Шерияздан Сұлтанбайұлы (1933-2005)—Шериязданның
әкесі Сұлтанбай жыршы, қиссагер-әңгімешіл, шежіреші, та-
рихшы адам болған. Бала Шерияздан жастайынан әке жо-
лын қуған. Қисса-дастан, эпос жаттаған. Өз ұлтының тарихы-
на, шежіресіне, әсіресе батырлар өмірінің ертек, аңыздарына
ерекше құмартқан. Олар жөніндегі тарихи кітаптарды құныға
іздеп оқып, есте сақтаған. Өлеңмен жазылғандарын жаттап
алуды, ұққандарын, жаттағандарын ел алдында әңгімелеуді,
әндетіп айтуды, өзі қисса-дастандарды құрастыруды дағ-
дыға айналдырған. «Абылай», «Бөгенбай батыр», «Кешубай»,
«Еспенбет», «Ер Тарғын», «Қобыланды», «Ер Тәуке», «Сәтбек»,
«Қыз Жібек», «Қалқаман—Мамыр» сияқты эпос-жырларды
мәнерлеп жаңғырта жырлаған. Оларды «Шалғын», «Мұра»,
«Алтай аясы», «Қазақ қиссалары», «Қазақтың ғашықтық жыр-
лары» сияқты басылымдарда әр кездері жариялаған.
ШАРТТЫ ҚЫСҚАРТУЛАР
ӘӨИ—М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты
ОҒК—Орталық Ғылыми кітапхана
ҚҚ—Қолжазба қоры
Ш—шифр
дәп.—дәптер
/а/—араб
/о/—орыс
/п/—парсы
/к.с./—көнерген сөз
/ж/—жергілікті сөз
/т/—түркі
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. Ж. Аймауытов. Бес томдық шығармалар жинағы. IVтом.
Психология.—Алматы: Ғылым, 1998.
2. Аль-Фараби. Избранные трактаты. «О причинах сновиде-
ний».—Алматы: «Ғылым», 1994.
3. З. Фрейд. Введение в психоанализ. «Сновидение».—М.:
Наука, 1989.
4. Ф. Перлз. С. Данкелл. «Язык жестов», «Позы спяще-
го». Перевод с англ. Н.Е. Котлярова, Л. Островского (сост.
В.В.Шарнило).—Минск: Парадокс, 1995.
5. Ж. Дәдебаев. Түс аяны.—Алматы: «Ғылым», 1992.
6. «Түс көру кітабынан» / ӘӨИ, ҚҚ: Ш.734. 1-12 дәптер.
1971 ж.
7. Б. Сағындықұлы. Ғаламның ғажайып сырлары.—Ал ма-
ты: «Ғылым», 1997.
8. Сказания русского народа, собранные И.П. Сахаровым.
—М.: Художественная литература, 1990.
9. А. Ремизов. Сны и предсонья.—Санкт-Петербург: Азбу-
ка, 2000; Ж.И. Степаньянц. О роли сновидений в романах Дос-
тоевского. Канд. дисс. —Самарканд, 1990; Д.А. Нечаенко. Худо-
жественная природа литературных сновидений. Русская проза
XIX века. Докт. дисс.—М., 1991.
10. С. Садырбаев. Халық ауыз әдебиеті.—Алматы: Қазақ
уни верситеті, 1990.
11. Ш. Ыбыраев. Эпос әлемі.—Алматы: Ғылым, 1993.
12. М. Бахтин. Проблемы поэтики Достоевского.—М.: Со-
ветский писатель, 1963.
27-0185
418
ТҮС ЖОРУ ЖӘНЕ ЫРЫМДАР
13. А. Байтұрсынов. Бестомдық шығармалар жинағы.
I том. «Әдебиет танытқыш».—Алматы: Жібек жолы, 2002.
14. Б. Әзібаева. Алғы сөз // Бабалар сөзі: Жүзтомдық. I том.
Діни дастандар.—Астана: Фолиант, 2002.
15. Н. Оңдасынов. Парсыша-қазақша түсіндірме сөздік.—
Алматы: Қазақстан, 1974.
16. Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. VI том. «Қ».—Алматы:
Ғылым, 1982.
17. Бабалар сөзі: Жүз томдық. I том. Діни дастандар.—
Астана: Фолиант, 2002.
18. Елтоқ Қилысүлей. «Түс—саяхат» сериялы мақалалар.
«Ақжелкен» журналы, 1997. №10.
19. Қ. Жұмалиев. XVIII-XIX ғасырдағы қазақ әдебиеті.—
Алматы: Мектеп, 1967.
20. Ы. Дүйсенбаев. Ғасырлар сыры.—Алматы: Жазушы,
1970.
21. М. Әуезов. Манас—қырғыз халқының батырлық даста-
ны. IV кітап. I кітабы.
22. С. Дәуітов. Абылай хан.—Алматы: Жазушы, 1993.
21. Есенберлин. Қаһар.—Алматы: Жазушы, 1969.
22. А.С. Орлов. Казахский героический эпос.—М.-Л.: Изд.
«АН СССР», 1945.
23. А. Робинсон. «Слово» в поэтическом контексте мирового
средневековья // «Вопросы литературы». 1985. №6.
24. Г.А. Ткаченко. Космос, музыка, ритуал.—М.: Наука,
1990.
25. Ш. Ыбыраев. Эпос әлемі.—Алматы: Ғылым, 1993.
26. М. Бахтин. Проблемы поэтики Достоевского.—М.: Со-
ветский писатель, 1963.
27. Көрұғлы // Қазақ халық әдебиеті. Батырлар жыры. Көп
томдық. IV том.—Алматы: Жазушы, 1989.
28. Көрұғлы // Қазақ халық әдебиеті. Батырлар жыры. Көп
томдық. IV том.—Алматы: Жазушы, 1989.
29. Бозжігіт // Ғашықтық дастандар.—Алматы: Ғылым,
1994.
30. Н. Келімбетов. Ежелгі дәуір әдебиеті.—Алматы: Ана
тілі, 1991.
418
419
ҒЫЛЫМИ ҚОСЫМШАЛАР
31. Қазақ халық әдебиеті. Көп томдық. Ертегілер. IV том.—
Алматы: Жазушы, 1989.
32. А. Жақсылықов. Образы, мотивы и идеи с религиоз-
ной содержательностью в произведениях казахской лите
ра-
туры (ти пология, эстетика, генезис).—Алматы: Қазақ универ-
ситеті,1999.
33. Қазақ ырымдары. Казахские поверья / Құраст.: Қай-
барұлы А., Бопайұлы Б.—Алматы: Қазақ энциклопедиясы,
1998.
34. Қазақы тыйымдар мен ырымдар / Құраст.: Құралұлы А.
—Алматы: Өнер, 1998.
35. Түс жорудың төл кітабы.—Шымкент: Алтын алқа,
2002.
36. Қазақша түс жору / Құраст.: Танталиева Ф.—Шым-
кент: Ғасыр-Ш, 2004.
37. Түс жору түрлері және қазақтың ырымдары.—Алматы,
2005.
38. Наным-сенімдер ғұрпының фольклоры: Хрестоматия /
Құраст.: Б. Абылқасымов.—Алматы, 2004.
39. Ыбыраев Ш., Алпысбаева Қ., Әлібек Т. Халық әдебиетін
жинау, жүйелеу және сақтаудың әдістемелік құралы.—
Алматы, 2009.
40. Арабско-русский словарь / Сост. Х.К. Баранов.—Моск-
ва, 1968.
41. Древнетюркский словарь.—Ленинград: Наука, 1969.
42. Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі / Құраст.: Р.Сыздық,
Н. Уәлиұлы, Қ. Жаманбаева, Қ. Күдеринова.—Алматы: Дайк-
Пресс, 2001.
43. Қазақ тілінің сөздігі.—Алматы, 1999.
44. Қазақ тілінің фразеологиялық сөздігі / Құраст.: І.К. Ке-
ңесбаев.—Алматы, 1977.
45. Персидско-русский словарь / Под ред. Ю.А. Рубинчика.
І-ІІ т.—Москва, 1970.
46. Татарско-русский словарь.—Москва: Советская эн цик-
ло педия, 1966.
47. Турецко-русский словарь.—Москва: Русский язык ме-
диа, 2005.
ТҮС ЖОРУ ЖӘНЕ ЫРЫМДАР
Достарыңызбен бөлісу: |