Тамшылары
Сынақтардан сүрінбеген кедей
жүктеу/скачать 0,97 Mb. Pdf көрінісі
|
| Сынақтардан сүрінбеген кедей
Кедей жұмысшы бір күні жұмысынан қуылды. Оның үстіне бала-шағасы да үш күннен бері нәр татпаған-ды. Күн көретін басқа табыс көзі де жоқ. Қай жерге барса да «Жұмыс жоқ» деген бір ғана сөзден әбден ығыр болды. Ішектері шұрқыраған бала-шағаларының жағдайын әйелі де қайта-қайта тілге тиек етіп, құлақ етін жеп бітті. Қайтсін, қолдан келер қайран жоқ! Ең соңында, әйелі келін болып түскенде таққан әдемі ора- малын еріксіз күйеуінің қолына ұстатты да: – Мә, мынаны бір сатып көр. Қаншаға өтсе де мейлі. Бала-шағаны қашанғы аш ұстаймыз. Аллаһ тағала жомарт қой, бір ретін келтірер, – деді. Күйеуі қысыла-қымтырыла әйелінің сандықта жатқан су жаңа орамалына амалсыздан қол созды. Ора- малды екі дирхамға сатып үйіне қайтты. Қолындағы ақшасына жолай базарға соғып, бала-шағасына тіске басар бір нәрселер алмақ болды. Бірақ базарға жақындағанда жол үстінде отырған қайыршыны көрмей өту мүмкін емес еді. Даусы да сүйектен өткендей ащы, 176 Тағылым тамшылары зарлы еді. Қайыршы өткен-кеткенге қол созған күйі: – Аллаһ разылығы мен Пайғамбар сүйіспеншілігі үшін қолымды бос қайтармағайсыздар! Маған көмектесу арқылы Аллаһ тағаланың мейіріміне қол жеткізгісі келетін адам жоқ па? Өте бір мұқтаж жанмын, – деп тынбастан жалына дауыстап тұрды. Әлгінің сөздеріне шыдай алмай, көп ойланбай-ақ қалтасындағы орамал сатып тапқан екі дирхәм ақшаның бәрін әлгі қайыршының қолына ұстатып кете барды. Алайда беруін берсе де нағыз қиямет-қайым енді ба- сталды. Өйткені, өз бала-шағасының аш отырғаны анау. Алдынан әйелі шыққанда не айтарын ойлағанда, екі беті дуылдап, демі құритындай сезінді. Не болса да көре жатармыз деген оймен алдымен мешітке соғып намаз оқыды. Мешіттен шығып үйіне беттеді. Әкелері кешіккен сайын тіске татыр бірдеңе әкеле жатқан болар деп үйдегілердің де үміті арта түскен. Ішке кіргенде бәрі жәутеңдей бұның қолына қарасты. Әкелері басын төмен салбыратқан күйі болған жайдың бәрін әйеліне жасырмай айтты. Әйелі күйеуін тыңдап болған соң: «Е, бопты. Бар ақшамыз Аллаһ жолында кетсе, қайта Аллаһ оны еселеп қайтарар. Ол асқан жомарт емес пе? Не де болса дұрыс істепсің», – деді қашанғы сабырлы, тақуа әдетіне басып. Таң атқанда әйелі күйеуіне бұл жолы төркіні сыйлаған сағатты берді. «Ал енді осыны сат та, үйге азық болар бірдеңелер әкел», – деді. Күйеуі сағатты алып базарда қас қарайғанша тұрса да, сағатты сұраған жан болмайды. Үйіне бос қайтуға қысылып тұрғанда қолындағы соңғы балықтарын дәл өзі секілді өткізе алмай тұрған балықшыны көреді. 177 Таңдамалы әңгімелер Сөйтті де оған жақындап: «Әй, саудагер! Менің сағатымды да, сенің мына балықтарыңды да ешкім алар емес. Кел, одан да екі балығыңды менің сағатыма айырбаста», – дейді. Айғайлай-айғайлай алушы тап- пай тамағы ауырған саудагер де екі сөзге келместен, екі балығын сағатқа айырбастап тез үйіне қайтқанды жөн көрді. Бұл жолы үйіне қуанып келген күйеуі әлгі балықтардың біреуін пісірмек болып жарғанда ішінен жарқыраған жақұт шыға келді. Бұны көргенде кедей байғұстың есі шыға қуанды. Дереу әйелі екеуі зергер- ге барып көрсетеді. Зергер бұл жақұттың өте бағалы екенін, егер дәл қазір сатса он төрт мың дирхәмға алуға әзір екендігін айтады. Аллаһ оларды аяқ асты мол несібеге бөлеп қиыншылықтан құтқарды. Зергерге әлгі жақұтты он төрт мың дирхәмға сатқан күйі үйлеріне құстай ұшты. Әп-сәтте-ақ үй ішінде шаттық орнады. Бәрі отырып Аллаһ тағалаға шүкір айтысты. Дәл осы кезде есік алдына бір қайыршы келді. Әлгі қайыршы бұларға қарап: «Ей, мейірімді жандар! Аллаһ тағала сендерге нәсіп еткен нәрседен маған да беріңдер?», – деп жалынды. Бұны естігенде күйеуі бірден далаға жүгіре шыққан күйі: «Біздің бірнеше күннен бері аш отырғанымызды көрген Аллаһ бізге аяқасты он төрт мың дирхәм нәсіп етті. Ақыры Аллаһ тағаланың разылығы үшін сұрап тұрсаң, мен саған сол ақшаның тең жартысын әкеп берейін. Қазір келем, тұра тұр», – деп үйге кіріп кет- кен еді. Айтқандай жарты ақшасын алып есік ал- дына шыққанда, үй иесі жаңа ғана өзін күтіп тұрған қайыршыны таппай қалды. Әрі-бері қайыршыны іздеді. Ұшты-күйлі жоқ. Үйіне келді. Неше күнгі аштық ұмыт 178 Тағылым тамшылары болып, шұрқыраған балалардың да іштеріне ел қонып, қолға да көп ақша түскендіктен, отбасының бүгінгі қуанышы шексіз еді. Сол күні түнде үй иесі түсінде әлгі есік алдына келіп жоқ болып кеткен қайыршыны көрді. Одан неге күтпей кетіп қалғандығын сұрады. Сонда ол: «Мен жай бір қайыршы емес, Аллаһ тағала тара- пынан сені сынауға жіберілген періште едім. Кешегі орамал сатып тапқан екі дирхамыңды да сен көзің қиып, бала-шағаңның аузынан жырып маған бергенсің. Сол күнгі жақсылыққұмарлығың мен ақ пейілің үшін Аллаһ тағала саған жақұт сыйлады. Ең соңғы рет тағы сынады. Мен қайыршы кейпінде есігіңнің алдына қайта келдім. Ал сен болсаң дархандығыңа тағы да тәнті еттің. «Аллаһ разылығы үшін» дегенде жаныңды да болса беруге пейіл екендігіңді көрсеткендіктен, Аллаһ тағала сенің осы бір екінші жомарттығың үшін о дүниеде Жұмағын сыйға тартпақ. Аллаһ разылығын тілеп, неге де болса бара алатын сен секілді мұсылмандар не деген бақытты десеңші?!..», – деп жауап қайырыпты. жүктеу/скачать 0,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|