Оқулық Алматы, 014 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»



Pdf көрінісі
бет356/481
Дата20.02.2022
өлшемі8,06 Mb.
#25953
түріОқулық
1   ...   352   353   354   355   356   357   358   359   ...   481
Ɍɚɡɚ ɚɤɬɢɜ/ɤɚɩɢɬɚɥ 

Ʉɚɩɢɬɚɥɞɵԕ ɫɚɥɵɦɞɚɪɞɵ 

ԕɚɪɠɵɥɚɧɞɵɪɭ 

Ԕɨɪɥɚɪ 


Ԕɚɪɠɵɥɵԕ ԕɨɪɵɬɵɧɞɵ 

Ȼɸɞɠɟɬɬɿɤ 

ԕԝɪɚɥɞɚɪ 

ɟɫɟɛɿɧɟɧ 

ɤɚɩɢɬɚɥɞɵԕ 

ɫɚɥɵɦɞɚɪɞɵ 

ԕɚɪɠɵɥɚɧɞɵɪɭ 

ɋɵɪɬɬɚɣ ԕɚɪɵɡ 

ɟɫɟɛɿɧɟɧ 

ɤɚɩɢɬɚɥɞɵԕ 

ɫɚɥɵɦɞɚɪɞɵ 

ԕɚɪɠɵɥɚɧɞɵɪɭ 

ɇɟɝɿɡɝɿ ԕԝɪɚɥɞɚɪɞɵ 

ԕɚɣɬɚ ɛɚԑɚɥɚɭ ԕɨɪɵ 

Ɇɚɬɟɪɢɚɥɞɵԕ 

ɟɦɟɫ ɚɤɬɢɜɬɵ 

ԕɚɣɬɚ ɛɚԑɚɥɚɭ 

ԕɨɪɵ 


Ԧɡɝɟ 

ԕɨɪɥɚɪ 


ɒɟɬɟɥ ԕɵɡɦɟɬɿ 

ɛɨɣɵɧɲɚ 


ɲɟɬɟɥɞɿɤ 

ɜɚɥɸɬɚɧɵ ԕɚɣɬɚ 

ɟɫɟɩɬɟɭ ԕɨɪɵ 

Ԕɚɪɠɵɥɵԕ ɢɧɜɟɫɬɢɰɢɹɥɚɪɞɵ 

ԕɚɣɬɚ ɛɚԑɚɥɚɭ ԕɨɪɵ 

ȿɫɟɩɬɿ 


ɠɵɥɞɵԙ 

ԕɚɪɠɵɥɵԕ 

ԕɨɪɵɬɵɧɞɵɫɵ 

Ԧɬɤɟɧ 


ɠɵɥɞɚɪɞɵԙ 

ԕɚɪɠɵɥɵԕ 

ԕɨɪɵɬɵɧɞɵɫɵ 

21.2 Таза активтердің/капиталдың бағалануы жəне есебі

Салымдар 

бойынша 

міндеттемелерді 

қабылдауға 

жоспарлы 

тағайындауларды  мемлекеттік  мекемеге  бөлгенде,  күрделі  салымдар-

ды  қаржыландыру  танылады  жəне  мынадай  жазбамен  көрсетіледі: 1082 

«Күрделі  салымдар  бойынша  міндеттемелер  қабылдауға  арналған  жоспарлы 

тағайындаулар», 1092 «Күрделі салымдар бойынша міндеттемелер қабылдауға 

арналған  жоспарлы  тағайындаулар»  қосалқы  шотының  дебеті  жəне 5010 

«Күрделі  салымдарды  қаржыландыру»  шоты  қосалқы  шотының  кредиті 

[21.1-кесте].

21.1-кесте

Күрделі салымдарды қаржыландырудың есебі

№ Операцияның мазмұны

Дт

Кт

1

Күрделі салымдарды 



қаржыландырудың 

бюджеттен түсуі



1062 Сыртқы қарыздар 

бойынша бюджеттік 

инвестициялық 

жобаның арнайы шоты



5011 Күрделі 

салымдарды бюджет 

есебінен қаржыландыру

2

Ұзақ мерзімді активтерге 



амортизация есептелді

7110 Ұзақ мерзімді 

активтердің 

амортизациясы 

бойынша шығыстар



2391 Негізгі құралдардың 

жинақталған 

амортизациясы

2521 Инвестициялық 

жылжымайтын 

мүліктің жинақталған 

амортизациясы 



2721 Материалдық емес 

активтердің жинақталған 

амортизациясы



380

21.1-кестенің жалғасы

3

Күрделі салымдарды 



қаржыландыруын 

қолданудан алатын 

кірісті есепке алуға бір 

уақытта екінші жазу 

беріледі

5011 Күрделі 

салымдарды 

бюджет есебінен 

қаржыландыру



6020 Күрделі 

салымдарды 

қаржыландырудан 

алынатын кірістер 

4

Сыртқы қарыздардың 



есебінен күрделі 

салымдарға 

қаржыландырудың түсуі

1082 Күрделі 

салымдар бойынша 

міндеттемелер 

қабылдауға 

арналған жоспарлы 

тағайындаулар



1092 Күрделі 

салымдар бойынша 

міндеттемелер 

қабылдауға 

арналған жоспарлы 

тағайындаулар



5012  Күрделі 

салымдарды сыртқы 

қарыздар есебінен 

қаржыландыру

Күрделі 

салымдарды 

қаржыландыруды 

күрделі 


салымдарды 

қаржыландыруды  тұтынудан  кіріске  есептен  шығару  осы  актив  жататын 

топтың амортизациясының нормасы бойынша есептелген сомада, ұзақ мерзімді 

активтерді  сатып  алуға  ұзақ  мерзімді  активтің  амортизациясын  есептеумен 

жүзеге асырылады жəне мынадай тізбекпен көрсетіледі: 5010 «Күрделі салым-

дарды қаржыландыру» шоты қосалқы шотының дебеті жəне 6020 «Күрделі са-

лымдарды қаржыландырудан алынатын кірістер» шотының кредиті [21.2-кес-

те].


21.2-кесте

Күрделі салымдарды қаржыландырудың есебі



Операцияның 

мазмұны

Дт

Кт

1

Ұзақ мерзімді 



активтерге 

амортизация есептелді



7110 Ұзақ мерзімді 

активтердің 

амортизациясы 

бойынша шығыстар



2391 Негізгі құралдардың 

жинақталған 

амортизациясы

2521 Инвестициялық 

жылжымайтын 

мүліктің жинақталған 

амортизациясы 



2721 Материалдық емес 

активтердің жинақталған 

амортизациясы



381

21.2-кестенің жалғасы

2

Сыртқы қарыздар 



есебінен күрделі 

салымдарды 

қаржыландыруын 

қолданудандан алатын 

кірісті есепке алуға бір 

уақытта екінші жазу 

беріледі

5012 Күрделі 

салымдарды сыртқы 

қарыздар есебінен 

қаржыландыру



6070 Сыртқы 

қарыздар есебінен 

қаржыландырудан түскен 

кірістер


3

Желтоқсанның соңғы 

жұмыс күнінде күрделі 

салымдар бойынша 

міндеттемелерді 

қабылдауға 

арналған жоспарлы 

тағайындауларды жабу 



5011 Күрделі 

салымдарды 

бюджет есебінен 

қаржыландыру



5012  Күрделі 

салымдарды сыртқы 

қарыздар есебінен 

қаржыландыру



1082  Күрделі салымдар 

бойынша міндеттемелер 

қабылдауға арналған 

жоспарлы тағайындаулар



1092 Күрделі салымдар 

бойынша міндеттемелер 

қабылдауға арналған 

жоспарлы тағайындаулар 



1062 Сыртқы қарыздар 

бойынша бюджеттік 

инвестициялық жобаның 

арнайы шоты

Есепті жылдың соңында жоспарлы тағайындаулар шоттарындағы күрделі 

салымдарға қалдықтар бюджетке қайтаруға жатады: 5010 «Күрделі салымдар-

ды қаржыландыру» шоты қосалқы шотының дебеті жəне 1082 «Күрделі салым-

дар бойынша міндеттемелер қабылдауға арналған жоспарлы тағайындаулар» 

немесе 1092 «Күрделі салымдар бойынша міндеттемелер қабылдауға арналған 

жос-парлы  тағайындаулар»  қосалқы  шотының  кредиті. 5100 «Резервтер» 

бөлімінің  шоттарында  əділ  құн  бойынша  активтерді  есепке  алу  моделін 

қолданған кезде есептелетін ұзақ мерзімді активтерді қайта бағалауға, шетелдік 

қызмет бойынша шетел валютасын қайта есептеуге жəне өзге резервтер сома-

сы көрсетіледі [21.3-кесте].



21.3-кесте

Күрделі салымдарды қаржыландырудың есебі



Операцияның мазмұны

Дт

Кт

1

Жүргізілген қайта бағалау 



нəтижесінде негізгі 

құралдардың жинақталған 

амортизациясына түзету 

енгізу


5111 Негізгі 

құралдарды қайта 

бағалауға арналған 

резерв


2391 Негізгі 

құралдардың 

жинақталған 

амортизациясы




382

21.3-кестенің жалғасы

2

Жүргізілген қайта 



бағалау нəтижесінде 

материалдық емес 

активтердің жинақталған 

амортизациясына түзету 

енгізу

5112 Материалдық 

емес активтерді 

қайта бағалауға 

арналған резерв



2721 Материалдық 

емес активтердің 

жинақталған 

амортизациясы

3

Кейіннен пайдалану 



нəтижесінде қымбаттау 

сомасын қаржылық 

нəтижеге жабу

5112 Материалдық 

емес активтерді 

қайта бағалауға 

арналған резерв



5210 Есепті жылдың 

қаржылық нəтижесі

4

Сатуға арналған қаржылық 



инвестицияның əділ 

құнының көбеюі



1120 Қысқа 

мерзімді қаржы 

инвестициялары

5113 Қаржылық 

инвестицияларын қайта 

бағалауға арналған 

резерв


5

Қайта бағаланған активтер 

қатардан шығарылғанда 

резервтің сомасын 

қаржылық нəтижеге жабу

5111 Негізгі 

құралдарды қайта 

бағалауға арналған 

резерв


5112 Материалдық 

емес активтерді 

қайта бағалауға 

арналған резерв



5210 Есепті жылдың 

қаржылық нəтижесі

5100 «Резервтер» бөлімінің шоттарында əділ құн бойынша активтерді есеп-

ке  алу  моделін  қолданған  кезде  есептелетін  ұзақ  мерзімді  активтерді  қайта 

бағалауға, шетелдік қызмет бойынша шетел валютасын қайта есептеуге жəне 

өзге резервтер сомасы көрсетіледі.

Ұзақ мерзімді активтерді қайта бағалауға резервтерді есептеу мен есептен 

шығару тəртібі кіші бөлімдерінде анықталған.

5210 «Есепті  жылдың  қаржылық  нəтижесі»  шотында  есепті  жылдағы 

мемлекеттік мекеменің кірістері мен шығыстарының сомасын жабу нəтижесі 

көрсетіледі [21.4-кесте].

Қаржылық  нəтижені  шығарғанда  мынадай  корреспонденциялар  жүзеге 

асырылады:

5210 «Есепті жылдың қаржылық нəтижесі» шотының дебеті жəне Шоттар 

жоспары  шығыстарының  тиісті  қосалқы  шотының/шотының  кредиті;  Шот-

тар жоспары кірістерінің тиісті қосалқы шотының/шотының дебеті жəне 5210 

«Есепті жылдың қаржылық нəтижесі» шотының кредиті.

5220 «Өткен жылдардың қаржылық нəтижесі» шотында есепті жылды қоса 

алғанда  мемлекеттік  мекеме  қызметінің  барлық  кезеңіне  ұлғаю  нəтижесімен 

қаржылық қорытынды көрсетіледі жəне мынадай жазбамен көрсетіледі:




383

5220 «Өткен  жылдардың  қаржылық  нəтижесі»  шотының  дебеті  жəне 

есепті жылдың теріс қаржылық нəтижесі болған кезде 5210 «Есепті жылдың 

қаржылық нəтижесі» шотының кредиті; 

5210 «Есепті  жылдың  қаржылық  нəтижесі»  шотының  дебеті  жəне  есепті 

жылдың  оң  қаржылық  нəтижесі  болған  кезде 5220 «Өткен    жылдардың 

қаржылық нəтижесі» шотының кредиті.

5010 «Күрделі  салымдарды  қаржыландыру»  қосалқы  шоттары  бойынша 

есепке алу Нысандар альбомының 292-а нысанды карточкаларында (Нысандар 

альбомының 292 нысанды кітабында) жүргізіледі.



21.4-кесте



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   352   353   354   355   356   357   358   359   ...   481




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет