Тамшылары



Pdf көрінісі
бет48/84
Дата04.05.2023
өлшемі0,97 Mb.
#89956
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   84
Байланысты:
Тағылым тамшылары 2

Жалғыз көйлек
Омар ибн Абдулазиз ел басқарған халифалығы 
тұсында бір күні мінбеге шығып халыққа арнап сөз 
сөйледі. Халифаға жақынырақ отырған ел оның қайта-
қайта үстіндегі көйлегін желпіңкіреп отырғандығын 
байқады. Оның бұл әрекетіне көзі шалғандардың қай-
қайсысы болсын таңданбай қалмады. Сөйткенше бол-
май, ел ішінде күбір-күбір әңгіме басталып, бәрі де 
халифаның неліктен ара-кідік бұндай қимыл жасап 
отырғандығын білмекке өзара сұрастыра бастады. 
Әлден уақытта жиналыс та бітті. Мәселе 
анықталғанда ел мынаған көз жеткізген еді. «Бәйтул-
малға» яғни халық қазынасына көзінің қарашығындай 
қараған халифа мұсылмандар мүлкін ысырап етіп, бас 
пайдасына жаратпас үшін маңдайына бұйырған жалғыз 
көйлегін қанағат тұтып, әлі құрғап үлгермесе де киіп 
алған көрінеді. Өйткені оның халифа бола тұрса да 


125
Сахабалар сабағы
үстіне ілер басқа көйлегі жоқ еді. Ел алдында тұрып 
дымқыл көйлекті тезірек кептірмек үшін желпіңкіреп 
отырғаны сол екен... 
Түйе етінің әуресі 
Аббасилық халифа Харун Рашит (ө.ж. 193/809) 
бірде түскі асқа түйе етін сұратты. Еттен бір кесіп ау-
зына салғаны сол еді, қасындағы уәзірі Жафер Бермеки 
сықылықтап күліп жіберді. Аяқ астынан уәзірін күлкі 
қысқанына таңырқаған Харун Рашит бұның мәнісін 
білмек болды. Сол кезде Жафер Бермеки былай деді:
– Уа, 
барша 
мұсылмандардың 
басшысы! 
Алдыңыздағы мына түйенің етіне бола қанша пұл 
шығындалды деп ойлайсыз?
– Көп болса төрт дирхәм ақша жұмсалған 
шығар...
– Жоқ! Сізге өтірік маған шын бұған тұп-тура төрт 
жүз мың дирхәм кетті. 
– Бұл қалай болғаны?
– Ол былай: Бірде сіз аспазшыдан түйенің етін 
сұратқан едіңіз. Алайда ол күні ас үйде түйе еті жоқ 
еді. Мен содан бері сіз сұратып қала ма деп, күн сайын 
ас үйге түйе етін алғызуға бұйрық бердім. Сол күннен 
бергі сойғызған түйеге кеткен шығынды есептесек 
төрт жүз мың дирхәм ақша болыпты. Бір қызығы, сіз 
сол күннен бері еш түйе етін сұратпай, етке тек бүгін 
ғана қол салып отырсыз. Халифамыздың бір жеген 
етінің өзі төрт жүз мың дирхәмға шықты ғой деп менің 
күлуімнің себебі сол еді...
Бұны естігенде Харун Рашит еріксіз жылап қоя 
берді. Түскі уақыт келгенде мешітке барып намаз 


126
Тағылым тамшылары
оқыды. Үйіне келген соң тағы да жылады. Артынша 
Мекке мен Мәдина кедейлеріне, Бағдат мүсәпірлеріне, 
Басра мен Куфа жарлы-жақыбайларына сансыз дирхәм 
ақша садақа ғып таратылуын әмір етті. Кейіннен 
мешітке барып намаз оқыды. Сөйтті де екі көзі бұлаудай 
болып кешке дейін жылады. Кеш түсе мешітке қайта 
барып, жамағатқа намаз оқып үйіне қайтты. 
Дәл осы мезет қасына келген Әбу Юсуф қазы 
оның неліктен егіліп сонша жылағанын сұрады. Ха-
лифа жай ғана бір жеке басының қалауы үшін осын-
шама ақшаның босқа ысырап етілгеніне өкінетінін, 
сол үшін жылағанын айтты. Әбу Юсуф бұл қылықтың 
ондағы Құдайдан қорқу екендігін, сондай-ақ көп қып 
таратқан садақалардың барлығының оған үлкен сауап 
әкелгендігін айтып қуантып әрі жұбатты.
Харун Рашиттың қатты мұңайғаны сонша, сол 
күні таң атқаннан нәр татпаған күйі тек кешкі асқа ғана 
мойын бұрған еді
26
... 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   84




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет