П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет52/497
Дата14.10.2023
өлшемі38,54 Mb.
#113886
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   497
Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

Ж асалым белгілері: 
тіл ұш ы , ж и н ақы
жуысыңқы, ілгерінді, тербеліссіз (қатаң), езулік 
дауыссыз дыбыс.


ҚАЗАҚ ТІЛІНІҢ ДЫБЫСТАРЫ
39
Айтылым белгілері: 
ны қ жуысыңқы, ауыз 
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: 
күшті лепті, қатаң (шуыл), 
жіңішке, ерін әуезді дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы: 
тіл ұш ы , ж и н ақы
жуы сы ңқы, қатаң, ілгерінді (жіңіш ке), езулік 
дауыссыз дыбыс.
Жуан еріндіктүрі: СОР, СҰРт.б. 
( 19-3-сурет)
Жасалымы: 
тіл ұшы мен қызыл иек өзара 
жинақы жуысады (2-2), жасалу орнына қарай тіл 
ұшы; тіл ауыз қуысында кейін шегініп жатады 
(8), тіл жатысына қарай кейінді; дауыс желбезегі 
тербелмейді (5-4), желбезек қаты сы на қарай 
тербеліссіз; ерін дөңгеленіп (сүйірленіп) барып (1-
2) жасалады, ерін қатысына қарай еріндік дыбыс 
болып табылады.
Айтылымы: 
тіл ұшы мен қызыл иек өзара 
н ы қ ж уы сады , ж уы сы м күш ін е қар ай н ы қ 
жуысыңқы; ауыз қуысы үлкейіп, көмей қуысы 
кішірейеді, үстеме жасалым орнына қарай көмей 
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стіл ім і: 
тіл ұш ы м ен қ ы зы л и е к т ің
жуысымы күшті леппен бітеді, жуысым бітіміне 
қ а р а й л е п т і ж у ы с ы ң қ ы ; д а у ы с с ы з ш уы л 
дыбысталады, үн қатысына қарай қатаң; әуез 
қатысына қарай жуан және ерін әуезді дыбыс 
болып табылады.
С° жуан еріндік түрінің айырым белгілері
Ж асалы м белгілері: 
тіл ұш ы , ж и н а қ ы
жуысыңқы, кейінді, тербеліссіз (қатаң), еріндік 
дауыссыз дыбыс.
Айтылым белгілері: 
ны қ жуысыңқы, көмей 
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: 
күшті лепті, қатаң (шуыл), 
жуан, ерін әуезді дауыссыз дыбыс.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   497




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет