БАҚАНАС - Алматы облысындағы Іленің Балқашқа кұяр
маңындағы жер, село, аудан аты, Семей облысында Шыңғыс тау-
ынан басталып, Алакөлге жетпей қүрдымға айналатын өзен аты.
Топонимист Е. Қойшыбаев Ағанас, Бақанас, Балқаш т. б.
гидронимдердің түбірі түркі тілдерінікі, ал «-ас», «-аш», «-ес»
угор тілдерінің өзен терминін білдіретін угор тілдерінің
көрсеткіші деп қарайды77. Автордың сөз түбірі түркі тілдерінен
деген пікірі дүрыс, бірақ қосымшалары угор тілдерінен дегені,
біздіңше, талас тудырады.
Филология ғылымының докторы Ж. Болатов сөз этимоло-
гиясы туралы мынадай бір сөйлеммен қысқа түжырым айтып-
ты: «
Бақанас-монғол, қалмақ тілдерінде бақана-бақан, с-көптік
мағынаны білдіретін жүрнақ»78.
Бақанас сөзінің мағынасы туралы
П. Устименко мен
М. Өтемағанбетов мынадай көңіл аударарлық пікір айтыпты:
«Русло реки (Или) часто разветвляется на протоки разделен
ные островами, заросшими кустарниками м ы том. Долина реки
сужается только в районе Капчагайского ущелья, затем она ста
новится, равниной. Или впадает в Балхаш несколькими рукава
ми (баканасами), образуя обширную дельту»79,
Соңғы авторлардың пікірі дүрыс, өйткені Бақанас село-
сы түрған жерден әрі Балқашқа қарай Іле өзені көп тармаққа
бөлініп кетеді.
Біздің ойымызша, сөз түбірі -
бакан//бахана//бахи //бағана.
Осыдан
бақанак, бақанас деген сөздер жасалған.
Бақанак сөзі
М. Қашқари сөздігінде былай деп түсіндіріледі:
77
Е. Койчубаев.
Основные типы топонимов. Семиречь Автореферат канд.
дисс, 1967, стр. 13-15.
Достарыңызбен бөлісу: 
