Реферат «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылды дамыту»
жүктеу/скачать 53,32 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңдардың қалыптасу кезеңдері
| І.НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. «Сыбайлас жемқорлық» ұғымы Сыбайлас жемқорлық-бұл біздің қоғамның ең маңызды мәселелерінің бірі. Біздің әрқайсымыз оның не екенін білеміз, мүмкін көбісі іс жүзінде парақорлыққа тап болған шығар. Көбінесе сыбайлас жемқорлық дегеніміз-пара алу, жеке байыту үшін заңсыз ақшалай кіріс алу. Қазақстанда өткен ғасырдың 90-жылдарынан бастап сыбайлас жемқорлық аса қауіпті құбылыс ретінде айтыла бастады. Барлық заңнамалық және нормативтік актілерде парақорлық пен сыбайлас жемқорлық біздің қоғам мен мемлекеттің мүдделеріне түбегейлі қайшы келетіні атап көрсетілген. "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" Қазақстан Республикасының Заңы бұл мәселені халықаралық талаптарға сәйкес құжат дәрежесіне көтерді. БҰҰ Бас Ассамблеясының 1979 жылғы 34-ші сессиясының құжаттарына сәйкес, "сыбайлас жемқорлық" терминіне мынадай анықтама берілді – бұл лауазымды тұлғаның лауазымдық нұсқаулықтарды бұза отырып, сондай-ақ оларды бұзбай, осындай сыйақы берушінің мүддесі үшін кез келген нысанда сыйақы үшін өзінің лауазымдық өкілеттігі саласындағы қандай да бір іс-әрекетті немесе әрекетсіздікті орындауы. Қазіргі уақытта сыбайлас жемқорлықтың ең дәл және қысқаша түсіндірмесін Transparency International халықаралық ұйымы жеке пайда үшін қоғамдық билікті теріс пайдалану ретінде ұсынды. Сыбайлас жемқорлық қоғамдық өмірдің барлық салаларында таралады деп сеніммен айтуға болады. Сыбайлас жемқорлық кез-келген тәсілмен және кез-келген жағдайда мемлекеттік билік жүйесіндегі өз позициясынан немесе соған байланысты қоғамдық мәртебесінен пайдакүнемдік мақсатта пайда табу үшін қарастырылатын көзге көрінбейтін қылмыс түрі. Сыбайлас жемқорлықтың пайда болу себептерін мынадай қатарға жіктеуге болады: әлеуметтік-экономикалық, саяси, ұйымдастырылған, құқықтық себептер, сондай-ақ мәдени-этикалық сипаттағы факторлар. 2.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңдардың қалыптасу кезеңдері Сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманың қалыптасу кезеңінде Қазақстанда сыбайлас жемқорлық заңды институционалдық нысандарда көрінді. Оның сол кездегі факторлары: қоғамда байлар мен кедейлер сияқты әлеуметтік топтарға бөліну, олардың жағдайлары бойынша осы топтардың арасындағы қатаң иерархия, туыстық қатынастар мен патриархалдық мәдениет, қазақтарда шенге табыну психологиясын тәрбиелегені.1998-2014 жылдар кезеңінде қабылданған заңнамалық актілер, мемлекеттік сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес бағдарламалары бұл мәселеге қарсы әлеует және заңнама бойынша бірқатар шаралардың, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдардың елге маңызды екенін көрсетеді. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы бірінші кезең- Егемендіктің заңнамасы. Қазақстан 1992 жылдан 1997 жылға дейінгі кезеңді қамтиды және нормативтік құқықтық базаның қалыптасуымен сипатталады. Оның айрықша қасиеті ол басқа ол басқада да қылмыс нысандарымен және белгіліремен бір дәрежеде ұстап, сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы күресті жандандыру процесін тежеді.1992-1997 жылдар аралығында қабылданды: - ҚР Елбасының 1992 жылғы 17 наурыздағы " Ұйымдасқан қылмыс пен сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті күшейту жөніндегі шаралар туралы" Жарлығы; - ҚР Елбасының 1997 жылғы 5 қарашадағы " Ұлттық қауіпсіздікті нығайту, ұйымдасқан қылмыс және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті одан әрі күшейту жөніндегі шаралар туралы" Жарлығы. Екінші кезең 1998-2000 жылдарға байланысты: - "сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" 1998 жылғы 2 шілдедегі ҚР Заңы; - 1997 жылғы 16 шілдедегі Қылмыстық кодекс; - 1998 жылғы 1 қаңтардағы қылмыстық іс жүргізу кодексі; - Қазақстан Республикасы Президентінің 1998 жылғы 7 желтоқсандағы Жарлығымен бекітілген «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің 1999-2000 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы». Үшінші кезең-2001-2004 жж. сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес мәселелерін шешуге жүйелі көзқарас қалыптасуымен сипатталады. -2001 жылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің 2001-2005 жылдарына арналған мемлекеттік бағдарламасы бекітілді."Мемлекеттік сатып алу туралы" ҚР Заңы, 2001 жылғы 30 қаңтардағы "Мемлекеттік сатып алу туралы" Кодекс қабылданды. 2002 жылғы Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы ҚР құқықтық саясатының тұжырымдамасы әзірленді және бекітілді. Төртінші кезеңнің басталуы 2005 жылдың ақпанына келеді: - ҚР Президентінің 2005 жылғы 14 сәуірдегі сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті күшейту, мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлғалардың қызметінде тәртіп пен тәртіпті нығайту туралы" Жарлығы; - "Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметшілерінің ар-намыс кодексі туралы" ҚР Президентінің 2005 жылғы 3 мамырдағы Жарлығы; - Қазақстан Республикасы Президентінің 2005 жылғы 23 желтоқсандағы "сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің 2006-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы" Жарлығы; - "БҰҰ-ның сыбайлас жемқорлыққа қарсы конвенциясын ратификациялау туралы" 2008 жылғы 4 мамыр ҚР Заңы; - "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне бизнесті және меншікті заңсыз басып алуға қарсы іс-қимыл мәселелері(рейдерлік) бойынша өзгерістер енгізу туралы"2011 жылғы 11 қаңтардағы ҚР Заңы. Ең соңғы бесінші кезең: - ҚР Үкіметінің 2011 жылғы 31 наурыздағы қаулысымен сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі 2011 - 2015 жылдарға арналған салалық бағдарлама бекітілді. - Қазақстан Республикасы Президентінің 2014 жылы 26 желтоқсандағы Жарлығымен бекітілген «Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясы»; - 2015 жылы 18 қарашасындағы «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының Заңы; - Қазақстан Республикасы Президентінің 2015 жылғы 11 желтоқсандағы № 128 жарлығымен Қазақстан Республиканың мемлекеттік қызмет істері министрліктері құрылды. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша ұлттық бюро туралы ереже бекітілді. Ұлттық бюро Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылды өз құзыреті шегінде жүзеге асырып, алдын алу, анықтау, жолын кесу, ашу және сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды тергеу және өзге де функциялар жасау керек. жүктеу/скачать 53,32 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|