154
Тұрақты магнитті қыздырғанда немесе қатты соққылағанда магниттік
қасиеттерінен айырылады.
3. Магниттердің бір-бірімен әрекеттесуінің электр зарядтарының өзара
әрекеттесуіне ұқсастығы бар. Біз 4-тарауда берілген зарядтың төңірегін-
дегі электр өрісін зерттеу үшін басқа бір
«сынақ зарядын» пайдаланған
едік. Сол сияқты, магниттің төңірегіндегі өрісті зерттеу үшін де элемен-
тар
«сынақ магнитті» пайдаланамыз. Сынақ магниттерінің рөлін өріс-
терін ескермеуге болатын ұсақ болат ұнтақтары немесе кішкентай маг-
нит тілшелері атқарады.
Тұрақты магниттердің төңіректерінде де олардың
сынақ магнитімен
әрекеттесулерін туғызатын ерекше өрістің бар екеніне тәжірибе жасап
көз жеткізе аламыз. Ол үшін жолақ магниттің үстін қатырма қағазбен
жа уып, зертханаларға арналған ұсақ болат ұнтақтарын оның бетіне
біркелкі себейік. Егер қарындаш немесе қаламмен қағаз тілімін жай-
лап соқсақ, онда ұнтақтарға белгісіз күштер әрекет етіп, олар белгілі бір
тәртіппен орналасады (сурет 6.2,
ә).
Ал егер ұсақ болат ұнтақтарының орнына бірнеше магнит тілшеле-
рін пайдалансақ, онда белгісіз күштердің әрекет етуінен әр тілшенің
әртүрлі бұрыштарға бұрылып орналасқанын көреміз. Сонымен, тәжірибе
нәтижелеріне сүйеніп, тұрақты магниттің төңірегінде
сынақ магнитте-
ріне әрекет жасайтын
ерекше орта – белгілі бір өріс бар деген қорытынды
жасаймыз.
Магнит өрісі
Достарыңызбен бөлісу: