С. Б. Балшыкеев



Pdf көрінісі
бет49/117
Дата27.09.2023
өлшемі1,13 Mb.
#110776
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   117
Байланысты:
Balshikeev 1 (1)

4.7
 
Даосизм 
 
Даосизмнің негізін салушы – б.з.д. IV ғ. Қытайда ӛмір сҥрген Лао-Цзы 
болып табылады. Оның ӛмірі туралы нақты ақпарат жоқ. Даостар ҥшін 
киелі саналатын басты еңбек «Дао-дэ-цзин» 
(Адамгершілік жолы) 
деп 
аталады.
Лао-Цзы жӛніндегі ілім ӛте кҥрделі тілмен жазылған. Философиялық-
діни орталығының доктринасы ретінде 
Дао жӛніндегі ілімді
атауға болады. 
Дао дегеніміз не? Бҧл терминнің мазмҧны кӛп мағынаны білдіреді: 
Дҥниежҥзілік заң, Ақиқат, Тәртіп, Абсолют, Бастамалардың бастауы, 
Табиғаттың жалпыға ортақ заңы. 
Дао 
– ол барлығы да, ештеңе де емес, 
ағзалардың сезімдерді қабылдауы, оны ешкім туындатпаған, бірақ ол 
барлық жерде және әрқашанда жҥреді.
Біз Дао жӛнінде не біле аламыз? Оны анықтаудың қҧралы Даоның 
нақты сапасы дэ болып табылады. Дао туныдатады, дэ – қоректендіреді, 
ӛсіреді. 
Даоны зерттеу және онымен етене жалғасу – адамзат ӛмірінің мәні 
және мақсаты. Даолықтар ӛмірді бағалаған және бағалайды. Олардың сан 
ғасырлар бойғы мәңгілік ӛмірге ҧмытылыстары аса зор назар мен 
қҧрметтеуді қажет етеді. Біріншіден, даосизм ауыр, орташа, және ең 
соңында жеңіл тағамнан бірітіндеп бас тартуды қарастыратын тамақтану 
жҥйесін әзірлеген – даолықтың тек ауамен, сумен және ӛзінің сілекейімен 
қоректену қажеттігі ғажайып қҧбылыс саналады.
Даолықтар ҧзақ ӛмір сҥретін жануарлардың тіршілік әрекетін мҧқият 
зерттеген – сондықтан да, олардың ҧзақ ӛмір сҥруге жеткізетін жетістіктері
туралы ілімдерінде йога жҥйесі бойынша дене шынықтыру және дем алу 
жаттығуларына кӛп кӛңіл бӛлінеді. Даолықтар мҧнымен шектеліп қана 
қоймай, Даоны толығымен танып, онымен жалғасу ҥшін адам ағзасының 
жҥздеген жылдарға дейін ӛмір сҥруіне мҥмкіндік туғызатын – 
«мәңгілік 
ӛмір сүру дәрісін»
ойлап табуға тырысты.
Олар кӛптеген диеталық тағамдарды ойлап тапты, олардың қҧрамына 
кейбір минералдар кірген. Даолықтардың мәңгілік ӛмір туралы ілімі қытай 


52 
қоғамының жоғары лауазымдағыларын қатты қызықтырғанын айта кету 
маңызды. Мәңгілік ӛмір сҥруді аңсаған императорлар даолықтарға тек 
моральді кӛмек кӛрсетіп қана қоймай, сонымен қатар, қаржылай кӛмек 
кӛрсетіп отырған.
Мәңгілік ӛмір сҥруге жетудің тҥрлі тәсілдерінің ішінде практикалық 
жыныстық қатынасқа кӛп кӛңіл бӛлінген, онда қажетті ережелерді орындау 
жағдайында, екі жақтың да ағзаларын нығайтып, жасару қабілеті 
туындайды. Әр тҥрлі тілдерге аударылған 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   117




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет