ЕМТИХАН ТЕСТТЕРІ
Эволюциялық ілім
1-НҰСҚА
1.Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы -
A) Көбею қарқындылығы. B) Табиғи сұрыпталу. C) Қолдан сұрыптау.D) Тіршілік үшін күрес. E) Түраралық күрес.
2. Тірі табиғат өлшемі «түр» - деген ағылшын ботанигі
A) Плотон B) Э.Дарвин C) Ф.Энгельс D) Джон Рей E) Ч.Дарвин
3. Жас ғалым А. Уоллес пен Ч. Дарвиннің тұжырымы
A) түр өзгеруге бейім B) түрлер үнемі жаңарып отырады C) табиғи сұрыпталу жүредіD) ағзалар күрделеніп дамуы болмайды E) түр өзгермейді
4. Ұрықтанбаған жұмыртқа жасушадан жаңа аналық ағзаның дамуы
A) Бүршіктену B) Партеногенез C) Өсімді D) Түйнек E) Бөліну
5. Митоздық бөліну кезінде аналық хромосома 16 болған жағдайдағы саны:
A) 24 B) 48 C) 32 D) 16 E) 8
6. Организмдердің табиғи ортаға бейімделуі:
A) Экологиялық физиология. B) Медицина. C) Физиология. D) Гигиена.E) Акклиматизация (жерсіндіру).
7. Адамның іс-әрекетінің ағзаларға әсер ету факторы:
A) Шектеуші. B) Антропогендік. C) Биотикалық. D) Экологиялық.E) Абиотикалық (Бейбиотикалық).
8. Тіршілік етуге барынша қолайлы фактор:
A) Максимум. B) Оптималды. C) Биотикалық. D) Бейбиотикалық (абиотикалық). E) Минимум.
9. Мейоздық кезеңде хромосомалар жиынтығы:
A) екі есе азаяды B) бір жұбы артып кетеді C) өзгеріссіз қаладыD) кездейсоқ өзгеріске ұшырайды E) екі есе көбейеді
10. Түрлер арасында қоректері біркелкі болған жағдайда туындайтын:
A) Жыртқыштық. B) Тіршілік үшін күрес. C) Арамтамақтық. D) Паразиттік. E) Селбесу.
11. Жануарлардың дене пішіні мен түсі қоршаған ортаның заттарымен сәйкес келетінбейімделушілік:
A) Бүркеніш. B) Айбарланғыш. C) Сақтандырғыш. D) Жасырынғыш.E) Қорғаныш (мимикрия).
12. Тірі ағзада жүретін химиялық процесс ... байланысты.
A) ішкі температура мен ылғалдылыққа B) айналадағы орта жиынтығынаC) ауа райының барлық жиынтығына D) сыртқы температураға, ылғалдыққаE) сыртқы және ішкі температураға
13. Табиғат біртұтас, ондағы даму қарапайымнан күрделіге қарай жүреді деген пікір айтқан
A) Ч. Дарвин B) А.Н. Радищев C) А.И. Герцен D) Шванн E) К.Ф. Рулье
14. Даралар арасында бір-бірімен тығыз байланыста болатын түрлер тізбегі:
A) Биоценоз. B) Заттардың айналымы. C) Экологиялық пирамида.D) Қоректік. E) Қоректену торы.
15. Физиологиялық критерийдің негізгі ерекшелігі:
A) Ағзаның сыртқы белгілерінің жиынтығы. B) Ағзалардың тіршілік әрекеттері мен қасиеттері.C) Нақты түрге тән хромосомалар жиынтығы. D) Түрдің таралған белгілі бір аймағы.E) Сыртқы орта факторларының жиынтығы.
16. Зиготадан туғанға дейінгі ұрықтық даму процесі:
A) онтогенез B) эмбриогенез C) постэмбриогенез D) тікелей даму E) филогенез
17. 1735 жылы адамды сүтқоректілер класы приматтар тобына жатқызған ғалым
A) Ф. Энгельс B) Ч. Дарвин C) Ж.Б. Ламарк D) Г. Мендель E) К. Линней
18. Даралардың айналадағы әр түрлі күрделі орта жағдайларымен қарым-қатынасынЧ.Дарвин ... деп атады.
A) табиғи сұрыптау B) қолдан сұрыптау C) бейімделушілік D) тіршілік үшін күресE) тұқымқуалау өзгергіштік
19. Мейоз дегеніміз:
A) пісіп жетілу аймағындағы жыныс жасушасының бөлінуі B) жасушаның тікелей бөлінуіC) ұрықтанбаған жұмыртқа жасушасынан жаңа ағзаның дамуыD) көбею аймағындағы жасушаның бөліну кезеңі E) жыныс жасушаларының қосылуы
20. Ағзалардың белгілі бір ортаға өзінің тіршілігін сақтап бейімделуі ол ...
A) микроэволюция. B) макроэволюция. C) табиғи сұрыпталу. D) қолдан сұрыптау.E) тіршілік үшін күрес.
21.Ч.Дарвин төменде берілген қай еңбектің авторы болып табылады?
А) « Ботаника философиясы»
В) «Зоология философиясы»
С)«Табиғи сұрыптаудан пайда болған түрлер»
D) «Сыртқы ортаны жағдайларының жануарлар тіршілігіне әсері »
Е) «Омыртқасыздар зоологиясы»
22. Ж. Сент- Иллер қай концепцияның өкілі?
А) креационизм
В) трансформизм
С) эпигенез
D)cальтоционизма
Е) преформизм
23. Эволюцияны дәлеледеуге К.М.Бэр қандай үлес қосты?
A) үштік параллелизм әдісін құрды В) Эпигенеза концепциясын тағайындады
C) Ұрықтардың ұқсастық заңын ашты;D) География әдісі тағайындады.
Е)Жылқы тұқымдасының филогенетикалық қатарын құрды
24. Homo қатары қашан пайда болды?
A) юраВ) мелC) төрттік кезеңD) неогенЕ) палеоген
25. Популяця не болып табылады?
A) Қарапайым эволюциялық факторВ) Қарапайым эволюциялық бірлік
C) Қарапайым эволюциялық оқшаулану D) Қарапайым эволюциялық материал
Е) Эволюциялық бейімделу.
26. Мәдени караөрік (P.domestica) – бұл қай түрөзгерістің нәтижесі?
A) Филетикалық
В) Аллопатрикалық
C) Симпатртикалық- автополиплоидия
D)Cимпатрикалық-аллополиплоидия
Е) симпатрикалық - мезгілдік изоляция
27. Эволюцияны дәлеледеуге В.О.Ковалевский қандай үлес қосты?
A) Эпигенез концепциясын тағайындады
В) Ұрықтық ұқсастық заңын ашты;
C)Тұқымдастардың палеонтологиялық қатарын құрды
D) үштік
параллелизм әдісін құрды
Е) нуклеин қышқылдарының гибридизация әдісін ашты
28.Қазіргізаманғы эволюциялық ілім өмірдің пайда болуы туралы қандай гипотизаға негізделеді?
А) құдыретті күш
В) абиогенді
С) биогенді
D) панспермияға
Е) дұрыс жауабы жоқ
29.Макроэволюция барысындағы көп біртектес органдар мен органоидтар, құрлымдардың санының азаюы
олигомеризация
B) полимеризация
C)анаболия
D) гетеробатмия
Е) девиация
30.Генетикалық ашық жүйенің популяциясы деп нені атаймыз?
Гетерогеннің популяциясы
Мумкін мутациялық процесс
Дарақ санының динамикасы
әртүрлі популяциялардың будандасуы
Е) популяциялардың кеңстіктегі мүмкін өзгерістері
31. Қай эра эпохаларға бөлінеді?
A)Кайнозой
B) Мезозой
C) Палеозой
D) Протерозой
E) Венд
32Түрдің қай критерийі негізгі болып саналады?
A) морфологиялық
B) физиологиялық
C) биохимический;
D) генетикалық
E) экологиялық
33.Персистентті түрді басқаша қалай атайды??
A) жойылып бара жатқан B) палеонтологиялық
C) реликтіD) аралдықE) фратрия
34. Г.Ф.Осборн макроэволюцияның қай қағидасының авторы?
A) эволюцияның қайтымсыздығыB) маманданудың прогрестенуі
C) адаптивтік радиацияD) маманданбаған ата-тектен шығу
E) эволюцияның басты бағыттарының кезектесуі
35.Қай адаптациялық өзгеріс эволюциялық прогресті көрсетеді?
A) катаморфоз B) гиперморфоз C) гипоморфозD) арoморфоз E) алломорфоз
36Адамның шығу тегінің қай гипотезасы кеңірек танылған?
A) монотиптікB) политиптікC) полицентризмD) моноцентризм E) кең моноцентризм
37.Өсімдік-паразиттің фотосинтездік қабілетін жоғалтуы қай бейімделудің типіне жатады?
A) ароморфоз B) алломорфоз C) дегенерация D) идиоадаптация E) ценогенез
38. Түрдің әртүрлілігі қай концепцияға жатады?
A) номиналистікB) монотиптік C) политиптік D) финалистік E) типологиялық
39. Инелік пен жарқанаттың қанаты қандай органға жатады?
A) рудиментарлы B) атавизимдік C) гомологияD аналогиялық E) ұқсас
40. Эволюцияның басты қозғаушы күші болып не табылады?
A) өзгергіштікB)тұқымқуалағыштық C) табиғи сұрыпталуD оқшаулану E) бейімделу
41.Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы -
A) Көбею қарқындылығы. B) Табиғи сұрыпталу. C) Қолдан сұрыптау.D) Тіршілік үшін күрес. E) Түраралық күрес.
42. Тірі табиғат өлшемі «түр» - деген ағылшын ботанигі
A) Плотон B) Э.Дарвин C) Ф.Энгельс D) Джон Рей E) Ч.Дарвин
43. Жас ғалым А. Уоллес пен Ч. Дарвиннің тұжырымы
A) түр өзгеруге бейім B) түрлер үнемі жаңарып отырады C) табиғи сұрыпталу жүредіD) ағзалар күрделеніп дамуы болмайды E) түр өзгермейді
44. Ұрықтанбаған жұмыртқа жасушадан жаңа аналық ағзаның дамуы
A) Бүршіктену B) Партеногенез C) Өсімді D) Түйнек E) Бөліну
45. Митоздық бөліну кезінде аналық хромосома 16 болған жағдайдағы саны:
A) 24 B) 48 C) 32 D) 16 E) 8
46. Организмдердің табиғи ортаға бейімделуі:
A) Экологиялық физиология. B) Медицина. C) Физиология. D) Гигиена.E) Акклиматизация (жерсіндіру).
47. Адамның іс-әрекетінің ағзаларға әсер ету факторы:
A) Шектеуші. B) Антропогендік. C) Биотикалық. D) Экологиялық.E) Абиотикалық (Бейбиотикалық).
48. Тіршілік етуге барынша қолайлы фактор:
A) Максимум. B) Оптималды. C) Биотикалық. D) Бейбиотикалық (абиотикалық). E) Минимум.
49. Мейоздық кезеңде хромосомалар жиынтығы:
A) екі есе азаяды B) бір жұбы артып кетеді C) өзгеріссіз қаладыD) кездейсоқ өзгеріске ұшырайды E) екі есе көбейеді
50 Түрлер арасында қоректері біркелкі болған жағдайда туындайтын:
A) Жыртқыштық. B) Тіршілік үшін күрес. C) Арамтамақтық. D) Паразиттік. E) Селбесу.
51. Жануарлардың дене пішіні мен түсі қоршаған ортаның заттарымен сәйкес келетінбейімделушілік:
A) Бүркеніш. B) Айбарланғыш. C) Сақтандырғыш. D) Жасырынғыш.E) Қорғаныш (мимикрия).
52. Тірі ағзада жүретін химиялық процесс ... байланысты.
A) ішкі температура мен ылғалдылыққа B) айналадағы орта жиынтығынаC) ауа райының барлық жиынтығына D) сыртқы температураға, ылғалдыққаE) сыртқы және ішкі температураға
53. Табиғат біртұтас, ондағы даму қарапайымнан күрделіге қарай жүреді деген пікір айтқан
A) Ч. Дарвин B) А.Н. Радищев C) А.И. Герцен D) Шванн E) К.Ф. Рулье
54. Даралар арасында бір-бірімен тығыз байланыста болатын түрлер тізбегі:
A) Биоценоз. B) Заттардың айналымы. C) Экологиялық пирамида.D) Қоректік. E) Қоректену торы.
55. Физиологиялық критерийдің негізгі ерекшелігі:
A) Ағзаның сыртқы белгілерінің жиынтығы. B) Ағзалардың тіршілік әрекеттері мен қасиеттері.C) Нақты түрге тән хромосомалар жиынтығы. D) Түрдің таралған белгілі бір аймағы.E) Сыртқы орта факторларының жиынтығы.
56. Зиготадан туғанға дейінгі ұрықтық даму процесі:
A) онтогенез B) эмбриогенез C) постэмбриогенез D) тікелей даму E) филогенез
57. 1735 жылы адамды сүтқоректілер класы приматтар тобына жатқызған ғалым
A) Ф. Энгельс B) Ч. Дарвин C) Ж.Б. Ламарк D) Г. Мендель E) К. Линней
58. Даралардың айналадағы әр түрлі күрделі орта жағдайларымен қарым-қатынасынЧ.Дарвин ... деп атады.
A) табиғи сұрыптау B) қолдан сұрыптау C) бейімделушілік D) тіршілік үшін күресE) тұқымқуалау өзгергіштік
59. Мейоз дегеніміз:
A) пісіп жетілу аймағындағы жыныс жасушасының бөлінуі B) жасушаның тікелей бөлінуіC) ұрықтанбаған жұмыртқа жасушасынан жаңа ағзаның дамуыD) көбею аймағындағы жасушаның бөліну кезеңі E) жыныс жасушаларының қосылуы
60. Ағзалардың белгілі бір ортаға өзінің тіршілігін сақтап бейімделуі ол ...
A) микроэволюция. B) макроэволюция. C) табиғи сұрыпталу. D) қолдан сұрыптау.E) тіршілік үшін күрес.
61.Тірі табиғаттың даму жайлы алғашқы идеялар қай елдің матералистеріне қарасты.
А.Қытай,Үндістан,Египет.-
В.Қытай, Кайр, Англия.
С. Кайр Егмпет Англия
Д Месопатания Египет Кайр
62.Тірі табиғаты жүйелеуде аса зор еңбек сіңірген швед ғалымы кім?
А К. Линей
В.Ф. Бокэн
С. Ч. Даврин
63.Чарлиз Дарвиннің эволюциялық идеялары жалғастырушылық ізбасары кім?
А. Ж. Бюффон
В К. Линей
С. Ж. Ламарк
Д.Ф. Бокэн
64.Ж.Б. Ламарктың неше заңы бар?
А1В2.С3.Д4.
65.Алты сатыдағы 14-класқа жіктеп орналастырған ғалым кім?
А.Ж. Линей В. Даврин С. ВернадскийД Ламарк-
66.Ламарк өзінің эволюциялық теориясын қай еңбегінде баяндады:
А) Зоология философиясы.Б) БотаникаС) ГенетикаД) ЭнтомологияЕ) Жараттылыстану ғылымы
67.Эволюция деген терминді енгізген ғалым.
А) Шарль БоннеБ) ЛамаркС) Демокрит
Д) ДарвинЕ) Аристотель
68.Эволюциялық қандай мағананы білдіреді.
А) қозғалысБ) даму өзгеріс, өрлеу.С) өсу көбею
Д)ойлауЕ) сезім.
\69.“Зоология философиясы” кімнің еңбегі.
А) БеконБ) АристотельС) ЛиннейД) Ламарк.
70.“Эволюция” қай тілден алынған.
А) латыншаБ) грекС) ағылшынД) орыс тілі.
71. Сұрыптаудың қанша формасы бар.
А) 2Б) 3С) 4Д) 8
72.ХVІІІ ғ. тірі табиғат туралы метафизикалық идеяның біріншісі қалай аталады.
А) Креационизм-В) Преформизмс) ИдеализмД) Атомизм Е) Трансформизм
73. Креационизм дегеніміз не?
А) Жеке дамуды,бұрыннан дайын ұрықтардың өсуі В) Түрлерді құдай жаратты, олар өзгермейди -С) Дүние судан жаратылдыД) Табиғат атомдардан тұрадыЕ) Космостағы ұрықтан тұрады
74.Преформизм дегеніміз не?
А) Жеке дамуды бұрыннан дайын ұрықтардың өсуі -
В) Түрлерді құдай жаратты, олар өзгермейд
С) Дүние судан жаратылды
Д) Табиғат атомдардан тұрады
Е) Космостағы ұрықтан тұрады
75. К Линней "Табиғат жүйесі" деген трактаты қай жылы жарияланды?
А) 1809
В) 1789
С) 1798
Д) 1812
Е) 1735
76.Ламарк эволюциялық процестегі басты фактор не деп санады?
А) Жануарлардың өздеріне тән кәмілетікке ұмтылу қабілетінің болуы-
В) Жануарлардың жыртқыштығы
С) Жануарлардың бір жерден басқа жерге көшуі
Д) Өсімдіктердің таралуы
Е) Аталғандардың барлығы
77.Алғаш рет градация жасаған кім?
А) Р.Оузи
В) Аристотель -
С) К.Вольф
Д) И. Мечников
Е) Н.Б. Ламарк
78.Онтогенез қай тілден алынған?
А) Грек
В) Латын-
С) Ағылшын
Д) Орыс
Е) Француз
79.Ұрықтық сатыдан бастап организм тіршілігі аяғына дейінгі организмнің жеке дамуы қалай аталады?
А) КөбеюВ) ПопуляциС) ОнтогенезД) ЗиготаЕ) Аталғандардың барлығы
80.Онтогенез терминін енгізген ғалым
А) К. БэрВ) Э. Гекккель С) ЛамаркД) ЛомоносовЕ) К.Линней
81. Ұрықтық дамудың алғашқы кезеңдері ұқсастық пен соңғы кезеңдегі ажырау әрекетін тұңғыш рет зерттеген ғалым
А) К.ЛиннейВ) ЛамаркС) К.БэрД) ЛомоносовЕ) Северцов
82. Түрлердің тарихи дамуы
А) Онтогенез В) Филогенез-С) АрогенезД) МетаморфозЕ) Миоз
83.Онтогенез кезінде ата тектерінің ересек формаларына емес, олардың ұрықтарына тән белгілер қайталанады деген ғалым кім?
А) Ф. МюллерВ) Э. ГеккельС) К. БэрД) А.СеверцовЕ) К. Линней
84*.Белгілі бір органның өзгеруімен байланысты басқа органдардың өзгеруі қалай аталады?
А) КорреляцияВ) КоординацияС) ОнтогенезД) ФилогенезЕ) Адаптация
85.Тұқымқуалау заңдылықтарын тұңғыш рет ашқан ғалым
А) Н.И. ВавиловВ) Г. МендельС) Г. ТуресомД) Ч. ДарвинЕ) Темирязов
86.Организмнің ата-анасынан алған бүкіл гендерінің жиынтығ қалай аталады?
А) ФенотипВ) ГенотипС) Цитоплазмалық Д) ХромосомдықЕ) Аталғандардың барлығы
87.Эволюцияның синтетикалық теориясының кеңейтіілген тұжырымдамасын жазған ғалым.
а)1942ж Хаксли в)1942ж Вольерс)1942ж Ламаркд)1942ж Дарвин
88.Қазіргі формаларда кезінде ертедегі ата- тектеріне тән белгілердің қайталануы А/рудимент В/атавизм- С/неотения Д/рекапитуляция д/регресс
89. Эмбриология, салыстырмалы анатомия және палеонтолгия мәлеметтерін салыстыру әдісін Э.Геккель қалай атады?
А/биогенетикалық заң - Вұрық ұқсастық заңы С/үш параллельдік әдіс
Д/салыстырмалы талдау Е/филогенез
90. Дарвиннен бөлек осындай эволюциялық идеяға келген
а/ Ламарк в/ Бюффон с/ Лайель д/ Уоллес е Гексли
91. Апат /катастрофа/ теориясын құрастырған кім
а/Лайель в/Ламарки с/Кювье - д/Бэр е/Вольф
92. Овистер мен анималькулистер деген кімдер
а/трансформистер в/антидарвинистер с/ламаркистер д/преформистер -
е/креационистер
93. Эволюцияның материалымен негізгі жабдықтаушы:
а/белгілі өзгергіштік в/табиғи сұрыптау с/тірішілік үшін күрес д/мутациялар Е/филогенез
94. Ч. Дарвин қолдан сұрыптардың қандай формасын көрсетті?
а/ методикалық- в/жүйелік - с/климаттық д/ тұрақтандырушы е/ географиялық
95 Алғашқы тірі ағзалар қалай көректенеді?
а/автотрофты - в/гидротрофты с/гемотрофты д/ гетеротрофты
е/ауамен коректенеді
96. Органикалық дүниенің бейорганикалық дүниеден пайда болуы, организмдердің
а/ Ламарк в/ Дарвин с/Лайель д/ Рулье е/ Опарин
97.Белгілі бір органның өзгеруімен байланысты басқа органдардың өзгеруі қалай аталады?
А) КорреляцияВ) КоординацияС) ОнтогенезД) ФилогенезЕ) Адаптация
98.Тұқымқуалау заңдылықтарын тұңғыш рет ашқан ғалым
А) Н.И. ВавиловВ) Г. МендельС) Г. ТуресомД) Ч. ДарвинЕ) Темирязов
99.Организмнің ата-анасынан алған бүкіл гендерінің жиынтығ қалай аталады?
А) ФенотипВ) ГенотипС) Цитоплазмалық Д) ХромосомдықЕ) Аталғандардың барлығы
100.Эволюцияның синтетикалық теориясының кеңейтіілген тұжырымдамасын жазған ғалым.
а)1942ж Хаксли -в)1942ж Вольер с)1942ж д/Ламаркд)1942ж е/Дарвин