Қолдану
Оқулықта берілген тапсырмаларды орындау.
Түсіндіру.
Топтық, жеке жұмыс жүргізу.
Дәптермен жұмыс.
Адамзат үшін тіршілік көзі энергия болып таылады. Бұл энергияның шамамен 80% органикалық от есебінен алып жатыр.Ал органикалық отын мұнай,газ,көмір тағы басқаларының жер қойнауындағы қоры күннен күнге дейін азайып бара жатыр.Сол себепті барлық әлемде энергияны пайдалануды үнемдеу мәселесі көптеп талқылап жатыр. Сонымен манызды орын алып жатқан энергия ұғымы энергия материялық қозғалысының әр түрлі формасының жалпы өлшеуші.Материя қозғалысының әр түрлі формалары бір-біріне айналып түрленіп отырады. Энергияның екі түрі бар кинетикалық энергия және потенциалдық энергия.
Потенциалдық энергия деп-әр түрлі денелердің немесе бір дене бөліктерінің өзара орналасуы бойынша анықталатын энергия
Кинетикалық энергия деп- денелердің қозғалу салдарынан туындайтын энергияны айтады.
Дененің потенциалдық және кинетикалық энергияларының қосындысы механикалық энергия деп аталады.
W=Ek+Eп
W-механикалық энергия
Тысқарғы күштермен әрекеттеспейтін денелер жүйесін тұйық жүйе деп атайды.
Болат шар мен болат тақтадан тұратын тұйық жүйедегі механикалық энергияныныңтүрленуін қарастырайық:
Кинетикалық және потенциалдық энергиялардың қосындысы , яғни тұйық жүйенің механикалық энергиясы денелерді кез келген орналасу қалыпында өзгеріссіз сақталады:
Ек1+Еп1=Ек2+Еп2=...=Екn+Enп=const
W1=W2=Wn=const
Ауырлық күшінің істейтін жұмысы еркін құлап түсетін дененің потенциалдық энергияларының өзгерістерінің өлшемі болатынын ескеріп, төмендегі теңдіктерді жаза аламыз:
A=Eп1-Еп2 немесе А=Ек2-Ек1
Бұл теңдіктердің сол жағы өзара тең. Сондықтан
Eп1-Еп2=Ек2-Ек1 немесе Eп1+Ек1=Еп2+Ек2
W1= Eп1+Ек1
W2= Еп2+Ек2
W1= W2
Механикалық энергияның сақталу заңы:
Тұйық жүйені құрайтын денелер арасында тек қана ауырлық күші мен серпімділік күші әрекет ететін болса, онда тұйық жүйенің механикалық энергиясы тұрақты сақталады.
Қозғалмайтын тіреудің немесе біліктің төңірегінде айнала қозғала алатын кез келген дене иіндік деп аталады.
| 
