С. Г. Тажбаева Редакция алқасы



Pdf көрінісі
бет275/587
Дата06.01.2022
өлшемі7,04 Mb.
#13134
1   ...   271   272   273   274   275   276   277   278   ...   587
Байланысты:
ped and psy 2 nomer 2016.compressed (1)

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 
179 
білім беру бағдарламаларымен қамтамасыз етеді , ал университет негізіндегі колледждер жалпы білім 
беру бағдарламасына с`йкес бір жылдық бакалавр ж`не магистр д`режесімен қамтамасыз ете алады. 
Тек  екі  жеке  университет  жалпы  білім  беру  бағдарламасына  с`йкес  барлық  үш  д`режелі  білім  беру 
қызметін  ұсынуға  құқылы.  Жеке  университет  негізіндегі  колледждер  барлық  д`режедегі  білім  беру 
мүмкіндігінің с`йкестігін үнемі д`лелдеп тұрулары қажет [8]. 
2013  жылға  дейін  жоғарғы  оқу  орнын  сапамен  қамтамасыз  ету  м`селесімен  Швецияның  білім 
министрлігі  негізінде  құрылған  «Шведтік  ұлттық  жоғарғы  білім  беру  бойынша  агентігі»  ж`не  бес 
негізгі бөлімнен: сапамен қамтамасыз ету, құқықтық бөлім, біліктілікті тану бөлімі, жоғарғы білімді 
беруді анализдеу ж`не коммуникация бөлімінен тұрды.  
Сапамен қамтамасыз ету бөлімі екі негізгі қызметті :  

ғылыми д`режені беру құқығымен қамтамасыз ету (жаңа оқу бағдарламаларына арналған); 

п`ндер аумағын бағалау (қолданыстағы оқу бағдарламаларына арналған).  
Шведтік  ұлттық  жоғарғы  білім  бойынша  агентігінің    (Hogskoleverket)  негізгі  қызметі  :  шведтік 
университеттер мен жоғарғы білім беруде жалпыламасапамен қамтамасыз ету, бақылау, мониторинг, 
жоғарғы білім беруді дамыту, зерттеу ж`не анализ, шет елдік біліктілікті бағалау ж`не студенттерді 
ақпараттандыру. 
2013  жылдың  1  қаңтарынан  бастап  агенттік  мемлекеттік  орган  ретінде  өз  жұмысын  аяқтады  [9]. 
Агенттік  құзыреттілігі  мен  қызметін  қазіргі  таңда  жаңа  екі  мемлекеттік  орган:  Швеция  универси-
тетінің  ректорлар  кеңесі  (Universitetskanslersambetet)  ж`не  Шведтік  жоғарғы  білім  беру  бойынша 
университеттер мен колледждер кеңесі (Universitets-och hogskoleradet) атқарады. 
Қазіргі таңда, Швеция мемлекетінің жалпы жоғарғы білім беруді сапамен қамтамасыз ету келесі-
дей бағыттарды қамтиды: 

ғылыми д`режені беру құқығын мемлекеттік бақылау (жаңа бағдарламалар бойынш); 

п`ндік аумақты бағалау (қолданыстағы бағдарламалар бойынша) ; 

эксперттік топтың бағалау `рекеттерін жүргізуі. 
Осының негізінде сапа нақты көрсеткіштерін бағаланады:  

оқытушылар құрамының біліктілігі; 

білім беру аумағы; 

инфрақұрылым; 

білім беру бағдарламаларының құрылымы; 

ғылыми д`режені беру жүйесі. 
Сонымен,  Швециядағы  жоғарғы  білімді  сапамен  қамтамасыз  ету  ерекшелігі  курстар  мен  бағдар-
ламалар  н`тижесін  бағалауда  екені  белгілі.  Осы  орайда  «н`тиже»  термині  мағынасы,  оқу  курстары 
мен  бағдарламаларының  білім  беру  заңындағы  анықталған  талаптарға  қаншалықты  с`йкес  екенді-
гімен  бағаланады.  Яғни,  заңи  талаптар  білім  беру  саласының  қатаң  бақылауда  болуы  Швед  мемле-
кетінің білім саласын жетік дамыту үшін өте қатал жүйені болданатыны анықталып тұр.  
Қазіргі  таңда  курстар  мен  бағдарламаларды  бағалау  арнайы  эсперттік  топтармен  жүзеге  асыры-
лады.  Мысалы,  2011-2012  жылдар  аралығындағы  553  оқу  бағдарламаларының  (жалпы  ж`не  маман-
дандырылған  д`режеде  )  77-сі  ғана  мамандар  даярлауда  сапасы  «өте  жоғары  д`режеде»  екені,  345 
«жоғары » сапада ж`не 131 бағдарлама «қанағаттанарлық» сапада деп бағаланған.  
Сонымен  қатар,  тағы  бір  ерекшелік  -  Швеция  университеттер  мен  университет  негізіндегі  кол-
ледждерде гендрлік дисбаланс саясаты байқалады. Мысалы, 2011 жылда тек 23% `йел профессорлар 
болса, қазіргі таңда `йел профессорлар саны  28% құрайды. Шет елдік `йел оқытушы, лекторларды 
тартуға бағытталған көптеген бағдарламалар бар. Себебі, бұл бағдарламалар жергілікті `йел профес-
сорлар санының артуына, ғылыми-зерттеу жұмыстарының жандануына  септігін тигізеді деп есепте-
лінеді [10]. Мұндай жоғарғы білім берудегі сапаны жоғарылатудың шет елдік т`жірибелерін қарасты-
руда  еліміздің  білім  саласындағы  басшылықтың  сапа  жұмысына  деген  өзгерістер  енгізуде  септігін 
тигізетіні анық. 
Жоғарғы білім беруде сапаны қамтамасыз ету тікелей мемлекеттік органдар мен оқу орнының ішкі 
басқару ж`не бақылау бөлімдерінің халықаралық стандарттар негізінде жұмыс атқаратынын жоғары-
да аталып өтілді. 
Білім  беру  саласында  жаһандық  ғалымдар  т`жірибесіне  сүйенсек,  б`секелестік  стратегиясының 
негізі ISO 9001 сериялы халықаралық стандарт талаптарына сай келетін менеджмент жүйесінің сапа-


Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №2 (50), 2016 г. 
180 
сы  арқылы  сапаға  деген  бағыт-бағдары  болып  табылады  деп  көрсетеді.  ЖОО  білім  беру  қызмет-
терінің  сапасын  жоғарылату  мемлекеттік  міндеттер  тұрғысынан  стратегиялық  мақсат  ж`не  ЖОО  өз 
міндеттері тұрғысында оның жандануын ж`не дамуын, сапалы қызметін қамтамасыз ету тетігі ретін-
де  қарастырылады.  Қазіргі  таңда  ЖОО  өз  жағдайын  «нарық  субъектісі»  ретінде  қабылдауы  керек 
ж`не соған орай барлық нарықтық экономиканың заңдылықтары, тірі қалудағы б`секелестік күрестің 
заңдылықтары білім беру қызметі нарығында да жүретінін мойындауы қажет. 
 
 
1 ҚР білім туралы заңы  27.07.2007 N319-3 
2 http://www.quality.edu.ru/quality/sk/menedjment /393 
3 Нұпейісова М.М. Сапаны басқару негіздері: Оқу құралы. –Алматы: Экономика, 2011-260 б. 
4 Лившина В.В. Развитие методологии создания систем менеджмента качества Университетское образо-
вание: практика и анализ – 2013. -№2 (25) 
5  Асқаров  Е.С.  Стандарттау,  метрология,  сертификаттау  жeне  сапаны  басқару:  Оқу  құралы.  Алматы: 
Экономика, 2013. -336 б. 
6 «Қазақстан – 2050» ҚР Президенті Н.n.Назарбаевтың 14.12.2012 ж. Қазақстан халқына Жолдауы. 
7  The  Europe  2020  Competiteveness  Report  :  Building  a  More  Compettiteve  Europe.  –  http:  //  www.weforum. 
org/reports/europe –2020-competitiveness-report-building-more-competiteve-europe. 
8 Qs World University Ranking –http: www.lunduniversity.lu.se/upload/staff/higher _educatian_org.pdf.  
9 Swedish Universities & University Colleges, Short Version of Annual Report  2012.–http: //www.hsv.se/download  
10 The Swedish Higher Education Authority - www.ambetet.se.  
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   271   272   273   274   275   276   277   278   ...   587




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет