен , ал сұйықтық пен тұнбаның жазық қабаттарынын орнына процестін геометриялык факторлардан тәуелділікте қиындататын цилиндр шеткі беттерімен қабаттар түзілетіндігімен түсіндіріледі. Тұңдыру центрифугаларында эмульсияларды белу әдетте сепарация деп аталады. Мұндай процестін мысалы ретiнде сүьтен қаймақты бөлудi айтуға болады . Тұғдыру центрифугаларында суспензияны белу кезiнде ортадан тепкіш жарықтандыру және ортадан тепкіш тұғдыру процестерi бөлiнедi . Бiрiншi жағдайда сұйықтықтан онда аз мөлшерде болатын қатты қоспалар жойылады. мысалы , лақтарды және майлағыш майларды жарықтандыру кезiнде . Екiншi жағдайда көп мөлшерде қатты фазадан тұратын суспензия бөлiнедi , мысалы , кһмiрдiғ судағы суспензиясы . Сузгiлеу центрифугаларында суспензияларды белу ортадан тепкіш сүзгілеу деп аталады . Мұндай процестiн мысалы болып нитрозофенолдан күңгірт ерiтiндi болу табылады . Сүзгiштерде суспензияны белу процестеріне ұқсас сүзгілеу центрифугаларында тұнбалар тузумен сузгiлеу , шаю және ылғалды ту мақсатында оны сығу операциялары бiртiндеп орындалуы мүмкін . Центрифугалау процестерi периодты турде немесе үздiксiз жүруi. Центрифугалау заңдылықтарының күрделілігіне және практикада колданылатын центрифугалар конструкцияларынын әртүрлiлiгiне байланысты оны есептеудiн нақты тәсiлдерiнiн және процестерінін сенiмдiрек мәлiметтердi конструкциялық жағынан есептелетiн центрифугаға жақын келетiн үлкен емес центрифугада сәйкес суспензияны немесе эмульсияны бөлу бойынша тәжірибелер жүргізу арқылы алуға болады . жүктеу/скачать 0,66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|