Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»



Pdf көрінісі
бет112/159
Дата10.10.2022
өлшемі8,62 Mb.
#42085
түріОқулық
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   159
6.7.
 МУЛЬТИПЛЕКСОРЛАР ЖӘНЕ 
ДЕМУЛЬТИПЛЕКСОРЛАР 
Мультиплексор 
деп бірнеше сигналдар көздерінен шыққан деректерді 
жалғыз шығатын арнаға басқарылатын берілісіне арналған функционалды 
торап аталады. Мұның көрнекі мысалы, көптеген телефондар 
абоненттерінен қоңырауларды қабылдай алатын, телефонның иесінің 
телефон аппараты болып табылады. Бұл жерде телефон қожайынының 
аппараты, көптеген басқа аррналардан телефон қоңыраулары түсетін 
жалғыз шығу арнасы болып табылады. Кез-келген нақты уақытта 
қожайыны, тек бір ғана абонентпен байланысуы мүмкін. Бір абоненттен 
ажырағаннан кейін басқасына қосылуға болады. Бұл мысалда
абоненттерден көптеген кіретін сигналдарды қабылдаушы және оларды 
телефонның қожайынының жалғыз қабылдау арнасына жіберуші 
мультиплексор рөлін телефон станциясы атқарады. Сандық техникада 
қолданылатын 
мультиплексорлардың 
телефон 
станциясынан 
айырмашылығы, 
олар 
дыбыстық 
сигналдарды 
емес 
логикалық 
сигналдарды қосады. 
Сандық техникадағы мультиплексор — бұл екілік кодпен 
басқарылатын және бірнеше кіру орны және жалғыз шығу орны бар 
сигналдарды ажыратып-қосқыш. Шығуға нөмірі екілік кодқа сәйкес 
келетін кіретін орын қосылады. 
Сонымен, мультиплексорда бір шықпа және екі кірмелер тобы болады: 
ақпаратық және мекенжайлық. Мекенжайлық кірмелерге берілетін код, 
ақпараттық кірмелердің қайсысының қазіргі сәтте шықпаға қосылғанын 


171 
анықтайды. Әдетте, 
К
ақпараттық кірмелер саны және 
n
мекенжайлық 
кірмелер саны 
К
= 2

арақатынасымен байланысты. Қарапайым жағдайда, 
екі разрядты мекенжайлық кодта 4 : 1 мультиплексорларын (n = 2, 
К
= 4) 
қолданылады, сонымен қатар 8 : 1 мультиплексорлары
 (п
= 3, 
К
= 8), 16:1 
мультиплексорлары (п = 4, 
К
= 16) болады. 
Мультиплексорды жүзеге асыру үшін ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ, ЕМЕС логикалық 
элементтерін пайдалануға болады. 4 : 1 мультиплексордың жұмысын
шынайылық кестесімен көрсетуге болады (6.9- кесте). 
Демультиплексор
— бұл бір кірме бойынша бірнеше шықпалардан 
түсетін ақпаратты беруді басқаруға арналған функционалды торап, яғни 
демультиплексор мультиплексорға кері операцияларды жүзеге асырады. 
Басқа сөздермен айтқанда демультиплексор — бұл бірнеше шықпалардың 
бірін таңдауды жүзеге асыратын және оны өзінің кірмесіне қосатын 
құрылғы немесе екілік кодпен басқарылатын және бір кірме және бірнеше 
шықпалары бар сигналдарды ауыстырғыш. Кірмеге нөмірі екілік код 
қалпына 
сәйкес 
келетін 
шықпа 
қосылады. 
Жалпы 
алғанда 
демультиплексорда бір ақпараттық кірме, 
п
мекенжайлық кіру орындары
6.9-шы кесте 
Кірмелер 
Шықпалар 
А
1
А
0


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   159




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет