Төменде берілген мәтінді оқыңыз. «Оқжетпес»
жүктеу/скачать 16,71 Kb.
|
Емтихан тапсырмасы №1 нұсқа (9-сын)
- Бұл бет үшін навигация:
- 1-тапсырма Мәтіннен мына сөздердің сәйкес мағыналарын табыңыз.
- 2-тапсырма Төменде берілген әр сөйлемді өз сөзіңізбен қайта жазыңыз.
- 3-тапсырма Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.
|
Нұсқа №1 Төменде берілген мәтінді оқыңыз. «Оқжетпес» туралы аңыз. Көкшетауға ат басын бұратын көптеген саяхатшылардың қызығушылығын оятатын әрине табиғаттың көз тартар сұлулығы. Соның ішінде Бурабайдағы «Оқжетпес» тасының жөні бөлек. Атауының өзі бір ерекше. Жыл сайын демалуға барып жүргенімізбен, сол «Оқжетпес» жартасының қалай біткені жайында біле бермейміз әрі мән де бермейміз. Ал аңыз былай дейді: Бурабай дейтін елді-мекенде кезінде Оқжетпес атты баһадүр өмір сүрген. Оқжетпес туа салып күн сайын емес сағат сайын өсіп, жетіле берген. Тіпті бойы тоқтаусыз өскен. Бала күнінде далада ойын қуып жүрсе, қасындағы балалардың атқан садағы оның кеудесіне әрең жеткен. Бойы ұзын өзі батырдың тірі кезінде елден абыройы асқақ болады. Жаугершілік заман келіп, күн артынан күн өтіп жаумен шайқасады. Әр күн сайын жаудың бетін қайтарып, елін аман сақтап отырған. Жарақат алса жарасын сол көлдің бойында емдеп, Бурабайдың ауасымен тыныстаған. Дәл сондай күннің бірінде жауға қарсы соғысады. Соғыс ұзақ күндерге созылады. Жаудың беті қайтар емес. Тіпті жау санында есеп жоқ. Айларға созылған соғыстың салдарынан Оқжетпес шаршап, түнде тынығып жатқан кезінде жау тыңшылары сырын біліп, үстінен бас салады. Бірақ алып денелі батыр оған да көнбей орнынан сілкіне тұрып тағы соғысады. Тек ең ақырында әлі кетіп, ақыры демі бітті-ау деген кезде, Оқжетпес қатты дауысымен: «Уа, Тәңірім! Мен жау қолынан өлтіріп, ұятқа қалдырғанша тасқа айналдыр» десе керек, лезде аспан айналып жерге түскендей күй тұнып, Оқжетпес сол жерде жартасқа айналып кеткен. Бұл аңыздың бір түрі ғана. Жалпы Бурабайдағы түрлі ескерткіштерге қатысты көптеген аңыздар бар. Аңыздың өзі ертегі емес, шындыққа жанасатын жанрдың түрі екенін ұмытпаңыз. 1-тапсырма Мәтіннен мына сөздердің сәйкес мағыналарын табыңыз. 1. Әдемілігі ______________________________________________________[1] 2. Жанындағы _________________________________________[1] 3. Із кезушілер _________________________________________[1] 4. Рас ________________________________________________ [1] 5. Күшті ______________________________________________[1] Барлығы: [5 балл] 2-тапсырма Төменде берілген әр сөйлемді өз сөзіңізбен қайта жазыңыз. Сөйлемдерді берілген сөздермен бастаңыз. 1.Оқжетпес туа салып күн сайын емес сағат сайын өсіп, жетіле берген, тіпті бойы тоқтаусыз өскен. Тоқтаусыз________________________________________ _ [1] 2. Бойы ұзын өзі батырдың тірі кезінде елден абыройы асқақ болады Абыройы ____________________________________________________________ [1] 3. Жаугершілік заман келіп, күн артынан күн өтіп жаумен шайқасады. Күн _______________________________________________________________[1] 4. Жарақат алса жарасын сол көлдің бойында емдеп, Бурабайдың ауасымен тыныстаған. Жарасын_______________________________________________________ [1] 5. Айларға созылған соғыстың салдарынан Оқжетпес шаршап, түнде тынығып жатқан кезінде жау тыңшылары сырын біліп, үстінен бас салады. Жау____________________________________________________________[1] 6. Бұл аңыздың бір түрі ғана өйткені жалпы Бурабайдағы түрлі ескерткіштерге қатысты көптеген аңыздар бар. Бурабайдағы____________________________________________________ [1] 7. Аңыздың өзі ертегі емес, шындыққа жанасатын жанрдың түрі екенін ұмытпаңыз. Ұмытпаңыз_____________________________________________________ [1] 8. Дәл сондай күннің бірінде жауға қарсы соғысады, себебі соғыс ұзақ күндерге созылады. Ұзақ___________________________________________________________[1] 9. Тек ең ақырында әлі кетіп, ақыры демі бітті-ау деген кезде, Оқжетпес қатты дауысымен: « Уа, Тәңірім! Мен жау қолынан өлтіріп, ұятқа қалдырғанша тасқа айналдыр» десе керек. Қатты ______________________________________________________________ _______________________________________________________________[1] 10. Бірақ алып денелі батыр оған да көнбей орнынан сілкіне тұрып тағы соғысады. Сілкініп ___________________________________________________________ _ [1] Тіл сапасына қосымша 5 балл беріледі. Барлығы: [10+5=15 балл] 3-тапсырма Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз. Мүмкіндігінше, өз сөзіңізбен жауап беруге тырысыңыз. 1. Көкшетаудағы ат басын бұрғызатын не? _______________________________________________________________[1] 2. Оқжетпес батырдың жартасқа айналу себептері. Екі себебін көрсетіңіз. _______________________________________________________________[2] 3. Оқжетпес батырдың ерлік істерінен қандай әсер алдыңыз? Екі әсерін көрсетіңіз. _______________________________________________________________[2] Тіл сапасына қосымша 5 балл беріледі. Барлығы: [5+5=10 балл] жүктеу/скачать 16,71 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|