Оқулық "Білім беруді дамытудың федералды институты"


Бірінші тҥрдегі фазалық ауысулар



Pdf көрінісі
бет20/140
Дата07.02.2023
өлшемі9,08 Mb.
#66005
түріОқулық
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   140
2.1.9. Бірінші тҥрдегі фазалық ауысулар 
Әрбір жеке зат кемінде ҥш фазалық кҥйде болуы мҥмкін: қатты, 
сҧйық және газ кҥйінде. 
Фаза — бӛлім бетімен шектелген гетерогенді жҥйенің біртҧтас 
гомогенді бӛлігі болып табылады. Егер фазалық ауысулар, ӛзгерулер 
кезінде ҥйлесімді фазалардың кӛлемі (және тиісті тығыздығы) ӛзгерсе, 
онда тарнсформацияны, яғни ӛзгеруді бірінші саты фазасының ауысуы 
деп атайды. Бірінші тҥрдегі фазалық ауысу келесі фазалық 
тҥрлендірулерді қамтиды: 
кристалл сҧйықтық фазасы (кристалдану балқу) сҧйықтық бу 
(булану конденсация) кристалл бу (сублимация (сублимация)
десублимация (бу фазасынан кристалдану 
)кристалдануы (полиморфтық тҥрленулер) 
кристалл  кристалдану (полиморфтық тҥрленулер) 
Тҧрақты сыртқы қысым кезінде, бірінші тҥрдегі фазалық ауысу 
тҧрақты температурада болады. Олар зат жылытылған кезде және ол 
салқындаған кезде энергияны сіңіруімен бірге жҥреді. Бір мольдік зат 
бойынша энергияның тиісті мӛлшері фазалық трансформацияның 
молярлы энтальпиясы деп аталады. 
Тҧрақты қысым кезінде фазалық ауысу жылуы энтальпияның 
ӛзгеруіне тең. Ішкі энергияның ӛзгеруін фазалық ӛту энтальпиясы 
бойынша есептеуге болады.
c
p
a + bT + c 'T
-2

(2.9) 
органикалық заттарға арналған 
c
p
a + bT + cT
2

(2.10) 


40
 U
ф.п 

Н
ф.п 
— p   V
ф.п, 
 
бҧл жердегі АЕф.
п
— фазалық ауысу кезінде молярлық кӛлемнің 
ӛзгеруі,М молярлық массадан және соған сәйкес фазалардың 
тығыздығынан есептеледі: 
 U
ф.п 
= 
бҧл жердегі р
1
, р 
2
- бастапқы және соңғы фазалардың тығыздығы. 
АН
бу
затының булануының энтальпиясы, әдетте, балқытатын 
энтальпия АНбалқ-дан әлдеқайда кӛп. Соңғысы, ӛз кезегінде, АН^-ның 
полиморфтық тҥрленуінің энтальпиясынан ҥлкен: 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   140




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет