1-сурет Транзистордың жұмыс істеу принципі көлденең қимасы
р-п ауысудың
қалыңдығынан тәуелді болатын канал арқылы токтың жүруіне негізделген.
Транзисторлардың конструкциясында каналдың һтехнологиялық қалыңдығы жабық
қабаттың алғашқы
d қалыңдығынан әлдеқайда асып түседі. Егер бастауды қоректендіру
көзінің оң, ал ағып кетуді теріс полюсімен қосса, онда тізбекте
І C
(U
СИ
<0) тогы пайда болады. Зарядтарды негізгі тасымалдаушылар (осы құрылымда
- тесіктер) түсірілген өрістің әсерінен бастаудан ағып кетуге қарай қозғалады. Бекітпеге
және ағып кетуге түсірілген кіріс кедергісі,
U ЗИ
0 көлденең (каналмен салыстырғанда)
электр өрісін тудырады да нәтижесінде каналдың көлденең қимасын басқарып, бекітпе-
бастау бөлігіндегі кері қосылған
р-п ауысудың жабық қабатына әсер етеді. Жабық қабат
ұлғайып, ток өткізетін каналды жауып, оның кедергісін арттырады. Канал толығымен
жабылатын кернеуді кернеудің қиылуы (отсечка) деп атайды, яғни
мұндағы
q - бөлшектің заряды;
N a р- түріндегі каналдың акцепторлық қоспасының
концентрациясы;
е 0 және
е г
- кристалдың электрлік тұрақтылығы және салыстырмалы
диэлектриктік өтімділігі.
Жұмыс режімінде
(U СИ <0) каналмен
І с тогы жүреді (1-сурет); егер бекітпедегі
кернеуді 0 ден
U ЗИ ҚИ
-ға дейін өзгертсе, онда каналдың қалыңдығы және оған сәйкес
І с тогы кішірейеді. Канал толық жабылғанда, каналдың тогы нөлге айналады, ал ағып кету
тізбегінде азғантай қалдық тогы - қиылу тогы жүреді. Оның шамасы негізінен ауысуды
басқаратын кері токке тең болады
(І С