Оқулық Алматы, 012 Əож 528(075. 8) Кбж 26. 12я73 т 53
жүктеу/скачать 11,51 Mb. Pdf көрінісі
|
tokpanov-kartografia
- Бұл бет үшін навигация:
- Бас масштаб
- Безье қисығы
- Бергштрих- бұл
| Аэрофототүсірілімдердің
бүркемеленбеген белгілері – аэрофототү- сі рі лімдердегі нысандарды тануға мүмкіндік беретін белгілері. Олар тура немесе жанама болуы мүмкін. Бас масштаб – картаның негізі ретінде алынған глобустың масшта- бы. Ол картаның оң жақ бұрыштамасының астында сандық, атау жəне сызықтық масштаб түрінде жазылады. Бас масштаб бұрмалану болмайтын жекелеген сызықтар мен нүктелерді дəл өлшеуге мүмкіндік береді. Бағдарлау – жергілікті жерде көкжиектің тұстарына жəне жергілікті жердегі заттарға, жер бедерінің құрамдас бөліктеріне қатысты орнын анықтай отырып жүретін жолының бағытын таба білу. Жергілікті жер- де бағдарлаудың құрамына өзің тұрған жердегі көкжиектің тұстары мен сол жердегі ерекшеленетін заттарға қатысты орнын анықтау таңдаған бағытпен жүрудің сақталуы, жергілікті жердегі бағдарлық заттардың жағдайы кіреді. Бағдарлау нақты жəне жалпы болып екіге бөлінеді. Бағдар – жергілікті заттар мен жер бедерінің пішініне қарап, өзің тұрған орынмен қозғалатын бағытты анықтау. Олар пішінімен, түсімен ерекшеленіп өзін тұрған жерді көзбен шалып өткенде, жеңіл əрі тез табы- лады. Бағдарлар аудандық, сызықтық, нүктелік болып үшке бөлінеді. Безье қисығы – жатық сызықтарды компьютерлік кестеде үлгілеуде кеңінен қолданатын тəсіл. Қисық сызық толығымен өзінің тірек нүктесінің дөңес кабықшасында жатады. Безье қисығының бұл қасиеті қисық сызықтар дың қилыстарын табуды жеңілдетеді. Егер өзінің тірек нүктесіндегі дөңес қабықша қилыспаса онда қисық сызықтарда қилыспайды. Осы қасиеттеріне орай оның тірек нүктелері арқылы қисық сызықтардың параметрлерін интуитивті басқаруға болады. Оны ХХ ғасырдың 60 жылдары Пьер Безье мен Пол де Кастельжо ойлап тапқан. Бергштрих- бұл жер бедерінің дөңес (тау, төбе, жота, белес) жəне иілінген ойлы (қазан шұңқыр, жылға, ойпаң, сай, мойнақ) пішіндерін бір- бірінен ажыратып, бағытын анықтауға мүмкіндік беретін горизонтальдарға перпендикуляр жүргізілетін қысқа сызық. |